Orta düzey özel gereksinimli bireylere yönelik hortikültürel terapi bahçeleri: Erzurum Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkeziörneği
Horticultural therapy gardens for individuals with moderate special needs: The case of Erzurum Barrier-Free Life Care and Rehabilitation Center
- Tez No: 959272
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLIHAN ESRİNGÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Erzurum Engelsiz Yaşam Merkezi, Hortikültürel Terapi Bahçesi, Özel Gereksinimli Birey, Peyzaj Planlama ve Tasarım, Erzurum Barrier-Free Living Center, Horticultural Therapy Garden, Individuals with Special Needs, Landscape Planning and Design
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Amaç: Bu çalışma,“Erzurum Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi”nde yaşayan orta düzeyde özel gereksinimli bireylerin (ÖGB) yaşam kalitesini iyileştirmek için merkez bahçesinde bir hortikültürel terapi bahçe (HTB) tasarımı önermeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Bu çalışmanın materyalini, Erzurum ili Aziziye ilçesinde bulunan“Erzurum Engelsiz Yaşam Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi”nin 490 m2 lik bahçesi oluşturmaktadır. Çalışmada araştırma, yerinde gözlem ve anket uygulamaları kullanılmıştır. Anket uygulamaları merkezdeki 27 özel gereksinimli birey ve 66 kurum çalışanına olmak üzere iki bölümlü uygulanmıştır. Çalışanlara Google üzerinden web anket uygulaması yapılırken ÖGB'ye ise yüzyüze şeklinde yapılmıştır. Anket verileri SPSS programında değerlendirilerek öneri projede kullanılmıştır. Öneri projenin tasarım sürecinde görsel materyallerin oluşturulmasında AutoCAD, SketchUp, Lumion ve Photoshop yazılımlarından faydalanılmıştır. Bulgular: Çalışmada merkez çalışanları ve ÖGB ile yapılan anketler değerlendirilerek ona göre bir tasarım önerisi geliştirilmiştir. Merkez çalışanları ile yapılan anket sonuçları değerlendirildiğinde anket katılımcılarının büyük çoğunluğunun HTB ler ile ilgili çok bilgi sahibi olmadıkları, zaman geçirebilecekleri farklı aktive alanları istedikleri, bitki kullanımı konusunda estetik ve huzur veren bitkileri tercih ettikleri, bahçe tasarımlarında öncelik olarak tekerlekli sandalye ve bastonlar için bir park alanı talebinde bulunmuşlardır. Yine katılımcıların büyük çoğunluğu bahçede şelale görünümlü su yüzeyinin olmasını, bahçe mobilyası olarak engellilere uygun özel tasarım mobilyaları ve gölgeleme elemanı olarak ağaçların tercih edilmesi çoğunlukla bu cevaplar verilmiştir. Dinlenme alanı olarak hamak ve minderli alanlar tercih edilirken özel etkinlik olarak en fazla bitki dikim atölyesi ve müzik performans alanları seçilmiştir. Bahçe zemin döşemesi için çoğunlukla çim zemin ve doğal taş döşemeler aydınlatma için ise tüm alanların aydınlatılması şeklinde çoğunlukla cevaplara ulaşılmıştır. Özel gereksinimli bireylere yapılan anketler değerlendirildiğinde katılımcıların büyük çoğunluğu bu terapi yöntemini duymamıştır. Ayrıca ÖGB bahçede özellikle yenilebilir bahçe (sebze, meyve, çilek vb.) ve park-yeşil alanların çoğunlukla olmasını talep etmişlerdir. Anket sonuçlarına göre alınan cevapların ışığında Erzurum'un kentsel iklimine uyum sağlamış engelli bireylerin tedavi, rehabilitasyon ve eğitimi açısından hortikültürel terapide yaygın olarak kullanılabilecek bir bahçe tasarım önerisi projelendirilmiştir. Sonuç: Sonuç olarak, Türkiye'de hortikültürel terapi bahçeciliği üzerine yapılan çalışmalar henüz başlangıç aşamasındadır ve iyi uygulama örnekleri sınırlıdır. Terapi bahçelerinin tasarımı, dikkatli bir şekilde ele alınması gereken kritik bir süreçtir. Bu bağlamda, devlet, engelli merkezlerindeki bireylere daha iyi destek sağlamak için Peyzaj Mimarlığı, Psikoloji/Psikolojik Danışmanlık, Sosyal Hizmet, Ergoterapi ve Özel Eğitim gibi çeşitli meslek disiplinlerinden uzmanların kişisel deneyimlerini bir araya getiren bütüncül bir terapi ortamı sağlamak için gerekli politikaları geliştirmeli ve uygulamalıdır.
