Botanik hava filtrasyon sisteminde mikroçoğaltım yöntemi ile elde edilen ficus elastica roxb. bitkisi kullanılarak kapalı ortam havasındaki uçucu organik bileşiklerin (toluen ve etanol) uzaklaştırılması
Removal of volatile organic compounds (toluene and ethanol) from indoor air using ficus elastica roxb. plants obtained by micropropagation method in a botanical air filtration system
- Tez No: 955916
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYKUT TOPDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyomühendislik, Biyoteknoloji, Bioengineering, Biotechnology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyomühendislik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Uçucu organik bileşikere (UOB) maruz kalmanın insan sağlığı açısından olumsuz etkileri yapılan araştırmalarla ortaya konmuştur. İç ortam havasında bulunan UOB'ler giderilmediği durumlarda ciddi sağlık sorunlarına sebep olmaktadır. Bu bileşiklerin giderilmesinde çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bunlardan birisi de botanik biyofiltrasyon sistemleridir. Bu sistemler sürdürülebilir, toksik olmayan, ucuz, çevre dostu ve verimli olması nedeniyle üzerinde durulması gerekmektedir. Bu tez çalışmasında Ficus elastica bitkisi ile oluşturulan botanik hava filtrasyon sisteminde toluen ve etanol UOB'lerinin uzaklaştırılma verimleri; bileşik konsantrasyonu, bağıl nem, süre değişkenleri kullanılarak optimize edilmiştir. Mikroçoğaltılmış bitkilerle, optimum koşullarda sağlama deneyleri gerçekleştirilmiştir. Ek olarak uzaklaştırma işleminden sonra meydana gelebilecek desorpsiyon konsantrasyonları ve tüm bu süreçte UOB maruziyeti kaynaklı olarak bitkide meydana gelebilecek değişimler incelenmiştir. RSM (Yanıt Yüzey Metodu) optimizasyonu sonuçlarına göre F. elastica ile toluen ve etanol bileşikleri için %90 üzerinde UOB uzaklaştırma verimine ulaşılabileceği görülmüştür. Elde edilen optimum şartlarda toluen için maksimum uzaklaştırma %92,01 etanol için ise %97,16 olarak bulunmuştur. Mikroçoğaltılmış yeni bitkilerle yapılan testlerde, UOB'ye maruz kalma sıklığıyla orantılı olarak, test sayısı arttıkça uzaklaştırma veriminde artış görülmüştür. Uzun süreli maruziyetin bitkide stres yanıtı olan antioksidan bileşiklerin artmasına, klorofil miktarında azalmaya ve stoma yapılarında doku hasarına sebep olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak botanik filtrasyon sistemleriyle UOB'lerin yüksek verimlerde uzaklaştırabildiği, bu verimin yapılacak optimizasyon çalışmalarıyla daha da yüksek seviyeye ulaşabileceği görülmüştür. Botanik filtrasyon kapalı iç ortam havasındaki insan sağlığını tehdit eden bileşenler için ekonomik, verimli ve sürdürülebilir sistemlerin gelişiminde büyük bir öneme sahiptir.
Özet (Çeviri)
The adverse effects of exposure to volatile organic compounds (VOCs) on human health have been demonstrated by research. VOCs present in indoor air can cause serious health problems if not removed. Various methods are used to remove these compounds. One of these is botanical biofiltration systems. These systems deserve attention due to their sustainability, non-toxicity, low cost, environmental friendliness, and efficiency. This thesis study examined the optimization of the removal efficiency of toluene and ethanol VOCs in a botanical air filtration system created with Ficus elastica plants using the variables of VOC concentration, relative humidity, and time. Experiments were also conducted with micropropagated plants under optimal conditions. Additionally, this study investigated desorption concentrations that may occur after the removal process and changes in the plants caused by VOC exposure throughout the entire process. According to the RSM optimization results, it was observed that VOC removal efficiency of over 90% could be achieved for toluene and ethanol compounds using F. elastica. Under optimal conditions, the maximum removal efficiency was found to be 92.01% for toluene and 97.16% for ethanol. In tests conducted with micropropagated new plants, an increase in removal efficiency was observed as the number of tests increased, proportional to the frequency of VOC exposure. It was observed that prolonged exposure caused an increase in antioxidant compounds, which are stress responses in plants, a decrease in chlorophyll content, and tissue damage in stomatal structures. In conclusion, it was observed that VOCs can be removed at high efficiencies using botanical filtration systems, and that this efficiency can be further improved through optimization studies. Botanical filtration plays a significant role in the development of economical, efficient, and sustainable systems for removing components that threaten human health in indoor air.
Benzer Tezler
- Erzincan'da hava kirliliğine bağlı olarak sarı çamlarda (Pinus sylvestris L. var. hamata Steven) ağır metal birikimi
Accumulation of heavy metal in scots pines (Pinus sylvestris L. var. hamata Steven) air pollution in relation in Erzincan
GÜVEN KARAKOYUN
- Kentsel hava kirliliği: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi
Urban air pollution: Nezahat Gökyiğit Botanical Garden
ESRA DENİZ GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çevre MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN GÜLLÜ
- Odunpazarı ve Tepebaşı ilçelerinin (Eskişehir) liken çeşitliliği
The lichen diversity of Odunpazari and Tepebaşi counties (Eskişehir)
EMEL SÖNMEZ
- Soğanlı Botanik Parkı (Bursa) ağaç türlerinin bitki indekslerinin ve tür çeşitliliğinin çok bantlı (Multispektral) kameraların kullanımıyla tespiti
Detection of vegetation indexes and species diversity of Soğanlı Botanical Park (Bursa) tree species with the use of multispectral cameras
GİZEM GÖZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyolojiBursa Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜL SARIKAYA