Somali ile Körfez İş Birliği Konseyi (GCC) ülkeleri arasındaki dış ticaretin belirleyicileri: Panel çekim modeli yaklaşımı
Determinants of foreign trade between Somalia and Gulf Cooperation Council Countries (GCC); Panel gravity model approach
- Tez No: 961211
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN ALPER GÜZEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu çalışma, dış ticaretin temel belirleyicilerinden biri olan Çekim Modeli'ni esas alarak, Somali ile Körfez İş Birliği Konseyi (GCC) ülkeleri arasındaki dış ticaret ilişkilerini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, 2000–2020 dönemi verileriyle panel veri analizi yapılmış, ülkeler arası ekonomik büyüklük, nüfus, mesafe ve reel efektif döviz kuru gibi değişkenlerin ticaret hacmi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Çalışmada, değişkenlerin durağanlık düzeyleri hem zaman serisi hem panel birim kök testleriyle analiz edilmiş, heterojenlik ve yatay kesit bağımlılığı dikkate alınarak Westerlund (2008) panel eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Eşbütünleşme ilişkisinin varlığı tespit edildikten sonra uzun dönemli katsayı tahminleri Pooled Mean Group (PMG) yöntemiyle elde edilmiştir. Ayrıca, değişkenler arasındaki nedensellik ilişkileri Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) panel nedensellik testi ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Somali'nin GSYH'si ve nüfusu dış ticaret hacmini pozitif yönde etkilerken, partner ülkelerin GSYH'si ve nüfusu ters yönde etkide bulunmaktadır. Uzaklık ve reel efektif kur da anlamlı ve beklenen yönlü etkilere sahiptir. Nedensellik analizleri ise özellikle partner ülkelerin ekonomik büyüklüklerinin Somali dış ticareti üzerinde kısa dönemli etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, Somali'nin dış ticaret politikalarının, partner ülkelerin talep dinamiklerine odaklı şekilde ve yapısal engelleri azaltacak biçimde tasarlanması önerilmektedir. Çalışma, Somali'nin dış ticaret yapısını daha verimli ve sürdürülebilir hâle getirmek için bölgesel iş birliklerinin stratejik önemine dikkat çekmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the determinants of foreign trade between Somalia and the Gulf Cooperation Council (GCC) countries using the Gravity Model, which is one of the most widely accepted approaches for examining bilateral trade flows. By employing panel data covering the period from 2000 to 2020, the study investigates the influence of key macroeconomic variables such as GDP, population, geographical distance, and real effective exchange rate on trade volume. The stationarity of variables was tested using both time-series (KPSS) and panel unit root tests (Pesaran CIPS and Bai-Ng). Given the existence of heterogeneity and cross-sectional dependence among the variables, the Westerlund (2008) panel cointegration test was applied. After identifying a long-term relationship among the variables, the Pooled Mean Group (PMG) estimator was used to obtain long-run coefficient estimates. Additionally, the Emirmahmutoğlu and Köse (2011) panel causality test was employed to analyze short-run causal relationships. The findings show that Somalia's GDP and population positively affect trade volume, while the GDP and population of partner countries have a negative effect. Distance has a significant negative effect, and the real effective exchange rate positively influences trade. Causality analysis reveals that short-term trade dynamics are more influenced by the economic size of partner countries than by Somalia's internal factors. In conclusion, the results indicate that Somalia's foreign trade is highly sensitive to external demand conditions. Therefore, it is recommended that trade policies focus on reducing structural barriers, improving logistics and customs infrastructure, and enhancing bilateral agreements with Gulf countries. The study highlights the strategic importance of deepening regional economic integration for fostering sustainable trade development in Somalia.
Benzer Tezler
- The Main dynamics of the united nations security council actions in the Korean and the gulf crises
Başlık çevirisi yok
ERHAN DOĞAN
Doktora
İngilizce
1994
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞULE KUT
- The military cooperation between Türkiye and Somalia under the AK Party
Başlık çevirisi yok
BUREKA HASSAN ELMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Uluslararası İlişkilerİstanbul Kültür ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BORA BAYRAKTAR
- 1990 döneminde abd'nin bm üzerindeki etkisi ve körfez krizi ile bosna-hersek müdahalesi'nde Bm'nin tutumu
Us's effect on the un in 1990's and the Un's behavior against the gulf crisis and the intervention of bosnia-herzigovina
SERAP ERGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. FUNDA KESKİN
- Current models in higher education governance
Yükseköğretim yönetiminde çağdaş modeller
BAYRAMGELDI HUDAYBERDIYEV
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM HAKAN KARATAŞ
- Somali balıkçılığı ve Türkiye ile balıkçılık işbirliği
Somali fisheries and fisheries cooperation with Turkey
FARDOWSA MOHAMUD WEHLIYE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Balıkçılık Teknolojisiİstanbul ÜniversitesiBalıkçılık ve Su Ürünleri İşleme Teknolojisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENAL GÜL