Trabzon'un büyükliman havzasında yetişen Vitis labrusca L. türüne ait üzüm genetik kaynaklarının seleksiyonu
Selection of grape genetic resources of Vitis labrusca L. growing in the büyükliman basin of Trabzon
- Tez No: 959087
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN KARADENİZ, DR. ÖĞR. ÜYESİ HAYRİ SAĞLAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Yürütülen bu çalışmada, Trabzon'un Büyükliman havzası olarak nitelendirilen ilçelerinde (Beşikdüzü, Çarşıbaşı, Şalpazarı, Tonya ve Vakfıkebir) doğal olarak yetişen kokulu üzüm (Vitis labrusca L.) genotipleri iki yıl süren bir çalıma ile (2021-2022) incelenmiş, pomolojik ve kimyasal analizler sonucunda ümitvar olarak öne çıkan genotipler belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen iki yıllık verilere göre genotiplerin meyve ağırlıklarının 1,97 g (TB-17) ile 4,11 g (TB-10) arasında değiştiği tespit edilmiştir. Meyve eninin 14,21 mm (TB-17) ile 18,96 mm (TB-10), meyve boyunun 15,53 mm (TB-17) ile 19,95 mm (TB-10) arasında değiştiği belirlenmiştir. Salkım ağırlığı 31,95 g (TB-17) ile 173,66 g (TŞ-5), salkım eni 41,09 mm (TB-17) ile 79,11 mm (TB-10), salkım boyu 88,42 mm (TB-16) ile 178,12 mm (TŞ-5), salkım sapı uzunluğu 32,03 mm (TÇ-14) ile 58,03 mm (TB-25) arasında gözlemlenmiştir. Çekirdek sayısı her iki yılda da 2 adet olup herhangi bir farklılık tespit edilmemiştir. İncelenen genotiplerin pH değerlerinin 2,82 (TV-23) ile 3,94 (TÇ-5), suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) miktarlarının %12,20 (TÇ-15) ile %19,15 (TÇ-7), titre edilebilir asit (TEA) miktarlarının ise %0,57 (TV-21) ile %1,72 (TB-22) arasında değiştiği kaydedilmiştir. Olgunluk indisi 40,13 (TÇ-15) ile 59,09 (TB-14) arasında değişirken, meyve şekil indeksi ise her iki yılda da ortalama 0,92 olup herhangi bir farklılık görülmemiştir. Kabuk kalınlığının 0,20 mm (TÇ-14) ile 0,38 mm (TB-17) arasında değiştiği saptanmıştır. Çalışmada belirlenen Vitis labrusca türüne ait genotipler üzerinde yürütülen biyokimyasal analizler sonucunda; toplam antioksidan içeriği %17,10 (TŞ-1) ile %76,35 (TT-3), toplam fenolik madde miktarı 3,30 mg/g (TV-12) ile 63,80 mg/g (TB-15), toplam monomerik antosiyanin içeriği 10,69 mg/L (TÇ-16) ile 170,34 mg/L (TŞ-2), toplam protein miktarı 5,20 mg/g (TB-24) ile 9,57 mg/g (TT-4), polimerik renk 0,25 (TB-13) ile 1,09 (TB-14), polimerik renk yoğunluğu 0,11 (TB-20) ile 1,43 (TB-16) ve polimerik renk yüzdesi %28,72 (TB-20) ile %295,87 (TB-16) arasında değişmiştir. Değiştirilmiş Tartılı Derecelendirme metodu sonucunda ise en yüksek puan alan 13 adet genotip (TB-11, TÇ-7, TT-3, TÇ-5, TÇ-10, TŞ-5, TV-8, TB-19, TÇ-15, TŞ-2, TŞ-3, TŞ-4 ve TV-4) ümitvar olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, scented grape (Vitis labrusca L.) genotypes naturally growing in the districts of Trabzon called the Büyükliman basin (Beşikdüzü, Çarşıbaşı, Şalpazarı, Tonya and Vakfıkebir) were examined in a two-year study (2021-2022) and promising genotypes were determined as a result of pomological and chemical analyzes. According to the two-year data obtained from the study, it was determined that the fruit weights of the genotypes varied between 1.97 g (TB-17) and 4.11 g (TB-10). It was determined that the fruit width varied between 14.21 mm (TB-17) and 18.96 mm (TB-10), and the fruit length varied between 15.53 mm (TB-17) and 19.95 mm (TB-10). Cluster weight was observed between 31.95 g (TB-17) and 173.66 g (TŞ-5), cluster width was between 41.09 mm (TB-17) and 79.11 mm (TB-10), cluster length was between 88.42 mm (TB-16) and 178.12 mm (TŞ-5), cluster stem length was between 32.03 mm (TŞ-14) and 58.03 mm (TB-25). The number of seeds was 2 in both years and no difference was detected. It was recorded that pH values of the examined genotypes varied between 2.82 (TV-23) and 3.94 (TÇ-5), water soluble solids (WSS) amounts varied between 12.20% (TÇ-15) and 19.15% (TÇ-7) and titratable acidity (TAA) amounts varied between %0.57 (TV-21) and %1.72 (TB-22). Maturity index varied between 40.13 (TÇ-15) and 59.09 (TB-14), fruit shape index was 0.92 on average in both years and no difference was observed. Peel thickness varied between 0.20 mm (TÇ-14) and 0.38 mm (TB-17). As a result of biochemical analyses carried out on the genotypes of the Vitis labrusca species determined in the study; total antioxidant content varied between 17.10% (TŞ-1) and 76.35% (TT-3), total phenolic substance amount varied between 3.30 mg/g (TV-12) and 63.80 mg/g (TB-15), total monomeric anthocyanin content varied between 10.69 mg/L (TŞ-16) and 170.34 mg/L (TŞ-2), total protein amount varied between 5.20 mg/g (TB-24) and 9.57 mg/g (TT-4), polymeric color varied between 0.25 (TB-13) and 1.09 (TB-14), polymeric color intensity varied between 0.11 (TB-20) and 1.43 (TB-16) and polymeric color percentage varied between 28.72% (TB-20) and 295.87% (TB-16). As a result of the Modified Weighed Ranking method, the 13 genotypes with the highest scores (TB-11, TÇ-7, TT-3, TÇ-5, TÇ-10, TŞ-5, TV-8, TB-19, TÇ-15, TŞ-2, TŞ-3, TŞ-4 and TV-4) were determined as promising.
Benzer Tezler
- Karadeniz tipi balıkçı tekneleri için Türk Loydu onaylı dümen rod-yelpaze tasarımının geliştirilmesi
Development of Türk Loydu approved rudder rod and blade design for Black Sea type fishing vessels
EFNAN BAŞARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gemi MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN ÖLMEZ
- XX. yüzyılın ilk çeyreğinde Trabzon'da gayrimüslimler
Non-muslims living in Trabzon at the first quarter of XX. century
DİLEK KANTARCI
- Trabzon'un doğu sahillerinde mezgit (Merlangus merlangus euxinus normann, 1840) balığının vertikal dağılımı ve populasyon parametreleri
Başlık çevirisi yok
ERHAN ÇİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Su Ürünleriİstanbul ÜniversitesiSu Ürünleri Avlama Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK K. ORAY
- Trabzon'un sosyo-ekonomik gelişimi (1900?1950)
Socio-economic development of Trabzon (1900?1950)
AHMET SEYYAR
- Trabzon'un Hayrat, Of ve Sürmene ilçelerindeki köy camileri
The village mosques in the provinces Hayrat, Of and Sürmene of Trabzon
YAVUZ SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sanat TarihiOndokuz Mayıs Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYÜP NEFES