Babürlü tıbbı: Hastalıklar, tedaviler ve hekimler
Baburs medicine: Diseases, treatments, and physicians
- Tez No: 958674
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜSLÜME MELİS SAVAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
16. yüzyılda Hindistan bölgesinde kurulan Babürlü Devleti, tıp bilimine önemli katkılarda bulunmuş, yerel tıp anlayışlarını İslami tıbbî geleneklerle zaman içerisinde sentezleyerek geliştirmiştir. Bu doğrultuda, Babürlü Devleti'nin tıbbî gelişimi ve uygulamalarının yanı sıra hekimlik anlayışı ve hekimleri ele alınıp; konunun daha iyi anlaşılması açısından İslamiyet öncesi Türkistan tıbbı ve Babürlü öncesi Hindistan'daki tıbbın gelişimi kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Tarihsel bir bakış açısıyla kaleme alınan bu çalışma, Babürlü Devleti döneminde tıp anlayışını yalnızca dönemsel bir inceleme olarak değil, birbirinden farklı kültürlerin buluştuğu ve sentezlendiği bir tür tıp tarihi örneği olarak nitelendirilebilir. Bu doğrultuda çalışmanın ilk bölümünde İslamiyet öncesi Türkistan tıbbı incelenerek dönemin hastalıkları, tedavileri ve hekimlik anlayışı izah edilmiştir. Sonrasında ise Babürlü Devleti öncesi Hindistan'da tıbbî gelenekler incelenmiş, Āyurveda ve Unani Tıbbî gelenekleri hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Çalışmanın asıl konusunu teşkil eden üçüncü ve dördüncü bölümlerde ise Babürlü döneminde Unani tıbbının durumu, Babürlü hükümdarları dönemi meydana delen tüm tıbbî gelişmeler, yaygın görülen hastalıklar ve tedavilerin yanı sıra ünlü Babürlü hekimleri incelenerek izah edilmiştir. Bu bilgiler ışığında Babürlülerin hem Orta Asya'daki Türk tıp geleneklerinin hem de Hindistan'daki mevcut uygulamaların yanı sıra İslami tıp anlayışı olan Unani tıp geleneğinin bir araya geldiği özgün bir tıp anlayışı ortaya çıkardıkları anlaşılmaktadır. Türk, İran ve Hint kültürünün senteziyle oluşan Babürlü tıp geleneği devlet aristokrasisi içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, 1526 yılında kurulan ve 1858 İngiliz işgaline kadar varlığını sürdüren bir Türk Devleti olan Babürlü Devleti döneminde yaşanılan tıbbî gelişmeleri, hastalıklar ve bu hastalıkların tedavileri için geliştirilen yöntemleri ve hekimlik anlayışını izah etmektir. Çalışma Babürlü Devleti döneminde Hindistan coğrafyasında yaşanmış hastalıkları, tedavi yöntemlerini ve diğer tıbbî gelişmeleri tarihsel kaynaklar doğrultusunda inceleyip değerlendiren nitel bir araştırmadır.
Özet (Çeviri)
The Baburs State, established in the 16th century in the Indian region, made significant contributions to medical science and developed local medical understandings by synthesizing them with Islamic medical traditions over time. In this context, the medical development and practices of the Baburs State, as well as the understanding of medicine and its physicians, were discussed; and in order to better understand the subject, the development of medicine in Central Asia before Islam and in India before Baburs was comprehensively examined. This study, written from a historical perspective, can be characterized as not only a periodic examination of the understanding of medicine during the Baburs State, but also as an example of medical history where different cultures met and synthesized. In this context, in the first part of the study, the Turkish medicine in Central Asia before Islam was examined and the diseases, treatments and understanding of medicine of the period were explained. Then, the medical traditions in India before the Baburs State were examined, and detailed information was given about Āyurveda and Unani medical traditions. In the third and fourth sections, which constitute the main subject of the study, the status of Unani medicine during the Baburs period, all medical developments during the Baburs rulers' period, common diseases and treatments, as well as famous Baburs physicians are examined and explained. In the light of this information, it is understood that the Baburss created a unique understanding of medicine that brought together both the Turkish medical traditions in Central Asia and the current practices in India, as well as the Unani medical tradition, which is an Islamic understanding of medicine. The Baburs medical tradition, which was formed by the synthesis of Turkish, Iranian and Indian cultures, holds an important place within the state aristocracy. The main purpose of this study is to explain the medical developments, diseases and methods developed for the treatment of these diseases, and the understanding of medicine experienced during the Baburs State, a Turkish state founded in 1526 and continuing its existence until the British occupation in 1858. The study is a qualitative research that examines and evaluates the diseases, treatment methods and other medical developments experienced in the geography of India during the Baburs State in line with historical sources.
Benzer Tezler
- Bâbürlü elçilik müessesi ve Osmanlı-Bâbürlü diplomatik münasebetleri üzerine bir inceleme
An investigation on the Baburid embassy institution and the Ottoman –Baburid diplomatic relation
NAZMİYE BİRLİK
- Hamîdüddin Han Bahadır'ın tasnifiyle Ahkâm-ı Âlemgîrî adlı eserin incelenmesi
A study of the Ahkâm-ı Alamgîrî work compiled by Hamîduddin Khan Bahadır
FARZANA KARIMI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinBartın ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMMÜHAN ARK
- II. Ekber Şah Dönemi Babürlü albüm resimleri (1806-1837)
Baburid album paintings Under the Reign of Akbar Shah II (1806-1837)
KÜBRA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA UZUN
- Illuminating an Empire: Solar symbolisms in mughal art and architecture
Bir imparatorluğu aydınlatmak: Babürlü sanat ve mimarisinde güneş sembolizmi
ROBIN THOMAS
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ UZAY PEKER