Türkiye'de 1950'li yıllarda tarih dergileri ekseninde tarih düşüncesinin yeniden şekillenmesi
The reshaping of historical thought in Turkey through historical magazines in the 1950s
- Tez No: 959502
- Danışmanlar: PROF. DR. FAHRİ YETİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Türkiye'de 1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti'nin getirdiği demokratikleşme rüzgarı kendini tarih yazım alanında da gösterecektir. Cumhuriyet Döneminde kurucu elitin inşa ettiği ve bilimsel bir gerçek olarak dikte ettirdiği tezler yeni dönemde sorgulanabilir hale gelmeye başlamıştı. Bu sorgulamalar veya yeni arayışlar kendine daha çok tarih dergilerinde yer bulacaktı. 1940'lı yıllarda Tarihten Sesler dergisiyle başlayan popüler tarih dericiliği 1950'li yıllarla birlikte patlama yaparak pek çok örneğiyle yayın hayatına başlamıştır. Muhtelif zamanlarda ve muhtelif sayılarda çıkan bu dergilerin bir kısmı birkaç sayıda kalırken diğerleri birkaç seneyi ancak görebilmiş en uzun soluklusu ise Resimli Tarih Mecmuası olmuştur. Bu dergilerin isimlerini zikredecek olursak; Resimli Tarih Mecmuası, Tarih Dünyası, Yeni Tarih Dünyası, Tarih Hazinesi, Tarih Orduya Sesleniyor, Tarih Sesleniyor, Dün ve Bugün, Tarih ve Coğrafya Dünyası, Tarih Aynası, Tarihin Sesi, Yeni Tarih Dergisi şeklinde tamamlayabiliriz. Daha çok Osmanlı tarihinin konu edinildiği bu dergilerde azımsanmayacak kadar Cumhuriyet tarihiyle ilgili yazılar yer almıştır. Biz tezimizde daha çok Cumhuriyet tarihiyle ilgili olan yazıların peşini sürdük. Tek Parti döneminde yapılan pek çok uygulama bu dergilerde eleştirel bir üslupla ele alınmış, Tek Parti döneminde unutturulan pek çok isim kendine yer bulmuştur. Bütün bunlar esasında demokratikleşmenin ve tarih yazımında yeni arayışların tohumlarının bu dergilerde atıldığının göstergesidir. Çoğu statükocu yanına rağmen bu dergilerin popülerleştirdiği konular sonraki hem akademik hem popüler tarihçilik için önemli bir yere sahip olacaktır.
Özet (Çeviri)
The democratization wind brought by the Democrat Party that came to power in Turkey in 1950 would also show itself in the field of history writing. The theses that the founding elite constructed and dictated as scientific truth in the Republican Period began to be questionable in the new period. These questions or new searches would find their place mostly in history journals. The popular history journalism that started with the Tarihten Sesler journal in the 1940s was the only journal published for ten years. The popular history journals that exploded in the 1950s began publishing under many names. Some of these magazines, which were published at various times and in various issues, remained in a few issues while others could only last a few years, the longest-running of which was Resimli Tarih Mecmuası. If we were to mention the names of these magazines; Resimli Tarih Mecmuası, Tarih Dünyası, Yeni Tarih Dünyası, Tarih Hazinesi, Tarih Orduya Sesleniyor, Tarih Sesleniyor, Dün ve Bugün, Tarih ve Coğrafya Dünyası, Tarih Aynası, Tarihin Sesi, Yeni Tarih Dergisi. These magazines, which mostly deal with Ottoman history, included a considerable number of articles on the history of the Republic. In our thesis, we mostly pursued articles on the history of the Republic. Many practices carried out during the Single Party period were discussed in a critical manner in these magazines. Many names that were forgotten during the Single Party period found a place for themselves. All of these are actually an indication that the seeds of democratization and new searches in history writing were sown in these magazines. Despite their mostly status quo aspect, the topics popularized by these journals would have an important place in both academic and popular historiography.
Benzer Tezler
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK
- Türkiye'de muhaceret basını: Türkistan (1953) ve Türkistan Sesi (1956-57) dergiler
Immigration press in Turkey: Turkestan (1953) and voice of Turkestan ( 1956-57 ) Magazines
NAYOUNG JANG
- Reading the modern through hotel interiors of the 1950s: Divan and Çınar Hotels in İstanbul
1950'ler otel iç mekanları üzerinden moderni okumak: İstanbul Divan ve Çınar Otelleri
HANDE ATMACA ÇETİN
Doktora
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA UZ
DOÇ. DR. ZEYNEP TUNA ULTAV
- Türkiye'de 1980 sonrası medyanın dönüşümü ve haber dergiciliği olgusu
Transformation of media in Turkey and news magazine phenomenon after 1980
NEDİM SERHAT BİLECEN
Doktora
Türkçe
2023
GazetecilikGiresun Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNSELİ BAYRAKTUTAN