Kabul ve kararlılık terapisi temelli çevrimiçi grup müdahalesinin gebelik ile ilişkili anksiyete, stres ve gebelik uyumu üzerindeki etkisi
Effect of acceptance and commitment therapy-based online group intervention on pregnancy-related anxiety, stress, and pregnancy adjustment
- Tez No: 957262
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELA ARI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Gebelik, kadınların biyolojik, psikolojik ve sosyal düzeyde önemli değişimler yaşadığı çok katmanlı bir geçiş dönemidir. Bu dönemde anksiyete ve stres gibi ruhsal sağlık sorunlarının yaygınlığı ve bunların hem anne hem de bebek üzerinde prenatal, natal ve postnatal dönemlerdeki olumsuz etkileri bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, 3 seanslık çevrimiçi Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT) temelli grup müdahalesinin gebelikle ilişkili anksiyete, stres, gebelik uyumu ve psikolojik katılık üzerindeki etkilerini incelemektir. Çalışma, müdahale (ACT) ve aktif kontrol (sosyal destek) gruplarından oluşan, ön test-son test desende deneysel bir çalışmadır. Çalışma, her bir grupta 12 kişi olmak üzere dahil etme kriterlerine uyan 24 katılımcı ile yürütülmüştür. Müdahale grubu her biri 120 dakikalık 3 seanstan oluşan, gebelik bağlamına uyarlanmış ACT temelli çevrimiçi grup müdahalesi alırken, kontrol grubu tek oturumluk çevrimiçi sosyal destek grup görüşmesine katılmıştır. Araştırma verileri Gebelik ile İlişkili Anksiyete Ölçeği (GİAÖ), Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21 (DASÖ-21), Prenatal Kendini Değerlendirme Ölçeği (PKDÖ) ve Kabul ve Eylem Formu-2 (KEF-2) aracılığıyla toplanmıştır. Çalışmada 8'i müdahale, 8'i aktif kontrol grubundaki 16 katılımcının verileri analiz edilmiştir. Bulgular, ACT müdahalesinin grup içi ölçümlerde gebelikle ilişkili anksiyete ve stres düzeylerinde anlamlı azalma ve gebelik uyumu düzeyinde anlamlı bir artış; aktif kontrol grubuyla karşılaştırıldığında ise son testte stres düzeylerinde anlamlı azalma ve gebelik uyumu düzeylerinde anlamlı artış sağladığını göstermiştir. Grup içi ve gruplar arası karşılaştırmalarda psikolojik katılık düzeylerinde anlamlı bir fark bulunmamıştır. Bu bulgular, ACT'in gebelik dönemindeki stresi azaltmada ve gebelik uyumunu artırmada etkili olduğunu ortaya koyarak gebelik dönemindeki ruh sağlığı müdahalelerine önemli bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Pregnancy is a multifaceted transitional period during which women experience significant biological, psychological, and social changes. It is well known that the prevalence of mental health issues such as anxiety and stress during this period, as well as their negative effects on both the mother and the baby during the prenatal, natal, and postnatal stages. The aim of this study is to examine the effects of a 3-session online Acceptance and Commitment Therapy (ACT)-based group intervention on pregnancy-related anxiety, stress, pregnancy adjustment, and psychological inflexibility. The study is an experimental design with pre-test and post-test, including an intervention group (IG) and an active control group (ACG). It was conducted with 24 participants who met the inclusion criteria, with 12 individuals in each group. While the intervention group received a 3-session online ACT-based group intervention, each session lasting 120 minutes and adapted to the pregnancy context, the control group participated in a single-session online social support group meeting. Data were collected using the Pregnancy-Related Anxiety Scale (PRAS), Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21), Prenatal Self-Evaluation Questionnaire (PSEQ), and Acceptance and Action Questionnaire-2 (AAQ-2). Data from 16 participants—8 from IG and 8 from ACG—were analyzed. The findings showed that the ACT intervention led to a significant decrease in pregnancy-related anxiety and stress levels and a significant increase in pregnancy adjustment within the group; compared to ACG, the post-test results indicated a significant decrease in stress levels and a significant increase in pregnancy adjustment. No significant differences were found in psychological inflexibility levels in both within-group and between-group comparisons. These findings demonstrate that ACT is effective in reducing stress and improving pregnancy adjustment during pregnancy, thereby providing an important contribution to mental health interventions in this period.
Benzer Tezler
- Kanser nüksü korkusu için kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahalenin etkililiği ve uygulanabilirliği
Effectiveness and feasibility of acceptance and commitment therapy based intervention for fear of cancer recurrence
HAVVA CEREN ESGİBAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiHaliç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAASIM FATİH YAVUZ
- Beyaz yakalı çalışanlara yönelik kabul ve adanmışlık terapisi temelli farkındalık programının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi
Design, implementation and evaluation mindfulness programme based on acceptance and commitment theraphy for white collar employees
MİNE MISIRLILAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMHUR TAŞ
- Kabul ve kararlılık terapisi temelli psikoeğitim programının pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin öz şefkat düzeyleri üzerindeki etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy based psychoeducation program on self compassion levels of university students during the pandemic period
GİZEM YETİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM ÇETİNKAYA YILDIZ
- Kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahalenin yetişkinlerdeki duygusal yeme davranışına etkisi
The effect of acceptance and commitment therapy-based intervention on emotional eating behavior in adults
BÜŞRA KAVLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİbn Haldun ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN TURAN KARATEPE
- Eşini kaybetmiş kadınlarda kabul ve kararlılık terapisi temelli müdahalenin travma sonrası büyüme üzerine etkisi: Tek denekli deneysel bir çalışma
The effect of an acceptance and commitment therapy-based intervention on posttraumatic growth in bereaved women: A single-case experimental study
SAADET TAŞYÜREK DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELA ARI