Sosyal medya kullanımı ve sosyal onay ihtiyacının ortoreksiya nervoza ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between social media use, need for social approval, and orthorexia nervosa
- Tez No: 957268
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ELMAS MERVE MALAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Gıda ve Tarım Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
AMAÇ: Bu çalışmada, sosyal onay ihtiyacının görünümle ilişkili sosyal medya bilinci (GİSMB) aracılığıyla, sağlıklı beslenmeye yönelik aşırı ve takıntılı tutumlarla tanımlanan Ortoreksiya Nervoza (ON) üzerindeki etkilerini incelemek amaçlanmıştır. YÖNTEM: Araştırma, 18 yaş ve üzeri 808 katılımcı ile yürütülmüştür. Katılımcılara demografik form, Ortoreksiya Nevroza Ölçeği (ORTO-11), Görünümle İlişkili Sosyal Medya Bilinci Ölçeği ve Sosyal Onay İhtiyacı Ölçeği uygulanmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi kapsamında gerçekleştirilen yol analiziyle, GİSMB'nin Sosyal Oonay ihtiyacı ve ON ilişkisinde aracılık rolü oynayıp oynamadığı araştırılmıştır. BULGULAR: Yol analizi sonucunda, sosyal onay ihtiyacının ON üzerinde doğrudan etkisinin bulunmadığı, ancak GİSMB aracılığıyla kısmi dolaylı bir etki gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca GİSMB'nin, ON'un davranışsal boyutu ile pozitif; bilişsel boyutu ile negatif ilişkili olduğu görülmüştür. SONUÇ: Sosyal medya kullanımı ve sosyal onay arayışı, ON gelişiminde önemli çevresel etkenler olarak öne çıkarken; bireyin bilişsel tutumları da bu eğilimde belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu bulgular, ON'un hem çevresel hem de bireysel faktörlerden etkilenen kompleks bir yapı olduğunu ve bu nedenle bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
OBJECTIVE: This study aimed to examine the indirect effects of the need for social approval on Orthorexia Nervosa (ON)—a condition characterized by excessive and obsessive attitudes toward healthy eating—through the mediating role of appearance-related social media consciousness (ARSMC). METHOD: The study was conducted with a sample of 808 participants aged 18 years and older. Participants completed a demographic questionnaire, the Orthorexia Nervosa Scale (ORTO-11), the Appearance-Related Social Media Consciousness Scale, and the Social Approval Need Scale. Path analysis, conducted within the framework of structural equation modeling, was used to explore whether ARSMC mediates the relationship between the need for social approval and ON. RESULTS: The results of the path analysis indicated that the need for social approval did not exert a direct effect on ON, but demonstrated a partial indirect effect through ARSMC. Furthermore, ARSMC was found to be positively associated with the behavioral dimension of ON and negatively associated with its cognitive dimension. CONCLUSION: Social media use and the need for social approval emerge as significant environmental factors in the development of Orthorexia Nervosa (ON), while individuals' cognitive attitudes also play a decisive role. These findings indicate that ON is a complex condition influenced by both environmental and individual factors, and therefore, it should be addressed through a holistic approach.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde sosyal onay ihtiyacının yordayıcısı olarak toplumsal cinsiyet rolleri tutumu ve sosyal medya kullanımının rolü
The role of gender role attitudes and social media usage as predictors of social approval needs in university students
HALENUR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA YÜKSEL ERDOGDU
- Benlik ayrımlaşması ve problemli sosyal medya kullanımı arasındaki ilişkide sosyal onay ihtiyacının aracı rolü
The mediating role of social approval need in the relationship between differentiation of self and problematic social media use
HÜMA BODUROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NESTEREN GAZİOĞLU
- Sosyal onay ihtiyacının değişimi sürecinde sosyal medyanın rolü
The role of social media in the change of social approval
FİGEN KAYIŞ
Doktora
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerSelçuk ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KOÇAK
- Üniversite öğrencilerinin Instagram kullanımı ile beden algısı ve sosyal onay ihtiyacı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between use of Instagram and body perception and social approval need on university students
DOĞA KURTYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İletişim Bilimleriİstanbul Kültür Üniversitesiİletişim Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEREN BİLGİCİ OĞUZ
- Üniversite öğrencileri arasında siber zorbalık ve siber mağduriyetin yordayıcılarını anlamak
Understanding the predictors of cyber bullying and cyber victimization among university students
ALEYNA AYÇA ÖZDUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SosyolojiJandarma ve Sahil Güvenlik AkademisiSuç Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NACİ AKDEMİR