Muharebe sahasında yapay zekâ: Teknoloji kabul modeli ile karar verme stillerinin etkileşimi
Artificial intelligence on the battlefield: The interaction of technology acceptance models and decision-making styles
- Tez No: 961210
- Danışmanlar: PROF. MUSTAFA POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: OSTİM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Bu tez çalışması, muharebe sahasının dijitalleşen doğası içerisinde yapay zekâ teknolojilerinin artan rolünü ve bu teknolojilerin savaş ortamındaki karar alma süreçlerine olan etkisini incelemektedir. Günümüzde muharebe alanları yalnızca kara, deniz ve hava boyutlarıyla sınırlı kalmamakta; siber, bilgi alanı ve uzay gibi yeni fonksiyon alanlarıyla genişlemektedir. Bu dönüşüm sürecinde yapay zekâ hem stratejik planlamada hem de taktiksel uygulamalarda karar vericilere hız, doğruluk ve öngörü sağlayan önemli bir bileşen haline gelmiştir. Çalışmada, bireylerin yapay zekâ sistemlerini kabul etme düzeyleri Teknoloji Kabul Modeli çerçevesinde değerlendirilmiş; aynı zamanda bireysel karar verme stillerinin bu süreçle olan etkileşimi analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında hazırlanan anket, tecrübeye dayalı savaş yönetimi algılarını doğru biçimde yansıtabilmek amacıyla 501 emekli subaya uygulanmıştır. Emekli subayların tercih edilmesinin temel nedeni, muharebe sahası deneyimi olan bireylerin, yapay zekâ teknolojilerinin savaş ortamına etkilerini daha bütüncül ve gerçekçi değerlendirebilecek potansiyele sahip olmalarıdır. Elde edilen bulgular, teknoloji kabul düzeyi ile karar verme stilleri arasında anlamlı ilişkiler bulunduğunu ortaya koymuştur. Yapay zekâ teknolojisinin muharebe sahasına entegrasyonunda, yalnızca teknolojinin teknik yeterliliği değil; aynı zamanda kullanıcıların tutumları ve karar alma eğilimleri de belirleyici olmaktadır. Bu bağlamda tez, modern muharebe yönetiminde insan-makine etkileşimini anlamaya yönelik bütüncül bir çerçeve sunmakta; savunma stratejilerinin şekillendirilmesinde hem bireysel karar verme stilleri hem de teknolojik kabul düzeyinin birlikte değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekmektedir. Çalışma, askeri bilimler ve savunma politikaları literatürüne katkı sağlamanın yanı sıra, yapay zekâ teknolojilerinin daha etkili kullanımına yönelik karar destek sistemlerinin geliştirilmesine rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the increasing role of artificial intelligence technologies within the increasingly digitalized battlefield and the broad implications of these technologies for decision-making in warfare. Today, battlefields are not limited to land, sea, and air; they are expanding with new functional areas such as cyberspace, information space, and space. In this transformational process, artificial intelligence has become a crucial tool, providing decision-makers with speed, accuracy, and foresight in both planning and tactical applications. The study evaluated the level of acceptance of potential artificial intelligence systems within the context of the Technology Acceptance Model. It also analyzed the relationship between individual decision-making and this process. A survey conducted as part of the research was conducted with 501 retired officers to accurately reflect their perceptions of experience-based battlefield management. The primary reason for choosing retired officers was that they possess battlefield experience and the potential to implement AI technologies in a more holistic and liberating warfare environment. The findings revealed significant relationships between technology acceptance levels and decision-making styles. The integration of AI technology into the battlefield is determined not only by the technology's technical proficiency but also by users' attitudes and decision-making tendencies. In this context, the thesis offers a holistic framework for understanding human-machine interaction in modern battle management, highlighting the need to consider both individual decision-making styles and technological adoption levels in shaping defense strategies. In addition to contributing to the literature on military science and defense policy, the study aims to guide the development of decision support systems for the more effective use of artificial intelligence technologies.
Benzer Tezler
- Drone wars 3D: An interactive simulator for drone swarms
Drone savaşları 3D: İnteraktif drone sürüsü simülatörü
GÖKHAN KARADENİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE
- Antenna and frequency selective surface design for 3.1 GHZ detect and avoid radar system on unmanned aerial vehicle
İnsansız hava aracında 3.1 GHZ tespit ve kaçınma radar sistemi için anten ve frekans seçici yüzey tasarımı
MOHAMMAD HAROON AZAD
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA AKLEMAN YAPAR
DOÇ. DR. HÜSEYİN ŞERİF SAVCI
- Kara muharebe araçları için yapay zekâ tabanlı hedef tespit sistemi
Ai-based target detection system for ground combat vehicles
REŞAT ALİ TÜTÜNCÜOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
Savunma ve Savunma TeknolojileriBaşkent ÜniversitesiSavunma Teknolojileri ve Sistemleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELDA GÜNEY
- Muhasebe bilgi sistemi üzerinde dijitalleşme ve e-uygulamaların etkileri
Effects of digitalization and e-applications on accounting information system
SEDA EKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMuhasebe, Finans ve Bankacılık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAKUP ÜLKER
- Otonom silah sistemlerinin yeni nesil savaş üzerine etkileri: Türkiye örneği
The effects of autonomous weapon systems on new generation warfare: The case of Turkey
DOĞUKAN BİNİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Savunma ve Savunma TeknolojileriÇağ ÜniversitesiUluslararası İlişkiler ve Küreselleşme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KHALADDİN İBRAHİMLİ