Tar icrasında öne çıkan süslemeler üzerine bir araştırma
A research on the important ornaments in 'Tar' performance
- Tez No: 961303
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNAN HAŞHAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Amaç: Bu çalışmanın en önemli amacı; Tar icrasında öne çıkan çeşitli süsleme tekniklerini tespit ederek bu süsleme tekniklerini çeşitli sembol ve terminolojik ifadelerle alan yazına kazandırmaktır. Bunun yanında araştırmanın üç temel amaca hizmet etmesi hedeflenmiştir: birincisi, tar eğitimi alan öğrenciler için süsleme tekniklerini tanımaya yönelik kaynak bir metin sunmak; ikincisi, bu tekniklerin öğretiminde kullanılabilecek sembol ve kavramları netleştirmek; üçüncüsü ise ileride yapılacak akademik çalışmalara teorik ve pratik bir zemin hazırlamaktır. Yöntem: Bu araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli esas alınarak yürütülmüştür. Çalışmada, tar icrasına yönelik hazırlanmış metot kitapları, tar icrasında kullanılan mızrap kalıpları ve yalnızca tar icrasına özgü süslemeler, doküman analizi yöntemiyle sistemli biçimde incelenmiştir. Ayrıca metot kitaplarında yer alan süslemeler frekans yüzde analizi yöntemi kullanılarak tablolaştırılmıştır. Bulgular: Bu bölümde, tar eğitiminde yaygın olarak kullanılan Seid Rüstemov'un Tar Mektebi ve Fuad Ezimli'nin Tar Mektebi adlı metot kitaplarının içerik analizi yapılmıştır. İlgili metotlar incelenerek içerisinde yer alan süslemeler belirlenmiş; devamında yalnızca tar icrasına özgü süsleme teknikleri ile tar icrasında yaygın olarak kullanılan mızrap kalıpları tespit edilmiştir. Ayrıca, örneklem olarak seçilen icracıların icraları analiz edilerek kullandıkları süslemeler ortaya konmuş, elde edilen bulgular yorumlanarak sunulmuştur. Sonuç: Araştırma sonucunda, analiz edilen her iki metotta da süsleme tekniklerine yeterince önem verilmediği gözlemlenmiş, yalnızca tar çalgısına özgü olan hun-germe, cut-ayırmasım, lal barmaq, cırmaqlı barmaq, diringe barmaq, forşlaq ve qapama adlarıyla yedi adet süsleme tekniği tespit edilmiştir. Ayrıca, tar icrasında yaygın olarak kullanılan zeng-çingene mızrap, ruh-ruht mızrap, dönme mızrap, qoşa-demli mızrap, ender mızrap, santur mızrap, celd mızrap, leng mızrap ve çahar mızrap olmak üzere dokuz farklı mızrap kalıbı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Purpose The primary objective of this study is to identify various ornamentation techniques that stand out in tar performance and to contribute these techniques to the academic literature through specific symbols and terminological expressions. In addition, the research aims to serve three main purposes: first, to provide a source text for students receiving tar education to recognize ornamentation techniques; second, to clarify the symbols and concepts that can be used in the teaching of these techniques; and third, to lay a theoretical and practical foundation for future academic studies. Method: This research was conducted based on the survey model, one of the qualitative research methods. In the study, method books prepared for tar performance, plectrum patterns used in tar playing, and ornamentations specific to tar performance were systematically examined through document analysis. Additionally, the ornamentation techniques found in the method books were tabulated using frequency and percentage analysis methods. Findings: In this section, a content analysis was conducted on two method books that are widely used in tar education: Tar Mektebi by Seid Rustamov and Tar Mektebi by Fuad Ezimli. By examining these methods, the ornamentation techniques included within them were identified; subsequently, ornamentation techniques specific to tar performance and commonly used plectrum patterns were determined. Furthermore, the performances of selected performers, chosen as the sample group, were analyzed to identify the ornamentations they employed, and the findings obtained were interpreted and presented. Conclusion: As a result of the research, it was observed that ornamentation techniques were not given sufficient emphasis in either of the analyzed method books. A total of seven ornamentation techniques unique to the tar instrument were identified: hun-germe, cut-ayırmasım, lal barmaq, cırmaqlı barmaq, diringe barmaq, forşlaq, and qapama. In addition, nine different plectrum patterns commonly used in tar performance were determined: zeng-çingene mızrap, ruh-ruht mızrap, dönme mızrap, qoşa-demli mızrap, ender mızrap, santur mızrap, celd mızrap, leng mızrap, and çahar mızrap.
Benzer Tezler
- TRT ve Kültür Bakanlığı kurumlarında tar icrası ve repertuvarı üzerine karşılaştırmalı bir inceleme
A comparative examination of tar performance and repertoire in TRT and Ministry of Culture institutions
DEVRİM AYCAN
- Tar çalgısının özellikleri ve Türkiye'deki müzik eğitiminde kullanılması
Features of the tar instrument and its usage in music education in Türkiye
ELCHİN HATAMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MüzikGazi ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKER EROĞLU
- Fikret Amirov'un 'Şur senfonik muğamı' eseri ve Azerbaycan halk ezgilerinde şur muğamının kullanım biçimlerinin karşılaştırılarak incelenmesi
A comparative analysis of Fikret Amirov's 'Shur' symphonic mugam and the use of 'Shur' mugam Azerbaijan folk melodies
AFAG İSMİYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİMüzik Teorileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. ÖNDER ÖZKOÇ
- TRT Türk Halk Müziği repertuvarında bulunan sözsüz 10 Azerbaycan eserinin bağlama ile icrasının incelenmesi
Research of the performance of 10 Azerbaijan works without verse in TRT Turkish Folk Music repertoire with baglama
OLKAN KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLAN AKINCI
