Geri Dön

Osmanlı'nın son döneminde İlmü'n-Nefs'ten psikolojiye geçiş

The transition from Ilm al-Nafs to psychology in the late Ottoman period

PDF İndir

  1. Tez No: 954725
  2. Yazar: İSMAİL HAKKI GÜLER
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER ALİ YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Bu çalışmada psikolojinin felsefeden ayrılarak bağımsız bir bilim olduğu dönemde Osmanlı aydınlarının eserlerinde konu, problem, yöntem, kavram ve kaynaklar bakımından nasıl bir değişimin meydana geldiği incelenmektedir. İlmü'n-Nefs'ten psikolojiye geçişin arka planı olarak Dârülfünun'daki psikoloji dersleri ele alınmaktadır. Ardından Osmanlı aydınlarının eserlerinde İslâm ve Batı düşüncesinin tesirleri araştırılmaktadır. Bu araştırmalarda bir kısım Osmanlı aydınlarının klasik İslâm düşüncesine sıkı bir şekilde bağlı kaldığı, bir kısmının sadece Batı'da meydana gelen gelişmelere yöneldiği ve büyük bir kısmının ise klasik İslâm düşüncesi müktesebatını terk etmemekle birlikte Batı düşünce dünyasındaki yeni gelişmeleri de yakından takip ettiği görülmektedir. Değişimin unsurları olarak Osmanlı'nın son döneminde telif edilen psikoloji eserlerinde konularda meydana gelen genişleme ve derinleşme, ortaya çıkan yeni konular, yöntemsel değişim, kavramlar, kaynaklar ve meselelerde meydana gelen değişimler incelenmekte ve değerlendirilmektedir. Bu bağlamda metafizik temelli nefs ilminin psikoloji bilimi ile olan irtibatı ve yaşanan değişim ortaya koyulmaya çalışılmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study examines how the works of Ottoman intellectuals changed in terms of subject, problem, method, concept and sources during the period when psychology separated from philosophy and became an independent science. As the background of the transition from Ilm al-Nafs to psychology, psychology courses at Dârülfünun are discussed. Then, the influence of Islamic and Western thought on the works of Ottoman intellectuals is analyzed. In these studies, it is seen that some Ottoman intellectuals adhered strictly to classical Islamic thought, some of them only turned towards the developments in the West, and most of them did not abandon the classical Islamic thought, but closely followed the new developments in the world of Western thought. As elements of change, the expansion and deepening of the subjects, new topics, methodological change, changes in concepts, sources and issues in psychology works written in the last period of the Ottoman Empire are examined and evaluated. In this context, the connection of the metaphysics-based science of nafs with the science of psychology and the changes experienced are tried to be revealed.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    375948

    Babanzâde Ahmed Naim'in 'İlmü'n-Nefs' adlı eserinin tahlili ve çeviri yazısı

    Analyzing Babanzade Ahmed Naim's 'iİlmü'n-Nefs' and its transliteration

    FATMA YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Dinİstanbul Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP ALPYAĞIL

  2. Tez No

    456864

    Yenişehirli Avnî'nin Mir'ât-ı Cünûn'u bağlamında delilik kavramı

    The concept of madness in the context of Mir'ât-i Cünûn (The mirror of madness) of Avnî from Yenişehir

    MERVECAN BAYKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGE ÖZTEKİN

  3. Tez No

    190740

    Şeyhülislam Musa Kazım Efendi'nin hayatı, eserleri ve tefsirdeki metodu

    Sheikhul-İslam Musa Kazım Sir's life,works and his techniques of inter-pretation

    DERYA CÖMERT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    BiyografiGazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MESUT OKUMUŞ

  4. Tez No

    430513

    19. yy'da bilim-din çatışması tartışmaları ve Ahmet Midhat Efendi'nin 'Nizâ'-ı İlm ü Dîn' adlı eserinin transkripsiyon ve değerlendirilmesi

    Arguments of the conflict between science and religion in the 19. century and transcription and assessment of Ahmet Mi̇dhat Efendi̇'s book; 'Ni̇zâ'-i iİlm ü Dîn'

    MUSTAFA YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    TarihErciyes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FAZLI ARSLAN

  5. Tez No

    640823

    Son dönem Osmanlı Üsküp uleması (1839-1913)

    Ottoman-Skopje ulama in the late Ottoman Period (1839-1913)

    BÜŞRA TAMAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    TarihBursa Uludağ Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEFAİL HIZLI

Geri Dön