Havacılık uygulamalarında navigasyon bütünlüğü ve alıcı otonom bütünlük izleme algoritmaları
Satellite-based navigation integrity and receiver autonomous integrity monitoring algorithms in aviation applications
- Tez No: 959020
- Danışmanlar: PROF. DR. TAYLAN ÖCALAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sivil Havacılık, Civil Aviation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Geomatik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Sivil havacılık sektörü kıtalar arası bağlantıyı güçlendiren ve ülkelerin ekonomisine katkıda bulunan stratejik bir sektör olarak karşımıza çıkmaktadır. Gün geçtikçe uçuş sayılarının ve hava trafiğinin artması ile hızla büyüyen sektörün güvenlik, verimlilik ve sürdürülebilirlik kriterlerine uygun şekilde hizmet sağlaması daha da önemli hale gelmiştir. Bu ihtiyaçların karşılanmasında geçmişten günümüze kullanılan klasik radyo navigasyon yöntemleri yetersiz kalmaktadır. Uluslararası Sivil Havacılık Kurumu (ICAO), sektörün ihtiyaç duyduğu gereksinimlerin karşılanmasında modern bir navigasyon yaklaşımı olan Performans Tabanlı Navigasyon (PBN) sistemlerinin kullanılmasını önermektedir. PBN altında kullanımı hedeflenen ana teknoloji Küresel Uydu Navigasyon Sistemleri (GNSS) olmuştur. Uydu tabanlı sistemlerin havacılık navigasyonunda kullanımı ile daha kısa uçuş süreleri sağlanabilecek, yakıt tüketimi azaltılabilecek ve buna bağlı olarak karbon emisyonlarında azalma sağlanarak daha sürdürülebilir bir ulaşım mümkün hale gelecektir. GNSS teknolojisinin kullanımı, çevresel etkileri azaltırken aynı zamanda hava sahasının daha verimli kullanılmasına da olanak tanıyacaktır. Esnek bir seyir yöntemi olarak uydu navigasyonunun kademeli olarak klasik radyo navigasyon yöntemlerinin yerini alması beklenmektedir. ICAO, havacılık uygulamalarında uydu tabanlı navigasyon sistemlerinin yalnızca doğruluk, bütünlük, kullanılabilirlik ve süreklilik gereksinimlerini karşılaması durumunda kullanılabileceğini belirtmektedir. Bütünlük, navigasyon sisteminin doğruluğuna olan güvenin bir göstergesidir ve elde edilen konum, hız ve zaman verilerinde bir hata meydana gelmesi durumunda kullanıcıya uyarı verme yeteneğini içerir. GNSS sinyallerinin doğruluk ve bütünlüğü sistemin maruz kaldığı çeşitli hatalar nedeniyle olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu sistemlerde bütünlüğün sağlanabilmesi için çeşitli destek sistemleri geliştirilmiştir. Bu çalışmada GNSS ile elde edilen ölçümleri kullanarak hata tespiti ve sistem bütünlüğü denetimi yapmayı mümkün kılan Alıcı Otonom Bütünlük İzleme (RAIM) algoritmalarını tanıtmak amaçlanmaktadır. Çalışmada öncelikle GNSS sistemlerinin teknik altyapısı, GNSS sinyallerinin doğruluğunu ve bütünlüğünü etkileyen hata kaynakları ele alınmış, ardından sivil havacılıkta uçuş aşamaları ve navigasyon sistemlerinin evrimi aktarılmıştır. ICAO'nun tanımladığı performans gereksinimleri çerçevesinde GNSS bütünlüğünün nasıl sağlanabileceği açıklanmış ve bu kapsamda RAIM algoritmaları değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The civil aviation sector is a strategic field that strengthens intercontinental connectivity and contributes significantly to national economies. With the continuous growth in the number of flights and increasing air traffic, meeting the requirements of safety, efficiency, and sustainability has become increasingly important. Traditional radio navigation methods have become insufficient in addressing these evolving needs. To meet the sector's operational demands, the International Civil Aviation Organization (ICAO) recommends the adoption of Performance-Based Navigation (PBN) systems, where the primary enabling technology is the Global Navigation Satellite Systems (GNSS). The use of satellite-based navigation in aviation offers advantages such as shorter flight durations, reduced fuel consumption, and lower carbon emissions, contributing to more sustainable air transportation. Additionally, GNSS allows for more efficient use of airspace and supports the gradual replacement of conventional navigation methods. ICAO mandates that satellite-based navigation systems used in aviation must meet performance requirements including accuracy, integrity, availability, and continuity. Among these, integrity is particularly crucial in safety-critical flight operations, as it represents the system's ability to provide timely warnings to the user in case of positioning errors. GNSS signals, however, are susceptible to various error sources that can negatively impact both accuracy and integrity. To address these challenges, several augmentation systems have been developed, such as SBAS, GBAS, and ABAS. This study focuses on Receiver Autonomous Integrity Monitoring (RAIM), a method classified under ABAS, which enables onboard fault detection and integrity monitoring using GNSS measurements. The paper presents the technical background of GNSS, identifies sources of error affecting signal performance, and discusses the evolution of navigation systems in civil aviation. Finally, RAIM algorithms are evaluated within the context of ICAO-defined performance requirements, highlighting their role in maintaining the integrity necessary for safe and reliable GNSS-based navigation.
Benzer Tezler
- Monitoring tropospheric water vapor variations with ppp during severe weather
Troposferik su buharı değişimlerinin ppp ile kötü hava koşullarında izlenmesi
ENGİN TUNALI
Doktora
İngilizce
2018
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TEVFİK ÖZLÜDEMİR
- Fault detection, isolation and reconfiguration in navigation system of Boeing-747 aircraft
Boeing-747 uçağının seyrüsefer sisteminde arıza tespiti, teşhisi ve yeniden yapılandırma
DENİZ BURAK KAMİLOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Havacılık Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ HACIZADE
- Launch vehicle navigation system design and comprehensive performance analysis
Fırlatma aracı seyrüsefer sistem tasarımı ve kapsayıcı performans analizi
ALTUĞ ERTAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ HACIZADE
- Navigasyon hassasiyetini arttırmak için ataletsel ölçüm birimine tamamlayıcı filtre uygulanması
Implementation of complementary filter to inertial measurement unit to increase navigation sensitivity
MEHMET EMİN OKUDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL BAYEZİT