Fotoğraf madenciliği ile turist tipolojilerini keşfetmek: Hibrit bir yaklaşım
Discovering tourist typologies through photo mining: A hybrid approach
- Tez No: 958501
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU İÇİGEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu tez çalışmasında dijital çağdaki turist davranışlarını“dijital ortamlı turist bakışı”penceresinden kavramak ve farklı turist tipolojileri belirlemek amacıyla, Akdeniz bölgesindeki destinasyonlardan toplanan 13.982 dijital fotoğraf analiz etmiştir. Fotoğraflar öncelikle Blip-2 görsel dil modeli ile etiketlenmiştir. Ardından etiket boyutları NMF konu modellemesi kullanılarak 5 özgün ve belirgin turist segmenti belirlenmiştir. Bu segmentleri tipolojik olarak tanımlamak için her kümeyi en iyi skorla temsil eden örnek fotoğraflar 17 farklı uzmanın görüşüne sunulmuş ve Barthes'in göstergebilimsel kuramı yardımıyla yorumlanmıştır. Aynı şekilde görsel analiz yeteneği olan bir yapay zekâ aracı (genAI) ile en iyi temsil fotoğraflar göstergebilimsel yaklaşımla istemler oluşturularak tipolojik düzeyde temalanmıştır. Ortaya çıkan 5 özgün turist tipolojisi sırasıyla“Kültür Kâşifleri (Tarihi ve kültürel mirasa odaklanan, anlam arayışındaki turistler), ”Doğa ve Huzur Arayanlar (El değmemiş doğal güzellikleri ve sakinliği önceliklendiren, kalabalıktan kaçanlar“, ”Yol Gezginleri (Seyahat sürecinin ve ulaşım araçlarının kendisini deneyimin merkezine koyanlar.)“, ”Sosyal Etkileşimciler (Yerel halkla ve diğer insanlarla otantik sosyal bağlar kurmayı amaçlayanlar.)“, ”Makro Gözlemciler (Ziyaret ettikleri yerleri panoramik ve bütüncül bir perspektiften gözlemleyenler.)" şeklindedir. İstatistiksel analizler (Ki-Kare ve Mütekabiliyet Analizi), bu turist tipolojileri ve destinasyonlar arasında anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koymuştur. Söz gelimi, Kültür Kâşifleri Girit ve Rodos gibi tarihi bölgelerde daha çok bulunurken, Doğa ve Huzur Arayanlar ise Fethiye ve Kaş gibi doğal alanlarla güçlü bir şekilde ilişkilendirilmiştir. Böylece bu tez çalışması büyük görsel veri analizi yardımıyla postmodern turistlerin farklı motivasyonları hakkında içgörüler sağlamıştır. Ayrıca ortaya çıkan bu tipolojilerin katı kalıplar olmadığını ve benzer bölgelerde yer alan destinasyonların kendilerine özgü bir turist profilleri olabileceğini göstermiştir. Ortaya çıkan tipolojilerin yalnızca davranışsal segmentasyonlar olmanın ötesinde klasik turist tipolojilerini günümüz koşullarıyla anlamaya yardımcı olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, 13,982 digital photographs collected from destinations in the Mediterranean regions were analysed in order to understand tourist behaviour in the digital age from the perspective of the“e-mediated tourist gaze”and to identify different tourist typologies. The photographs were first labelled using the Blip-2 visual language model. Subsequently, five distinct and recognisable tourist segments were identified using NMF topic modelling based on label sizes. To typologically define these segments, sample photographs representing each cluster with the highest scores were presented to 17 experts for review and interpreted using Barthes' semiotic theory. Similarly, using an AI tool with visual analysis capabilities (genAI), the best representative photos were thematised at the typological level by creating prompts using a semiotic approach. The resulting five original tourist typologies are, in order,“Cultural Explorers (tourists focused on historical and cultural heritage, seeking meaning)”,“Nature and Peace Seekers (those who prioritise untouched natural beauty and tranquillity, escaping crowds)”,“Connection Travellers (those who place the travel process and means of transportation at the centre of their experience)”,“Social Interactors (those who aim to establish authentic social connections with the local population and other people),”and“Macro Observers (those who observe the places they visit from a panoramic and holistic perspective).”Statistical analyses (Chi-Square and Goodness-of-Fit Analysis) have revealed a meaningful relationship between these tourist typologies and destinations. For example, Cultural Explorers are more commonly found in historical regions such as Crete and Rhodes, while Nature and Peace Seekers are strongly associated with natural areas like Fethiye and Kaş. Thus, this thesis study has provided insights into the different motivations of postmodern tourists with the help of extensive visual data analysis. It has also shown that these typologies are not rigid patterns and that destinations in similar regions may have their own unique tourist profiles. It is believed that the typologies that have emerged will help to understand classic tourist typologies in today's conditions, beyond mere behavioural segmentation.
Benzer Tezler
- Metin madenciliği yöntemleri ile sosyal medyadan toplanan fotoğraflı paylaşımların, metin-fotoğraf eşleşmesinin incelenmesi
Text fotograph match analysis with text data mining technics for compiled posts which include fotograph through social media
AYKUT DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBeykent ÜniversitesiMatematik Bilgisayar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN SİLAHTAROĞLU
- Görüntü madenciliği ve görüntü işlemeye dayalı meyve resimlerinin sınıflandırması üzerine bir uygulama
An application on the classification of fruit imafes based on image mining and image processing techniques
ARASH MANZOORI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAtatürk ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TOLGA AYDIN
- Suç soruşturmalarında veri madenciliği, yapay zeka, uygulamaları ve geleceği python ve opencv ile gerçek zamanlı yüz tanıma uygulaması
Data mining, artificial intelligence applications and its future in criminal i̇nvestigations real time face recognition application with python and opencv
MURAT YÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mühendislik BilimleriHitit ÜniversitesiAdli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİL ÖZKINALI
- Classification of images using support vector machines
Destekçi vektör makinesi kullanarak resim sınıflandırma
CAN DEMİRKESEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGalatasaray ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HOCİNE CHERİFİ
- Mekansal-zamansal veri madenciliğinde kümeleme analizi
Clustering analysis in spatio-temporal data mining
TURGUT ÖZALTINDİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İstatistikMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZGE ÖZDAMAR