Özet (Çeviri)
Purpose: This study aims to propose a horticultural therapy garden (HTB) design in the center garden to improve the quality of life of individuals with moderate special needs (SEN) living in the“Erzurum Barrier-Free Life Care and Rehabilitation Center”. Method: The material for this study consists of the 490 m² garden of the“Erzurum Barrier-Free Life Care and Rehabilitation Center,”located in the Aziziye district of Erzurum province. Research, on-site observation, and surveys were used in the study. The surveys were administered in two parts: to 27 individuals with special needs at the center and 66 employees of the institution. A web survey was administered to employees via Google, while a face-to-face survey was conducted with the ÖGB. The survey data was evaluated using SPSS and incorporated into the proposed project. AutoCAD, SketchUp, Lumion, and Photoshop were used to create visual materials during the design process of the proposed project. Findings: In the study, surveys conducted with center staff and ÖGB were evaluated, and a design proposal was developed accordingly. The results of the survey conducted with center staff revealed that the majority of survey participants were not very knowledgeable about HTBs, wanted different activity areas where they could spend time, preferred aesthetic and peaceful plants, and requested a parking area for wheelchairs and walking sticks as a priority in garden designs. Furthermore, the majority of participants preferred a waterfall-like water surface in the garden, specially designed garden furniture suitable for people with disabilities, and trees as shading elements. Hammocks and cushioned areas were preferred for resting areas, while planting workshops and music performance areas were the most frequently chosen special activities. The most common responses for garden flooring were grass and natural stone paving, and for lighting, all areas should be illuminated. When the surveys conducted with individuals with special needs were evaluated, the majority of participants had not heard of this therapy method. Furthermore, ÖGB requested that the garden include edible gardens (vegetables, fruits, strawberries, etc.) and a predominance of park-green areas. In light of the answers received from the survey results, a garden design proposal that can be widely used in horticultural therapy for the treatment, rehabilitation and education of disabled individuals adapted to the urban climate of Erzurum was designed. Conclusion: Consequently, studies on horticultural therapeutic gardening in Türkiye are still in their infancy, and examples of good practice are limited. The design of therapeutic gardens is a critical process that requires careful consideration. In this context, the government should develop and implement policies to provide a holistic therapeutic environment that brings together the personal expertise of experts from various professional disciplines, such as Landscape Architecture, Psychology/Psychological Counseling, Social Work, Occupational Therapy, and Special Education, to better support individuals in disability centers.
Benzer Tezler
- Hafif düzey özel öğretim öğrencilerine buldurma yöntemiyle Kur'an-ı Kerim harflerinin öğretimi (Nevşehir Hacı Rasim Uzer Özel Eğitim Meslek Okulu örneği)
Teaching the letters of the Quran with the method of finding light special education students (Nevşehir Hacı Rasim Uzer Special Education Vocational School example)
HAFİZE TAŞKÖMÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSivas Cumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA MÜCAHİT
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının kaynaştırma/bütünleştirme eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesi
Examination of social studies teacher candidates opinions on inclusive education
OKTAY ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZMENLİ
- Psikolojik danışman ve rehber öğretmenlerin özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberliğe ilişkin öz yeterlik algıları ve özel gereksinimi olan bireylere yönelik tutumları
School counselors' sense of self-efficacy regarding psychological counsultation and counseling in special education and their attitudes towards individuals with special needs
İLKNUR NURKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM GÜLEÇ ASLAN
DOÇ. DR. ÖZCAN ERKAN AKGÜN
- Özel gereksinimli birey anne babaları ve psikolojik danışmanların gözünden rehberlik ve araştırma merkezi psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümü hizmetleri: Gereksinimler ve olanaklar
Services provided by the department of the psychological counseling and guidance at guidance and research centers from the eyes of parents of individuals with special needs and psychological counselors: Needs and opportunities
İLAYDA AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DOLUNAY SARICA
- Özel gereksinimli kardeşe sahip olan bireylerde duygusal yük psikolojik sağlamlık ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelemesi
Investigation of the relationship between emotional burden, psychological resilience and depression levels in individuals with a sibling with special needs
BÜŞRANUR İNANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE DENİZ ÖZDEMİR