%100 pamuklu kumaşlarda biyobazlı ile konvansiyonel ağartma ve boyama prosesleri karşılaştırılması
Comparision of biobased and conventional bleaching and dyeing processes for 100% cotton fabrics
- Tez No: 961722
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ERTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyokompozit Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 48
Özet
Bu çalışmada, tekstil sektöründe önemli bir yere sahip olan %100 pamuklu örme kumaşlarda, konvansiyonel kimyasallar ile gerçekleştirilen ağartma ve boyama proseslerinin, biyobazlı kimyasallar kullanılarak yürütülen alternatif proseslerle karşılaştırılması amaçlanmıştır. Geleneksel tekstil üretiminde yaygın olarak kullanılan hidrojen peroksit, sodyum hidroksit gibi kimyasallar yüksek etkinlik göstermelerine rağmen, atık su yükü, toksisite ve enerji tüketimi gibi çevresel olumsuzlukları beraberinde getirmektedir. Buna karşılık, sürdürülebilir üretim anlayışının benimsenmesi ile, yenilenebilir kaynaklardan elde edilen ve doğada kolayca parçalanabilen biyobazlı kimyasallar tekstil proseslerinde alternatif olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Bu tez kapsamında, farklı tedarikçilerden sağlanan biyobazlı kimyasallar ile beş farklı ağartma ve üç farklı boyama prosesi gerçekleştirilmiş; aynı kumaş kalitesinde uygulanarak karşılaştırmalı testler yürütülmüştür. Denemelerde konvansiyonel ve biyobazlı proseslerden elde edilen kumaş numuneleri üzerinde beyazlık (BERGER), hidrofilite, yıkama, su, ter, ışık haslığı gibi toplam 64 farklı test yapılmıştır. Ayrıca patlama mukavemeti, gramaj, en-boy çekmesi, dönme ve pilling testleriyle fiziksel performans analizleri gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde, biyobazlı kimyasallar ile gerçekleştirilen ağartma proseslerinde iki firmanın ürünlerinin beyazlık ve hidrofilite açısından olumlu sonuç verdiği; boyama proseslerinde ise biyobazlı kimyasalların konvansiyonel kimyasallar kadar başarılı olduğu gözlenmiştir. Tüm haslık ve fiziksel test sonuçları incelendiğinde, biyobazlı kimyasalların kullanıldığı proseslerin, geleneksel kimyasallar ile elde edilen sonuçlara oldukça yakın değerler sunduğu belirlenmiştir. Özellikle su ve enerji tüketimindeki azalma ile daha düşük kimyasal atık üretimi, biyobazlı kimyasalların çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir avantaj sunduğunu göstermektedir. Bu çalışmanın bulguları, tekstil sanayinde biyobazlı kimyasalların konvansiyonel kimyasallara alternatif olarak kullanılabileceğini ve sürdürülebilir üretim hedeflerine katkı sağlayabileceğini ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, proses sürelerinin ve kimyasal miktarlarının dikkatle kontrol edilmesi gerektiği, üretimde sürekliliğin sağlanabilmesi için standartların geliştirilmesine ihtiyaç duyulduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to compare the bleaching and dyeing processes performed with conventional chemicals on 100% cotton knitted fabrics, which have a significant place in the textile industry, with alternative processes carried out using biobased chemicals. While traditional chemicals such as hydrogen peroxide and sodium hydroxide widely used in textile production exhibit high efficiency, they also bring along environmental drawbacks such as increased wastewater load, toxicity, and high energy consumption. In parallel with the adoption of sustainable production approaches, biobased chemicals obtained from renewable resources and readily biodegradable in nature have recently started to be evaluated as alternatives in textile processes. Within the scope of this thesis, five different bleaching and three different dyeing processes were performed on the same fabric quality using biobased chemicals supplied by different manufacturers, and comparative tests were conducted. Fabric samples obtained from conventional and biobased processes were subjected to a total of 64 different tests, including whiteness (BERGER), water absorbency, washing, water, perspiration, and light fastness. Additionally, physical performance analyses such as bursting strength, fabric weight (grammage), dimensional stability (shrinkage), skewness, and pilling tests were carried out. The evaluation of the results revealed that bleaching processes performed with biobased chemicals from two manufacturers yielded positive results in terms of whiteness and water absorbency; while the dyeing processes using biobased chemicals were found to be as successful as those carried out with conventional chemicals. Examination of all fastness and physical test results indicated that the processes using biobased chemicals offered values very close to those obtained with traditional chemicals. Particularly, the reduction in water and energy consumption, along with the lower generation of chemical waste, demonstrated that biobased chemicals provide a significant advantage in terms of environmental sustainability. The findings of this study reveal that biobased chemicals can be used as alternatives to conventional chemicals in the textile industry and can contribute to achieving sustainable production goals. However, it was concluded that chemical quantities and process durations must be carefully monitored, and there is a need to establish standards to ensure continuity in production.
Benzer Tezler
- %100 pamuklu dokuma kumaşlara uygulanan buruşmazlık bitim işlemi sonrası kopma mukavemeti, aşınma dayanımı ve buruşma açısı özelliklerinin yapay sinir ağı (artificial neural network) yöntemi ile tahminlenmesi
An application of artificial neural network about easy care finishing to %100 cotton wowen fabrics
NESLİHAN YÜRÜK
- Bezayağı ve Dimi dokunmuş %100 pamuklu kumaşlarda eğilme davranışı
Başlık çevirisi yok
YASEMİN KAVUŞTURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiUludağ ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL FIRAT ALPAY
- İpliği boyalı pamuklu kumaşlarda bazı fiziksel özelliklerin seçilmiş performans özellikleriyle ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship between some pyhsical properties and selected performance properties of yarn dyed cotton fabrics
FÜSUN DOBA KADEM
Doktora
Türkçe
2007
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN TUĞRUL OĞULATA
- Reaktif boyalı pamuklu kumaşlarda kullanılan fiksatör tipleri ve kompozisyonlarının renk haslığı üzerine etkisi
Effect of fixing agents and their compositions on the colour fastness in reactive dyed cotton fabrics
SABRİYE DAMLA OĞUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiLif ve Polimer Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. KENAN YILDIRIM
- Pamuklu kumaşların buruşmazlık açısının iyileştirilmesi
Improving the wrinkle recovery angle of cotton fabrics
SELVİ MERVE BALCI