Sosyal ağlarda bireylerin birbirlerine duydukları güven oranlarının tespiti
Determination of trust rates of individuals in social networks
- Tez No: 960206
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ KARCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Sosyal ağların artan önemi, güven tahmini ve ağdaki varlıklar (bireyler) arasındaki güvenin yorumlanması üzerine yapılan araştırmaları artırmıştır. Kullanıcıların etkileşimindeki riskleri en aza indirmek için kullanıcılar arası güven oranını tahmin etmek önemlidir. Bu tez, güven oranlarını sayısal olarak ifade ederek, bir varlığın ağın en çok ve en az güvenilen varlıklarını belirlemesine olanak tanımıştır. Tez de üç farklı yöntemle sosyal ağdaki“X varlığı Y varlığına güvenir mi?”ve“hangi varlık güvenilir hangisi değil ?”sorularına yanıt bulunmuştur. İlk yöntemde iki düğüm arasındaki tüm yollar bulunur ve bu yollardaki her kenarın Markov zinciri kullanılarak olasılıkları bulunur. Yol boyunca bu olasılık değerleri çarpılır bir oran bulunur. Ardından düğüm bazlı diğer tüm düğümlerle arasında oluşturulan güven oranları toplanarak bir güven skoru elde edilir. İkinci yöntemde genişlik öncelikli arama kullanılarak tüm bireyler arasındaki tüm yollar bulunmuştur. Bir düğüme giden tüm yollar toplanmış ve her bir düğümden giden yollar bu toplama oranlanıp güven yüzde olarak ifade edilmiştir. Bulunan yüzde oranlarına göre üzerinde çalışılan varlığın ağda güvendiği ve güvenmediği varlıklar tespit edilmiştir. Üçüncü yöntem olarak, güveni hesaplarken oluşan aritmetik ek yükleri azaltmak için doğrusal cebir tekniklerini kullanarak bireyler arasındaki güven oranı hesaplanmıştır. OTG (Oran temelli güven) ile yönsüz bir çizgenin bitişiklik matrisine Markov sürecine benzer bir süreç uygulandığında, ortaya çıkan matris bir olasılık geçiş matrisi olarak ele alınmıştır. Burada matrisin k. kuvveti çizgedeki düğüm çiftleri arasındaki k mesafesindeki güveni temsil eder. Güven değerlerini bu şekilde bulmak, gibi yüksek bir zaman maliyetine sahiptir. Bu maliyetlerinden kurtulmak için lineer cebir kullanılmıştır. YTG (Yol temelli güven) de bireyler arasındaki yürüme sayısı, çizgenin bitişiklik matrisinin yürüme uzunluğu kuvveti alınarak hesaplanır. Bitişiklik matrisinin yürüyüş uzunluğu kuvvetini almak oldukça maliyetlidir. Yine bu maliyet lineer cebir kullanılarak bertaraf edilir. Literatürde bilinen güven tespit algoritmaları en kısa yol ve benzeri yöntemler kullanarak önemsiz görülen yolları elemekte, bu da veri kaybı nedeniyle sonucu tartışmalı hale getirmektedir. Bizim kullandığımız her üç yöntemde de veri kaybı olmaksızın güven oranları sayısal olarak ifade edilmiş ve ağdaki en güvenilir ve en güvenilmez varlıklar tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The increasing importance of social networks has increased research on trust estimation and interpretation of trust between entities (individuals) in the network. It is important to estimate the inter-user trust rate to minimize the risks in the interaction of users. This thesis expresses trust rates numerically, allowing an entity to identify the most and least trusted entities of the network. In this thesis, three different methods were used to answer the questions“does entity X trust entity Y?”and“which entity is trustworthy and which is not?”in the social network. In the first method, all paths between two nodes are found and the probabilities of each edge on these paths are found using a Markov chain. These probability values are multiplied along the path and a ratio is found. Then, a trust score is obtained by summing the trust ratios between the node and all other nodes. In the second method, all paths between all individuals are found using breadth-first search. All paths to a node are summed up and paths from each node are proportioned to this sum and trust is expressed as a percentage. According to the percentages found, the entities that the entity under study trusts and does not trust in the network were identified. As a third method, the trust ratio between individuals was calculated using linear algebra techniques to reduce the arithmetic overhead involved in calculating trust. When a process similar to the Markov process is applied to the adjacency matrix of an undirected graph with OTG (Ratio-based trust), the resulting matrix is treated as a probability transition matrix. Here the kth power of the matrix represents the trust at distance k between pairs of nodes in the graph. Finding the confidence values in this way has a high time cost of . Linear algebra is used to avoid these costs. In PTG (Path-based trust), the number of walks between individuals is calculated by taking the power of the walk length of the adjacency matrix of the graph. Taking the walk length power of the adjacency matrix is quite costly. Again, this cost is eliminated by using linear algebra. The trust detection algorithms known in the literature use shortest paths and similar methods to eliminate unimportant paths, which makes the result controversial due to data loss. In all three methods we used, we expressed the trust ratios numerically without data loss and identified the most trustworthy and most untrustworthy entities in the network.
Benzer Tezler
- Bilişim sistemlerindeki gelişmelerin işletme yönetimine etkileri, yönetim bilişim sistemleri geliştirme ve bir uygulama örneği
Effects of the evoluation of information systems on management, management information systems development and an example of its application
ZUHAL TANRIKULU
Doktora
Türkçe
1999
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL EREN
- Sosyal medyada izlenim yönetimi
Impression management on social media
NESLİHAN ÖZMELEK TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEN TEMEL EGİNLİ
- Change and stability in the structure of cultural beliefs
Kültürel inançların yapısında değişim ve durağanlık
TURGUT KESKİNTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
SosyolojiBoğaziçi ÜniversitesiGenel Sosyoloji ve Metodoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ TUNA KUYUCU
- The social space of relations: Local and nonlocal networks of migrants in Istanbul
İlişkilerin sosyal alanı: İstanbul'daki göçmenlerin yerel ve yerelden bağımsız ağları
BÜRGE ELVAN ERGİNLİ
Doktora
İngilizce
2017
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Sosyal ağlarda etiket ağı analizi
Tag network analysis in social network
EYÜB EKMEL SULAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKarabük ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLKER TÜRKER