Evli bireylerin temel psikolojik ihtiyaçlarının doyumu ve evlilik doyumlarının yaşam doyumu ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the satisfaction of married individuals' basic psychological needs and the relationship between marriage satisfaction and life satisfaction
- Tez No: 957846
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN NEJAT AKFIRAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: psikolojik ihtiyaçlar, evlilik doyumu, yaşam doyumu, psychological needs, marital satisfaction, life satisfaction
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
Bu araştırmanın amacı, evli bireylerin temel psikolojik ihtiyaçlarının doyumunun ve evlilik doyumlarının bireylerin yaşam doyumları ile ilişkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu en az 1 yıllık evli 352 kadın ve 207 erkek yetişkin oluşturmaktadır. Veriler“Kişisel Bilgi Formu”,“Evli Bireyler İçin Temel Psikolojik İhtiyaçların Doyumu Ölçeği”,“Evlilik Yaşamı Ölçeği”ve“Yaşam Doyumu Ölçeği”aracılığıyla toplanmıştır. Veriler SPSS 21 paket program aracılığı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizlerde betimsel istatistikler, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı, çoklu doğrusal regresyon ve Hayes-Process Model 4 ve Model 6 aracılık analizi kullanılmıştır. Yapılan analizlerin sonucunda; temel psikolojik ihtiyaçların alt boyutlarından sevgi/ait olma ihtiyacı ile cinsiyet, gelir durumu, geçmişe dönme durumu arasında; güç ihtiyacı ile gelir durumu, evlilik biçimi ve geçmişe dönme durumu arasında; özgürlük ihtiyacı ile cinsiyet, eşin yaşı, eğitim durumu, eşin çalışma durumu, gelir durumu arasında; eğlence ihtiyacı ile eşin yaşı, evlilik süresi, gelir durumu, çocuk sahibi olma durumu, evlilik biçimi, geçmişe dönme durumu arasında anlamlı bir farklılık vardır. Evlilik doyumu cinsiyete, çalışma durumu, gelir durumu, geçmişe dönme durumuna göre farklılık göstermektedir. Yaşam doyumu ile gelir durumu, çocuk sahibi olma durumu ve geçmişe dönme durumu ile anlamlı bir farklılık görülmektedir. Yaş ve eşin eğitim durumu değişkenleri anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Evli bireylerin temel psikolojik ihtiyaçlarının doyumu, evlilik doyumu ve yaşam doyumu değişkenleri birbirleri ile yüksek düzeyde pozitif yönlü anlamlı ilişkilere sahiptir. Yordayıcılık analizine göre; evlilik doyumu ve temel psikolojik ihtiyaçlar, yaşam doyumunu anlamlı bir şekilde yordadığı saptanmıştır. Aracılık analizine göre; evlilik doyumu ile yaşam doyumunun arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların doyumu toplam puanı ve alt boyutlarının kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Sevgi ve eğlence alt boyutlarının evlilik doyumu ile yaşam doyumu üzerinde tek başlarına aracılık etkisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the satisfaction of basic psychological needs of married individuals and the relationship between marital satisfaction and life satisfaction of individuals. The study group of the research consists of 352 female and 207 male adults who have been married for at least 1 year. Data were collected through 'Personal Information Form', 'Satisfaction of Basic Psychological Needs Scale for Married Individuals', 'Marital Life Scale' and 'Life Satisfaction Scale'. The data were analysed using SPSS 21 package programme. In the analyses, descriptive statistics, independent groups t test, one-way analysis of variance (ANOVA), Pearson product-moment correlation coefficient, multiple linear regression and Hayes-Process Model 4 and Model 6 mediation analysis were used. As a result of the analyses, there is a significant difference between the sub-dimensions of basic psychological needs such as need for love/belonging and gender, income status and retrospective status; between need for power and income status, marriage type and retrospective status; between need for freedom and gender, age of the spouse, education level, employment status of the spouse, income status; between need for fun and age of the spouse, marriage duration, income status, having children, marriage type, retrospective status. Marital satisfaction differs according to gender, employment status, income status and returning to the past. There is a significant difference between life satisfaction and income status, having children and returning to the past. Age and educational status of the spouse do not show a significant difference. Satisfaction of basic psychological needs, marital satisfaction and life satisfaction variables of married individuals have highly positive and significant relationships with each other. According to the predictive analysis, marital satisfaction and basic psychological needs predicted life satisfaction significantly. According to the mediation analysis, it was determined that the total score and sub-dimensions of basic psychological needs satisfaction had a partial mediating role in the relationship between marital satisfaction and life satisfaction. It was concluded that love and fun sub-dimensions alone did not have a mediating effect on marital satisfaction and life satisfaction.
Benzer Tezler
- Evli bireylerin öznel iyi oluş düzeyleri ile mizah tarzları, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve evlilik uyumu arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi
The evaluation of the relationships between subjective well being level of married individuals, humor styles, satisfaction of basic psychological needs, and marital adjustment
MERYEM KULABER DEMİRCİ
- Evli bireylerde temel psikolojik ihtiyaçların evlilik doyumunu yordama gücü
The predictive power of basic psychological needs on marital satisfaction among married individuals
SENA ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiSakarya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP ÇELİK
- Hatırlanan anne-baba kabul ve reddi ile ebeveyn öz yeterliği, evlilik doyumu ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçların aracı rolü
Does basic psychological needs mediate relationship among recalled parental acceptance-rejection and parent's self-efficiency, marital satisfaction, life satisfaction
SİBEL GER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR KUZUCU
- Evli bireylerin iletişimde çözüm odaklılıkları ile evlilik uyumları arasındaki yordayıcı ilişkiler
The predictive relationships between the solution orientation of married individuals in communication and marriage adjustment
BERİVAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM SEDAT ŞAHİN
- Eşler arası çatışma ölçeği geliştirme: Geçerlik-güvenirlik çalışması
Development of the spousal conflict scale and validity-reliability study
EMİNE BENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL ERDEN ÇINAR