Sakarya'da tramvay ve otobüs hatlarının entegrasyonu üzerine bir analiz: Toplu taşımanın ekonomik ve çevresel kazanımları
An analysis on the integration of tram and bus lines in Sakarya: Economic and environmental gains of public transportation
- Tez No: 956674
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR ÖZDEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ulaşım, İnşaat Mühendisliği, Transportation, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Ulaşım, Toplu Taşıma, Sürdürülebilirlik, CBS, Transportation, Public Transit, Sustainability, GIS
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Hızla artan kentleşme ve nüfus yoğunluğu, şehir içi ulaşım sistemlerinin çevresel ve ekonomik açıdan daha sürdürülebilir hâle getirilmesini zorunlu kılmıştır. Toplu taşıma sistemlerinin etkin bir şekilde kullanılmadığı şehirlerde, özel araç kullanımının yaygınlaşması trafik yoğunluğunu artırmakta ve fosil yakıtlara dayalı enerji tüketimi nedeniyle karbon emisyonlarını önemli ölçüde yükseltmektedir. Bu olumsuz sonuçlar, kentsel yaşamın genel yaşanabilirliğini doğrudan etkilemekte ve hava kalitesi ile halk sağlığı üzerinde uzun vadeli tehditler oluşturmaktadır. Ulaşım kaynaklı çevresel kirlilik, sürdürülebilir kent politikalarının merkezinde yer almakta; bu bağlamda karbon emisyonlarının azaltılması, hem çevresel hem de ekonomik sürdürülebilirlik hedefleri açısından stratejik bir öncelik olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca, enerji verimliliği ve doğal kaynakların korunması da ulaşım planlamasında dikkate alınması gereken temel unsurlar arasında yer almaktadır. Toplu taşıma sistemlerinin verimli, entegre ve erişilebilir hâle getirilmesi bu doğrultuda sürdürülebilir kentsel hareketliliğin temel yapı taşlarından biri olarak değerlendirilmektedir. Bu amaçla yerel yönetimlerin de şehir içi ulaşım sistemlerini dönüştürmeye ve bütünleştirmeye yönelik adımlar attığı gözlemlenmektedir. Sürdürülebilir ulaşım ilkeleri çerçevesinde geliştirilen bu tez çalışması, Sakarya ilinde planlanan tramvay hattı ile mevcut otobüs hatlarının mekânsal ve işlevsel entegrasyonunu analiz etmeyi ve böylece çevresel ve ekonomik açıdan daha sürdürülebilir bir ulaşım ağı oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda, Sakarya'da hizmet veren 36 aktif otobüs hattı ve bu hatlara bağlı araçlar Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) temelli mekânsal analizler ve saha gözlemleri yoluyla incelenmiştir. Günlük toplam 19.269 kilometrelik otobüs hareketliliği verisine dayalı analiz sonucunda, altı otobüs hattının güzergâhlarının %20'den fazlasının tramvay hattı ile örtüştüğü belirlenmiştir. Ayrıca 5, 8 ve 10 dakikalık yürüme mesafesi analizlerine göre 202 otobüs durağının tramvay sistemi ile işlevsel olarak entegre edilebileceği görülmüştür. Bu doğrultuda önerilen güzergâh revizyonlarının günlük 11,88 kilometrelik bir rota azaltımı, yıllık yaklaşık 24.820 litre yakıt tasarrufu, 58 ton karbon emisyonu düşüşü ve yaklaşık 1,17 milyon Türk Lirası ekonomik kazanç sağlayacağı öngörülmektedir. Elde edilen bulgular, Sakarya özelinde çevre dostu, ekonomik ve sürdürülebilir bir kentsel ulaşım altyapısı oluşturulmasına katkı sağlamakta ve yerel yönetimler için veri temelli karar verme süreçlerinde önemli bir bilimsel dayanak sunmaktadır. Ayrıca, bu çalışmanın benzer büyüklükteki kentlerdeki ulaşım sistemlerinin yeniden yapılandırılmasına yönelik uygulanabilir stratejiler geliştirilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The rapid increase in urbanization and population density has made it imperative to render urban transportation systems more environmentally and economically sustainable. In cities where public transportation systems are not effectively utilized, the widespread use of private vehicles leads to intensified traffic congestion and a substantial rise in carbon emissions due to fossil fuel-based energy consumption. These adverse outcomes directly affect the overall livability of urban environments and pose long-term threats to air quality and public health. Transportation-related environmental pollution has become a central issue within the scope of sustainable urban policies; in this context, the reduction of carbon emissions has emerged as a strategic priority in achieving both environmental and economic sustainability goals. Furthermore, energy efficiency and the conservation of natural resources are among the essential considerations in transportation planning. Therefore, improving the efficiency, integration, and accessibility of public transportation systems is considered one of the fundamental pillars of sustainable urban mobility. In line with these objectives, local governments are observed to take active steps toward transforming and integrating urban transportation systems. Developed within the framework of sustainable transportation principles, this thesis aims to analyze the spatial and functional integration of the planned tramway line with the existing bus routes in the city of Sakarya, thereby contributing to the establishment of a more environmentally and economically sustainable urban transport network. Within this scope, 36 active bus routes and their associated vehicles operating in Sakarya were examined through spatial analyses based on Geographic Information Systems (GIS) and field observations. Based on a total daily bus movement of 19,269 kilometers, the analysis revealed that six bus routes overlapped by more than 20% with the planned tramway line. Moreover, walking distance analyses based on 5-, 8-, and 10-minute radii identified that 202 bus stops could be functionally integrated with the tramway system. As a result of the proposed route revisions, a daily route reduction of 11.88 kilometers is projected, along with an annual fuel savings of approximately 24,820 liters, a reduction of 58 tons in carbon emissions, and an economic benefit of nearly 1.17 million Turkish Lira. The findings of this study contribute to the development of an environmentally friendly, cost-effective, and sustainable urban transportation infrastructure specific to Sakarya and offer a scientifically grounded basis for data-driven decision-making processes by local authorities. Additionally, the study is expected to support the development of applicable strategies for restructuring transportation systems in cities of similar scale.
Benzer Tezler
- Doğrudan yabancı sermaye yatırımları, gelişmekte olan ülke ekonomileri üzerine etkileri, Türkiye için ampirik bulgular ve değerlendirilmesi
Foreign direct investment,the impact of foreign direct investment on developing countries,empirical evidence and conclusions for Turkey
YILMAZ GÜVEN
- Filo araçları bakım çizelgeleme
Fleet maintenance scheduling
HÜSEYİN UĞUR ÇIRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHA GÜNEY
- Raylı taşıtlarda güvenilirlik analizi ve bir uygulama
Reliability analysis in rail vehicles and an application
ÇAĞATAY TEKE
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHA GÜNEY
- Yabancılara Türkçe öğretiminde sözlü dilin kelime sıklığı ve A1-A2 seviye sözlüğü
Frequency of spoken language in teaching Turkish for foreign, and dictionary of A1-A2 level
YUNUS ŞENYİĞİT
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPASLAN OKUR
- The analysis of export performance of Sakarya in the context of new regionalism
Yeni bölgeselcilik kapsamında Sakarya ili ihracatının analizi
OYLUM ŞEHVEZ ERGÜZEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
İşletmeSakarya ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN TUNAHAN