Acil servis travma hastalarında travma şiddetinin peritravmatik stres ölçeği özelinde değerlendirilmesi
Evaluation of trauma severity in emergency department trauma patients with peritraumatic stress scale
- Tez No: 962769
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU KARAKUŞ YILMAZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Acil Tıp, Emergency Medicine
- Anahtar Kelimeler: Dissosiyasyon, Travma Şiddeti, ISS Skoru, PDEQ, Acil Servis, Dissociation, Trauma Severity, ISS Score, PDEQ, Emergency Department
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Acil Tıp Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 73
Özet
Bu çalışma, acil servise başvuran travma hastalarında travma şiddeti ile peritravmatik dissosiyatif tepkiler arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Travma şiddeti Injury Severity Score (ISS) ile, dissosiyatif yanıt düzeyi ise Peritraumatic Dissociative Experiences Questionnaire (PDEQ) ile ölçülmüş; veriler tanımlayıcı, karşılaştırmalı, korelasyon ve regresyon analizleri yoluyla değerlendirilmiştir. Araştırmaya Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Servisi'ne travma nedeniyle başvuran 200 hasta dahil edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalaması 37,47 ± 14,95 yıl olup, %64'ü erkektir. Ortalama ISS skoru 7, PDEQ skoru ise 16 olarak saptanmıştır. Travma şiddeti arttıkça dissosiyatif tepkilerde anlamlı bir artış gözlenmiş, ISS değeri yüksek bireylerde PDEQ ≥20 olasılığı anlamlı düzeyde artmıştır (OR = 3,44; p = 0,004). ROC analizine göre ISS için AUC değeri 0,677 olarak bulunmuş, en iyi ayırıcı eşik değeri ISS = 10 olarak hesaplanmıştır. Cinsiyet değişkeni dissosiyatif etkilenim açısından anlamlı bulunmuş, kadınlarda PDEQ skorları daha yüksek saptanmıştır. Çoklu regresyon analizinde ISS ve cinsiyet bağımsız parametre olarak öne çıkarken, yaşın etkisi anlamlı bulunmamıştır. AIS dağılımı ekstremite ve yüz bölgelerinde yoğunlaşmakta olup, baş-boyun travmalarında belirgin sayıda orta-yüksek şiddette yaralanma tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kadın cinsiyette travma şiddeti arttıkça stres düzeyi artmaktadır. Yaş ise stres düzeyini etkilememektedir. Yalnızca fiziksel travma şiddetinin değil, bireysel ve psikososyal değişkenlerin de peritravmatik dissosiyasyonun gelişiminde etkili olduğunu göstermektedir. Acil servis ortamında travma sonrası psikolojik etkilenimi erken dönemde belirlemeye yönelik değerlendirmelerin yapılması, bütüncül sağlık hizmeti sunumu açısından önem arz etmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was designed to evaluate the relationship between trauma severity and peritraumatic dissociative responses in patients admitted to the emergency department due to trauma. Trauma severity was assessed using the Injury Severity Score (ISS), while dissociative responses were measured with the Peritraumatic Dissociative Experiences Questionnaire (PDEQ). The data were analyzed through descriptive, comparative, correlational, and regression-based statistical methods. A total of 200 patients who presented to the Emergency Department of Alanya Alaaddin Keykubat University School of Medicine due to trauma were included in the study. The mean age of the participants was 37.47 ± 14.95 years, and 64% were male. The mean ISS and PDEQ scores were calculated as 7 and 16, respectively. A significant increase in dissociative responses was observed as trauma severity increased, and the likelihood of having a PDEQ score ≥20 was significantly higher in individuals with elevated ISS values (OR = 3.44; p = 0.004). Receiver Operating Characteristic (ROC) analysis yielded an Area Under the Curve (AUC) value of 0.677 for the ISS, with the optimal cut-off determined as 10. Gender was found to be significantly associated with dissociative responses, with females exhibiting higher PDEQ scores. In multivariate regression analysis, ISS and gender emerged as independent predictors, whereas age did not show a statistically significant effect. The AIS (Abbreviated Injury Scale) distribution revealed a predominance of injuries in the extremities and facial regions, while a considerable number of moderate-to-severe injuries were also identified in the head and neck areas. As a result, as the severity of trauma increases in the female gender, the stress level increases. Age does not affect the stress level. That not only physical trauma severity but also individual and psychosocial factors contribute to the emergence of peritraumatic dissociation. Early assessment of psychological responses following trauma in the emergency setting is essential for providing integrated and comprehensive healthcare services.
Benzer Tezler
- Acil tıp kliniğine ağrı şikayeti ile başvurup opioid analjezik ilaç kullanılan hastaların geriye dönük incelenmesi
Başlık çevirisi yok
KEMAL SALTUK CABIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
İlk ve Acil YardımSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL DOĞAN
- Multitravma hastalarında yaralanma şiddet skoru, ters şok indeksi ve laktat seviyesinin yoğun bakımda kalış süresi ve mortaliteyi öngörmedeki değerinin karşılaştırılması
Comparison of injury severity score (ISS), reverse shock index and lactate level in predicting mortality and length of stay in icu in patients with multiple trauma
ÖMER FARUK DEMİRAYAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Acil TıpNecmettin Erbakan ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT KOÇAK
- Acil servise travma nedeniyle başvuran hastalarda perfüzyon indeksinin hemorajik şok derecesini belirlemedeki etkinliği
Effectiveness of the perfusion index in determining the grade of hemorrhagic shock in patients applied to the emergency department due to trauma
ERTUĞ DİNÇER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
İlk ve Acil YardımAdnan Menderes ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN AKÖZ
- Acil servise başvuran çoklu travmalı erişkin hastalarda, platelet-lenfosit, nötrofil-lenfosit, monosit-lenfosit oranlarının travma şiddeti ile ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between platelet-to-lymphocyte, neutrophil-to-lymphocyte, and monocyte-to-lymphocyte ratios and trauma severity in adult patients admitted to the emergency department with multiple trauma
ÖMER BATUHAN PINAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDAL DEMİRTAŞ
DR. SERDAL ATEŞ
- Travma hastalarında ilk iyonize kalsiyum düzeyinin hastane içi mortalite ve çoklu kan transfüzyon ihtiyacını öngörmedeki tanısal değerliliği
The diagnostic value of ionized calcium level at admission in trauma patients in predicting in-hospital mortality and the need for massive blood transfusions.
CEMRENUR UYGUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Acil TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN EMRE EROĞLU
DR. MEHMET MUZAFFER İSLAM