Solving cold-start and popularity bias ın e-commerce with a hybrid recommender strategy
E-ticarette soğuk başlangiç ve popülerlik önyargisini hibrit öneri stratejisi ile çözme
- Tez No: 957955
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL DURU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bahçeşehir Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yapay Zeka Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Çevrim içi ticaretin hızla büyümesi, kişiselleştirilmiş öneriler sunabilen akıllı sistemlere olan ihtiyacı artırmıştır. Ancak öneri sistemleri, yeni kullanıcılar ve ürünler için öneri sunamama (soğuk başlangıç problemi) ve yalnızca popüler ürünlerin öne çıkması (popülerlik yanlılığı) gibi zorluklarla karşılaşmaktadır. Bu tezde, işbirlikçi filtreleme teknikleri (SVD++, oto-kodlayıcı tabanlı modeller) ile dönüştürücü mimarisine sahip derin öğrenme modellerinin birleştiği hibrit bir öneri sistemi sunulmaktadır. Ürün yorumlarının semantik temsilleri, E5-Large modeli ile zenginleştirilmiştir. Deneysel analizlerde Amazon hediye kartı yorumları ve ürün verileri kullanılmıştır. Yapılandırılmış veri işleme, dönüştürücü tabanlı semantik gömülerle metin analizi, duygu analizi, yardım oyu dağılımları ve PCA temelli boyut indirgeme işlemleri uygulanmıştır. Sistem MAE, RMSE, Kesinlik ve Geri Çağırma gibi metriklerle değerlendirilmiştir. Sonuçlar, özellikle soğuk başlangıç ve popülerlik yanlılığının yoğun olduğu durumlarda hibrit modelin klasik içerik tabanlı ve işbirlikçi yaklaşımlardan daha başarılı olduğunu göstermektedir. Çalışma, kullanıcı etkileşimleriyle derin semantik temsilleri birleştirerek öneri sistemlerinde doğruluk, çeşitlilik ve ölçeklenebilirlik kazandırmakta, uzun kuyruklu ve niş ürün portföyüne sahip e-ticaret platformlarında kişiselleştirilmiş deneyimleri geliştirmektedir.
Özet (Çeviri)
The exponential growth of online commerce has heightened the demand for intelligent recommender systems that provide personalized user experiences. However, these systems frequently face two key challenges: the cold-start problem—difficulty recommending new items or to new users—and popularity bias, where frequently rated items dominate suggestions. This thesis proposes a hybrid recommender system combining collaborative filtering (e.g., SVD++, Autoencoder-based models) with deep learning models based on transformer architecture. Specifically, semantic embeddings from the E5-Large model are used to enrich product review content. The study uses Amazon gift card reviews and metadata for experimentation. The hybrid strategy includes data preprocessing, semantic enrichment via transformers, and exploratory analysis with sentiment scores, helpful vote distributions, and PCA-based dimensionality reduction. Evaluation metrics include MAE, RMSE, Precision, and Recall. Results demonstrate that the hybrid approach outperforms standalone content-based and collaborative filtering models, especially under cold-start and popularity-biased conditions. This integration enhances personalization, diversity, and model robustness in sparse data scenarios. The findings emphasize the importance of incorporating deep semantic representations alongside user-item interactions, particularly for e-commerce platforms managing long-tail and niche product offerings. The proposed approach contributes to developing scalable, accurate, and diverse recommender systems that improve user engagement and business outcomes.
Benzer Tezler
- İç savaş sonrası İspanyol tiyatrosu
El teatro de la posguerra de Espana
BANAFSHE BAYAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİL ÜNSAL
- Collaborative filtering recommendation system: Comparison study
İşbirliğine dayalı filtreleme tavsiye sistemi: Karşılaştırma çalışması
INAS AMJED MOHAMMED AL-MANI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAltınbaş ÜniversitesiElektrik ve Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN UÇAN
- Mh-nais: a multi-head attention extension of the neural attentive item similarity model
Mh-nais: Neural Attentive Item Similarity Model'inin çoklu başlıklı dikkat mekanizmasıyla geliştirilmesi
ESRA KAYAALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiVeri Mühendisliği ve İş Analitiği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KESKİNÖZ
- Intelligent prefetching methodologies for data-intensive systems
Veri-yoğun sistemler için akilli önyükleme metodolojileri
TOLGA BÜYÜKTANIR
Doktora
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYıldız Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SIDDIK AKTAŞ
- Soğuk çekme metoduyla üretilen kaynak tellerinde görülen hataların belirlenmesi ve giderilmesi
Determining and solving the problems of welding wires produced by cold drawing method
KIVANÇ ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ERCAN AÇMA