Yaygın din eğitimine katkıları bağlamındaMalatya Müftüsü İsmail Hatip Erzen
Malatya Mufti İsmail Hatip Erzen in the context of his contributions to non-formal religious education
- Tez No: 959879
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA MÜCAHİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de dinî hizmetlerin yerel düzeydeki kurumsal temsilcilerinden biri olan Malatya Müftüsü İsmail Hatip Erzen'in, özellikle yaygın din eğitimi sahasındaki katkılarını incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, Diyanet İşleri Başkanlığı çatısı altında yürütülen vaaz ve irşad faaliyetleri, hurafe ve bid'atle mücadele, ilmî reddiyecilik geleneği ve Malatya ekolü bağlamında yapılandırılmıştır. Bu yönüyle tez, sadece bireysel bir biyografi çalışması değil, aynı zamanda Türkiye'de din eğitiminin pratik-teorik boyutlarıyla nasıl yürütüldüğünü gösteren yerel düzeyde bir uygulama örneğidir. Araştırmada, İsmail Hatip Erzen'in görev yaptığı dönemde camilerde verdiği vaazlar, kaleme aldığı yazılı metinler, hutbeler ve halk arasında yürüttüğü irşad çalışmaları içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Bu analiz sürecinde, hurafe, bid'at, ve dinî yozlaşma olarak tanımladığı bazı uygulamalara karşı ortaya koyduğu reddiye niteliğindeki söylemler, onun hem ilmî hem pedagojik yönünü gözler önüne sermektedir. Erzen'in bu konulardaki yaklaşımı, onu yalnızca bir vaiz değil, aynı zamanda eleştirel-dinî bilinç inşa eden bir din eğiticisi kimliğiyle ön plana çıkarmaktadır. Çalışmanın temel çerçevesini, yaygın din eğitiminin kurumsal ve içeriksel yapısı, Diyanet hizmetlerinin yerelleşme biçimi ve Malatya'da şekillenen dinî söylemin özgün karakteri oluşturmaktadır. İsmail Hatip Erzen'in yaklaşımında, halkın dinî bilgiyle buluşturulması kadar, bu bilginin sahih kaynaklara dayalı olması da önemsenmiş; özellikle Malatya ekolü içerisinde şekillenen eleştirel ve sistematik dinî bakış açısı bu noktada belirleyici olmuştur. Sonuç olarak bu tez, din eğitimi, bid'at ve hurafeye karşı mücadele, vaaz ve irşad hizmetleri, reddiye geleneği ve yerel dinî liderlik başlıkları etrafında şekillenen bütüncül bir yaklaşımı temsil etmekte; İsmail Hatip Erzen'in şahsında, Diyanet teşkilatının sahadaki bilgi üretimi ve yaygın dinî rehberlik kapasitesini görünür kılmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study examines the contributions of Mufti İsmail Hatip Erzen of Malatya to the field of non-formal religious education within the institutional framework of the Presidency of Religious Affairs (Diyanet İşleri Başkanlığı) in the Republic of Turkey. Structured around themes such as religious instruction, preaching and guidance services, refutations (reddiye), and the critique of bid'a (religious innovations) and superstitions (hurāfa), the thesis positions Erzen as a pivotal figure in the transmission of authentic Islamic knowledge at the local level. The study simultaneously reflects the distinctive characteristics of the Malatya school of religious discourse, known for its systematic and critical approach to religious pedagogy. The research focuses on Erzen's sermons, khutbahs, and written works— particularly those addressing issues of theological deviation, ritual innovation, and public religious consciousness. These texts are analyzed through a structured content analysis methodology, revealing Erzen's active engagement in safeguarding the integrity of Islamic belief and practice. His educational approach is marked by clarity, accessibility, and a commitment to scriptural authenticity, emphasizing not only dissemination but also conscious construction of religious knowledge among the masses. This thesis argues that Erzen's efforts in non-formal religious education transcended the boundaries of traditional preaching. His stance against bid'a and hurāfa, articulated through refutations grounded in religious scholarship, positioned him as both a preacher and a public theologian. Moreover, his work aligns closely with the institutional aims of the Diyanet, demonstrating how state-affiliated religious leadership can maintain scholarly depth while addressing contemporary religious challenges. Ultimately, the thesis presents Erzen as a representative example of how religious services in Turkey are localized through pedagogical, institutional, and theological strategies. His role within the Malatya Muftiate highlights the broader dynamics of religious authority, knowledge production, and the function of nonformal education in shaping public religiosity.
Benzer Tezler
- Hıfzırrahman Raşit Öymen ve Türk eğitimine katkıları
Hıfzırrahman Raşit Öymen and his contributions to the Turkish education
ÖMER CENİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
DinAnkara ÜniversitesiDin Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUALLA SELÇUK
- Yaz Kur'an kursları dinimi öğreniyorum ve etkinlik kitabım ders kitaplarının biçim ve içerik yönünden karşılaştırmalı incelenmesi
Comparative investigation of the textbooks of religious learning and activity a summer quran courses books in terms of form and content
AMİNA NURİYE ÇITIRIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. ZEKİ SALİH ZENGİN
- 2016'dan günümüze Türkiye'de yaşayan Doğu Türkistanlı Uygur Türklerinin yaygın din eğitimi faaliyetleri
The informal religious education activities of East Turkistani Uyghur Turks Living in Türkiye from 2016 to the present
SEYFULLAH AZİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN GÜREL
- Kur'an kurslarındaki yetişkin kadın öğrencilerin dua davranışları (Kırıkkale örneği)
Prayer behaviors of women studying in Qur'ān courses (The case of Kırıkkale)
ELİF SİLSÜPÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinKırıkkale ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATIMA ZEYNEP BELEN