Geri Dön

Vesayetçi demokrasi kuramı bağlamında Türk basınındaki demokrasi tartışmaları: Mayıs 1945-Temmuz 1946

Debates on democracy in the Turkish press within the framework of the theory of tutelary democracy: May 1945 – July 1946

  1. Tez No: 962533
  2. Yazar: KUBİLAY DÜZENLİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ÇAĞATAY OKUTAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 230

Özet

Demokrasinin genel olarak milattan önce beşinci yüzyılda Antik Yunan'ın kent devletlerinde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Tarih boyunca durağan bir kavram olmayan demokrasi, hâkim siyasi gerçeklikle ilişkili biçimde anlam ve içerik değişiklikleri yaşamıştır. Bu bağlamda evrensel bir demokrasi tanımı geliştirmek zor hâle gelmiştir. Ancak, demokrasinin ortaya çıkışımdan başlayarak süregelen uzun bir tarihi mücadelenin sonucunda, liberal demokrasi anlayışı diğer demokrasi yorumları karşısında mutlak bir üstünlük elde etmiş, bu çerçevede liberal demokrasi, hâkim demokrasi formu olarak görülmeye başlanmıştır. Yirminci yüzyılda ise farklı demokrasi anlayışlarının teori ve pratikteki öneminin arttığı saptanmıştır. Bu anlayışlardan biri de Edward Shils tarafından kuramlaştırılan vesayetçi demokrasidir. Vesayetçi demokrasi kuramı en genel ifadesiyle, halkın; yöneticileri belirlemek için gerekli niteliklere sahip olmadığı tezine dayanmaktadır. Bu tezden yola çıkılarak varılan sonuç ise yönetici sınıfın her zaman seçkin kimselerden oluşması gerektiği biçimindedir. Bu çalışmanın amacı, Demokrat Parti (DP)'nin kuruluş sürecinde meydana gelen tartışmalarda, demokrasiden ne anlaşıldığını ortaya koymaktır. Bir diğer ifadeyle, sistem değişikliğine karşılık gelen 1945-6'da demokrasinin nasıl ele alındığı açığa çıkarılmak istenmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda bir nitel analiz yöntemi olarak doküman analizinden yararlanılmış, Mayıs 1945-Temmuz 1946 döneminde faaliyet gösteren gazeteler incelenmiştir. İnceleme sonucunda elde edilen bulgular ise yorumsamacı yaklaşım yoluyla analiz edilmiştir. Bu analiz sonucunda, demokrasiye geçiş sürecinde gazetelere yansıyan tartışmalar bağlamında, Türkiye'de demokrasiye geçişin, demokrasinin vesayetçi anlayışıyla ilişkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Democracy is generally thought to have emerged in the city-states of Ancient Greece in the fifth century BC. Throughout history, democracy has not been a static concept and has undergone changes in meaning and content in relation to the prevailing political reality. In this context, it has become difficult to develop a universal definition of democracy. However, as a result of a long historical struggle that has persisted since the emergence of democracy, the liberal understanding of democracy has gained a decisive superiority over other interpretations, and within this framework, liberal democracy has come to be regarded as the dominant form of democracy. In the twentieth century, it has been observed that different conceptions of democracy gained increased significance both in theory and in practice. One of these conceptions is tutelary democracy, which was theorized by Edward Shils. The theory of tutelary democracy, in its most general form, is based on the premise that the populace lacks the necessary qualifications to select their rulers. The conclusion drawn from this premise is that the ruling class must always consist of elite individuals The aim of this study is to reveal the understanding of democracy reflected in the debates that emerged during the founding process of the Democrat Party (DP). In other words, the study seeks to uncover how democracy was conceptualized in 1945–46, a period corresponding to a systemic transformation. In line with the aim of the study, document analysis was employed as a qualitative research method, and newspapers published between May 1945 and July 1946 were examined. The findings obtained from the analysis were interpreted through a hermeneutic approach. As a result of this analysis, it has been concluded that the transition to democracy in Turkey, as reflected in the debates covered by newspapers during the democratization process, was closely linked to a tutelary understanding of democracy

Benzer Tezler

  1. Liberal demokratik kuram bağlamında Türkiye'de sivil-asker ilişkileri

    Civil-military relations in Turkey from the perspective of liberal democratic theory

    TAHSİN OĞUZ ÖZÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Siyasal BilimlerHacettepe Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. BİCAN ŞAHİN

  2. Ulus inşa süreci bağlamında Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye örnekleri

    The United States of America and Turkey examples about nation building period

    MELİH ÖZHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    TarihDokuz Eylül Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİLGİN ÇELİK

  3. Askeri sosyoloji bağlamında Morris Janowitz'in ve Samuel P. Huntington'ın sivil–asker ilişkileri modellemesine göre Türkiye sivil–asker ilişkilerinin sosyolojik analizi

    Sociological analysis of civil-military relations in Turkey according to the civil-military relations modeling of Morris Janowitz and Samuel P. Huntington in the context of military sociology

    ŞEYDA NUR KOCA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    SosyolojiAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYSEL ERSÖZ GÜNİNDİ

  4. Kosova Türklerinin siyasal örgütlenme girişimleri: Kosova Demokratik Türk Partisi

    Political organization initiatives of Kosovo Turks: Kosovo Democratic Turkish Party

    SENCAR KARAMUÇO

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Siyasal BilimlerTrakya Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM KAMİL

  5. Vesayetçi demokrasi kavramı bağlamında Yön Dergisi'nin nitel bir analizi

    A qualitative analysis of Yön journal in the context of the concept of tutelary democracy

    İLHAN BİLİCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN BAL