Cihan Aktaş romanlarında benlik inşası
Self-construction in Cihan Aktaş's novel
- Tez No: 959271
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLÜFER AKA ERDEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: benlik inşası, birey, Cihan Aktaş, dönüşüm, roman, self-construction, individual, Cihan Aktaş, transformation, novel
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
ÖZET Benlik, insanın kendisini kendi algısıyla şuurlu bir şekilde tanımlamasıdır. Birey bu tanımlamayı yaparken benliğini kuran sosyal ve bireysel özelliklerin, bu özellikleri ne yönde kullandığının farkındadır veya değildir, yaptığı tanımlama doğru veya yanlış olabilir. Benlik kurulan, yani inşa edilendir, öyleyse benliği kuran/inşa eden“özne”ve inşa edilen de“nesne”dir. Benlik inşasında; bireyin kullandığı dil, aldığı eğitim, içine doğduğu kültür, ailesi, sosyal çevresi gibi kendi dışındaki etkenler kadar bireyin öznel algıları, düşünüş biçimleri, inançları, cinsiyeti gibi etkenler ve idealize ettiği hayattan beklentileri etkin unsurlardandır. Benliğin inşa edilişini romanların kurulmasına benzetebiliriz. Bir düşünme biçimi olan romanlar, içinde bulunulan topluma ayna olup onu yansıtarak temel olayın toplumsal alt yapısını, bireyin bu yapıya bakış açısını, birey olarak problemin neresinde durduğunu, benliğinin değişim ve dönüşümünü, kabul ve retlerini ele alır. Gerçek hayattaki insanın kendi benliğini kurması gibi, romanlarda da kahramanlar, bir olay ve/veya düşünce çevresinde hayatın doğal seyrinde olduğu gibi kendi benliklerini kurarlar. Yazar, seçtiği anlatıcı aracılığıyla bu inşayı okuruna sunar. Cihan Aktaş, öykü, roman, gazete yazıları, makale, deneme, araştırma gibi farklı türlerde kalem oynatan velut bir yazardır. Romanları, fantastik unsurlar içermediği için gerçekçi bir bakışla kurgulanmıştır. Çoğunluğunu kadın karakterlerin oluşturduğu romanlarıyla çağımız insanını; içinde yaşadığı toplumun ve çağın sunduğu verilerle nasıl inşa ettiklerini anlatmıştır. Dolayısıyla kahramanların benlik inşası hususunda gerekli verileri sunmaktadır. Bireyi, içsel deneyimleri ve yaşadığı sosyal çevreyle birlikte ele alarak onun benlik inşasını oluşturan etkenleri adım adım gözler önüne sermektedir. Bu çalışmada; Cihan Aktaş'ın hayatı, edebi kişiliği,“benlik”kavramı, benlik inşasında etkili olan unsurlar ve romanın doğuşu hakkında kuramsal bilgi verildikten sonra Aktaş'ın romanlarında kahramanların benlik inşalarını nasıl gerçekleştirdikleri nitel araştırma tekniği ve içerik analizi yöntemiyle çözümlenecektir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The self is the conscious definition a person makes of themselves based on their own perception. While forming this definition, the individual may or may not be aware of the social and personal characteristics that shape the self and how they utilize these features. This definition may be accurate or flawed. The self is something that is constructed; therefore, the one who constructs it is the“subject,”and what is constructed becomes the“object.”In the construction of the self, both external factors such as language, education, culture, family, and social environment, and internal factors such as individual perception, thought patterns, beliefs, gender, and expectations of an ideal life play a significant role. The construction of the self can be likened to the construction of a novel. As a form of thinking, the novel reflects the society it emerges from, revealing the social background of its main events, the individual's perspective on this structure, their position within the problem as an individual, the transformation of their self, and their acceptance or rejection of certain values. Just as individuals construct their identity in real life, characters in novels construct their selves within the natural course of events or ideas. The author presents this construction to the reader through the chosen narrator. Cihan Aktaş is a prolific writer who produces work in various genres such as short stories, novels, newspaper columns, essays, and academic research. Her novels, which do not contain fantastical elements, are constructed with a realistic approach. Through her novels, most of which feature female protagonists, she portrays how modern individuals construct their identities using the conditions and data provided by their society and era. As such, her works offer significant material for analyzing self-construction. By examining the individual alongside their internal experiences and social environment, she gradually reveals the factors that shape selfhood. In this study, following a theoretical discussion of Cihan Aktaş's life, literary identity, the concept of“self,”the factors influencing self-construction, and the emergence of the novel, the self-construction of protagonists in Aktaş's novels will be analyzed using qualitative research techniques and content analysis methods.
Benzer Tezler
- Cihan Aktaş'ın romanlarında halk bilimi unsurları üzerine bir inceleme
A review of folklore elements in the novels of Cihan Aktaş
MUHAMMED İSMAİL DÜLEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Halk Bilimi (Folklor)Van Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT KEKLİK
- Cihan Aktaş'ın hikâye ve romanlarında yapı ve tema
Structual and thematic analysis of Cihan Aktaş's stories and novels
MAHBUBE GÜZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıBatman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAT KORKMAZ
- Cihan Aktaş'ın hikâye ve romanlarında değer kavramı
The concept of value in Cihan Aktaş's stories and novels
ESRA CANLI AKTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıGümüşhane ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA AYYILDIZ
- 2000'li yıllarda İslamcı kadınların dönüşen söylemi: Romanlar aracılığıyla bir inceleme
Changing discourses of Islamist women in 2000's: An analysis through novels
BUŞRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerKocaeli ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUBA KANCI DOĞAN
- Hüseyin Nihal Atsız'ın hayatı ve edebi eserleri üzerine bir inceleme
A Study ın the life and the literary works of Hüseyin Nihal Atsız
CİHAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİF AKTAŞ