Nötrosofik-Z kümelerde entropi ve izdüşüm ölçüsü tabanlı todım karar verme metodu
Todim decision making method based on entropy and projection measure in neutrosophic-Z sets
- Tez No: 959862
- Danışmanlar: PROF. DR. RIDVAN ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matematik, Mühendislik Bilimleri, Mathematics, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Smarandache tarafından geliştirilen nötrosofik kümeler, bir elemanın bir kümeye üyeliğini doğruluk, belirsizlik ve yanlışlık olmak üzere üç bileşenle tanımlar. Bu üyelik fonksiyonları [0,1] aralığında değerler alır ve toplamları 1'i aşabilir. Nötrosofik kümeler, klasik ve bulanık kümeleri genelleştirerek belirsizliğin ve çelişkinin daha esnek bir şekilde modellenmesine olanak tanır. Zadeh tarafından önerilen Z-sayıları hem veri bilgisini hem de bu bilginin güvenilirliğini daha iyi ifade etmektedir. Ancak, belirsizlik ve tutarsızlık içeren ortamlarda bilginin güvenilirlik konusunda sınırlamaları vardır. Du ve arkadaşları tarafından önerilen Nötrosofik-Z kümesi (NZK), yalnızca doğruluk, belirsizlik ve yanlışlık derecelerini değil, aynı zamanda her birinin güvenilirlik derecesini ayrı ayrı dikkate alarak bu sınırlamayı ortadan kaldırmaktadır. Bu sayede NZK'ler, karar verme süreçlerindeki belirsizlikleri daha iyi modelleyerek daha güvenilir sonuçlar elde edilmesine olanak sağlamaktadır. Bu kümeler karar verme süreçlerinde önemli bir araç olmasına rağmen, mevcut literatürde NZK tabanlı bilgi ölçütleri sınırlıdır. Bu tez çalışmasında, NZK üzerinde entropi tabanlı normalleştirilmiş izdüşüm ölçüsü geliştirilmiştir. Daha sonra, önerilen bu izdüşüm ölçüsü kullanılarak, NZK'ler çerçevesinde çok kriterli karar verme metotlarından TODIM metodunun çerçevesi geliştirilmiştir. Girişim sermayedarlarının yatırım yapacakları girişimi belirlemeleri sürecinde önerilen metodun etkinliği gösterilmiştir. Ayrıca ilgili yöntemlerle karşılaştırılarak geliştirilen metodun işlevselliği ve avantajları tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Neutrosophic sets, developed by Smarandache, define the membership of an element to a set with three components: truth, uncertainty and falsity. These membership functions take values in the range [0,1] and their sum can exceed 1. Neutrosophic sets generalize classical and fuzzy sets, allowing for more flexible modeling of uncertainty and contradiction. The Z-numbers proposed by Zadeh better express both the knowledge of the data and the reliability of that knowledge. However, in environments with uncertainty and inconsistency, knowledge has limitations in terms of reliability. The Neutrosophic-Z set (NZS) proposed by Du et al. overcomes this limitation by considering not only the degrees of accuracy, uncertainty and inaccuracy, but also the degree of reliability of each of them separately. In this way, NZSs enable more reliable results by better modeling uncertainties in decision-making processes. Although these sets are an important tool in decision-making processes, NZS-based information measures are limited in the existing literature. In this thesis, an entropy-based normalized projection measure on NZSs has been developed. Then, using this proposed projection measure, the framework of the TODIM method, one of the multi-criteria decision-making methods, has been developed within the framework of NZSs. The effectiveness of the proposed method has been demonstrated in the process of venture capitalists determining which venture to invest in. In addition, the functionality and advantages of the developed method have been discussed by comparing it with related methods.
Benzer Tezler
- Yeni tip bulanık kümeler ile yatırım analiz teknikleri: Yeşil tedarik zinciri yönetiminde bir uygulama
Investment analysis techniques with new extensions of fuzzy sets: An application in green supply chain management
SERHAT AYDIN
Doktora
Türkçe
2020
İşletmeGazi ÜniversitesiTedarik ve Lojistik Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KABAK
- Bazı bulanık kümelerin benzerlik ölçüleri
Similarity measures of some fuzzy sets
TUĞÇE AKBOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MatematikNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZARİFE ZARARSIZ
- Bulanık çok kriterli karar verme yöntemleri ile İHA seçimi
UAV selection with fuzzy multi-criteria decision making
GALİP CİHAN YALÇIN
Doktora
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKırıkkale ÜniversitesiMatematik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜVENÇ ARSLAN
- Extensions of Z-fuzzy numbers and novel multi criteria decision making models
Z-bulanık sayıların uzantıları ve yeni çok kriterli karar verme modelleri
NURDAN TÜYSÜZ
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ KAHRAMAN