Geri Dön

HIV tedavisine uyumda öz yeterlilik ölçeğinin Türkçe geçerlik-güvenirlik

Validity-reliability of the self-efficacy scale in compliance with HIV treatment in Turkish

PDF İndir

  1. Tez No: 961587
  2. Yazar: CANSU MORKOÇ
  3. Danışmanlar: DR. NAREG DOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 78

Özet

Araştırmanın amacı, HIV tedavisine uyumda öz yeterlilik düzeyini ölçen ölçeğin Türkçe'ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Araştırma, metodolojik türde planlanmıştır. Veriler, Aralık 2023 ile Aralık 2024 tarihleri arasında İstanbul ili Sarıyer ilçesinde bulunan Seyrantepe Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğine başvuran ve kliniklerde yatan, araştırmaya katılım kriterlerini karşılayan toplam HIV(+) 100 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Tanımlayıcı Bilgi Formu, HIV Tedavisine Uyumda Öz Yeterlilik Ölçeği ve CASE Uyum Değerlendirme Testi kullanılmıştır. Geçerlilik çalışmaları kapsamında ölçek; dil, kapsam ve yapı geçerliliği açısından değerlendirilmiştir. Dil geçerliliği uzman görüşleri doğrultusunda sağlanmıştır. Kapsam geçerliliği analizleri sonucunda, iki madde güncellenen anketten çıkarılmıştır. Yapı geçerliliği için yapılan KMO testi 0.957 olarak bulunmuş, Bartlett's Küresellik Testi sonuçları (χ² = 1576.42, p < 0.001) faktör analizine uygunluk göstermiştir. Faktör analizi, ölçeğin tek faktörlü bir yapıya sahip olduğunu ve ilk bileşenin toplam varyansın %87.041'ini açıkladığını ortaya koymuştur. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonuçları modelin geçerliliğini desteklemiş; uyum indeksleri CFI = 0.972, GFI = 0.912, NFI = 0.952 ve RMSEA = 0.068 olarak belirlenmiştir. Güvenirlik çalışmasında, ölçeğin iç tutarlılığı yüksek bulunmuş; Cronbach's Alpha katsayısı 0.983, madde-toplam korelasyonları ise 0.871 ile 0.947 arasında değişmiştir. Ayırt edicilik analizinde, üst ve alt %27'lik gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (t = -27.142, p < 0.001). Ayrıca test-tekrar test yöntemi ile yapılan analizde, ölçeğin zamana karşı tutarlılığını gösteren ICC değeri 0.870 (p = 0.001) olarak bulunmuştur.Araştırmanın sonucunda“HIV Tedavisine Uyumda Öz Yeterlilik Ölçeği”nin Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir

Özet (Çeviri)

ItAraştırmanın amacı, HIV tedavisine uyumda öz yeterlilik düzeyini ölçen ölçeğin Türkçe'ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmasının yapılmasıdır. Araştırma, metodolojik türde planlanmıştır. Veriler, Aralık 2023 ile Aralık 2024 tarihleri arasında İstanbul ili Sarıyer ilçesinde bulunan Seyrantepe Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları polikliniğine başvuran ve kliniklerde yatan, araştırmaya katılım kriterlerini karşılayan toplam HIV(+) 100 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Tanımlayıcı Bilgi Formu, HIV Tedavisine Uyumda Öz Yeterlilik Ölçeği ve CASE Uyum Değerlendirme Testi kullanılmıştır. Geçerlilik çalışmaları kapsamında ölçek; dil, kapsam ve yapı geçerliliği açısından değerlendirilmiştir. Dil geçerliliği uzman görüşleri doğrultusunda sağlanmıştır. Kapsam geçerliliği analizleri sonucunda, iki madde güncellenen anketten çıkarılmıştır. Yapı geçerliliği için yapılan KMO testi 0.957 olarak bulunmuş, Bartlett's Küresellik Testi sonuçları (χ² = 1576.42, p < 0.001) faktör analizine uygunluk göstermiştir. Faktör analizi, ölçeğin tek faktörlü bir yapıya sahip olduğunu ve ilk bileşenin toplam varyansın %87.041'ini açıkladığını ortaya koymuştur. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonuçları modelin geçerliliğini desteklemiş; uyum indeksleri CFI = 0.972, GFI = 0.912, NFI = 0.952 ve RMSEA = 0.068 olarak belirlenmiştir. Güvenirlik çalışmasında, ölçeğin iç tutarlılığı yüksek bulunmuş; Cronbach's Alpha katsayısı 0.983, madde-toplam korelasyonları ise 0.871 ile 0.947 arasında değişmiştir. Ayırt edicilik analizinde, üst ve alt %27'lik gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmiştir (t = -27.142, p < 0.001). Ayrıca test-tekrar test yöntemi ile yapılan analizde, ölçeğin zamana karşı tutarlılığını gösteren ICC değeri 0.870 (p = 0.001) olarak bulunmuştur.Araştırmanın sonucunda“HIV Tedavisine Uyumda Öz Yeterlilik Ölçeği”nin Türk toplumu için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir

Benzer Tezler

  1. Tez No

    556908

    HIV /AIDS hastalarında anti-retroviral tedavi uyumunu etkileyen faktörler

    Factors associated with adherence of anti-retroviral therapy on HİV / AİDS patients

    HANİFE NUR KARAKOÇ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon HastalıklarıKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELÇUK KAYA

  2. Tez No

    504267

    In silico screening of potent HIV-1 integrase inhibitors for the treatment of human immunodeficiency virus (HIV)

    İnsan immünyetmezlik virüsü (HIV) tedavisine yönelik in silico taramayla potansiyel integraz inhibitörlerinin bulunması

    AUGUSTINE S. SAMORLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Tıbbi BiyolojiKadir Has Üniversitesi

    Biyoinformatik ve Genetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL YELEKÇİ

  3. Tez No

    903431

    HIV ile yaşayan kişilerin sağlık çalışanları tutumlarından bekledikleri stigmatizasyonun psikopatolojik semptomlar üzerindeki yordayıcı etkisi

    The predictive effect of stigmatization of people living with HIV anticipated by attitudes of health workers on psychopathological symptoms

    EDA YARDIMCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiIşık Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA DENİZ AKTAN

  4. Tez No

    542593

    Türkiye'de HIV insidans ve prevalanslarının matematiksel modelleme ile tahmini

    Determining HIV incidence and prevalence in Turkey with mathematical modeling

    ZİKRİYE MELİSA ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE YAYLALI

  5. Tez No

    614697

    HİV (+) tanısı almış, tedavi gören olgularda; çocukluk çağı travmalarının sıklığı ve riskli cinsel davranışlar arasındaki ilişki

    The relationship between risky sexual behaviors and the frequency of childhood traumas of people, that have been diagnosed with HIV(+) and in the process of the treatment

    RÜVEYDE SEDA KANTURVARDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Psikolojiİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Ruhsal Travma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EJDER AKGÜN YILDIRIM

Geri Dön