Sitomegalovirüs (CMV) enfeksiyonuna karşı CMV (+) donör kaynaklı periferal mononükleer hücre eksozomlarının In Vitro antiviral etkinliğinin araştırılması
Investigation of the In Vitro antiviral activity of CMV (+) donor derived peripheral mononuclear cell exosomes against cytomegalovirus (CMV) infection
- Tez No: 962989
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN ÇETİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: CMV, Eksozom, MRC5 Hücre Hattı, PBMNC, Sitomegalovirüs, CMV, Exosome, MRC5 Cell Line, PBMNC, Cytomegalovirüs
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
SİTOMEGALOVİRÜS (CMV) ENFEKSİYONUNA KARŞI CMV (+) DONÖR KAYNAKLI PERİFERAL MONONÜKLEER HÜCRE EKSOZOMLARININ İN VİTRO ANTİVİRAL ETKİNLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI Semih YILMAZ Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Biyokimya Anabilim Dalı Doktora Tezi, Eylül 2025 Danışman: Prof. Dr. Aysun ÇETİN ÖZET Eksozomlar, 30-150 nm boyut aralığında olan ve hemen hemen tüm hücre tipleri tarafından salgılanan hücre dışı veziküllerdir. Çeşitli vücut sıvılarından izole edilebilen bu nanoyapılar, hücreler arası sinyal iletimi, genetik materyal transferi ve immün yanıtın düzenlenmesi gibi pek çok fizyolojik süreçte kritik roller üstlenmektedir. Bu işlevleri nedeniyle, eksozomların tanı ve tedavi amaçlı kullanım potansiyeli giderek daha fazla dikkat çekmektedir. Özellikle farklı hücre kaynaklı eksozomların immün baskılayıcı veya aktive edici özellikleri, otoimmün hastalıklar ve immün yetmezlik durumlarında terapötik bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Bununla birlikte, eksozomların heterojen yapısı ve içeriklerindeki protein profillerinin tam olarak karakterize edilememesi, klinik uygulamalar önündeki temel kısıtlayıcı faktörler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada, donör aferezi yoluyla izole edilen periferal mononükleer hücreler (PBMNC), ex vivo koşullarda IL-2, IL-12 ve pp65 ile uyarıldı. Hem aktif hem de inaktif CMV pozitif donörlerden elde edilen eksozomların, immün sistemi baskılanmış bireylerde ciddi komplikasyonlara yol açabilen Sitomegalovirüs (CMV AD169 suşu) üzerindeki antiviral etkisi, MRC5 hücre hatları üzerinde in vitro olarak incelendi. CMV pozitif aktif donörlerden elde edilen eksozomların, MRC5 hücre hatlarında viral yükü 1.28x106'dan 3.18x104'e kadar anlamlı düzeyde azalttığı gözlemlendi. Ayrıca, eksozom uygulanan gruplarda apoptotik hücre oranının kontrol grubuna kıyasla daha yüksek olduğu tespit edildi (p≤0.05). Bu bulgu, CMV'nin apoptozu engelleyerek kanserleşmeyi indükleyebilme potansiyeli göz önüne alındığında değerlendirilmesi gereken bir durum olarak ortaya çıkmaktadır. En yüksek apoptotik yanıt 0.4 µL/mL eksozom dozunda kaydedildi. Apoptoz değerlerinin 0.4 ve 0.6 µL/mL eksozom dozlarında CMV enfekte hücrelere kıyasla daha yüksek olması, eksozomların kanserleşme sürecini önleyici bir rol üstlenebileceğine işaret etmektedir. Enfekte hücrelerde, artan eksozom dozlarına paralel olarak apoptotik hücre sayısında azalma gözlenirken, Rt-PCR sonuçları viral yükün azaldığını göstermektedir. CMV pozitif aktif donör eksozom dozlarının canlı hücre sayısını da kontrol grubuna göre artırdığı görüldü. Diğer yandan, CMV pozitif inaktif donörlerden alınan eksozom dozlarının, 2.5 µL/mL hariç diğer tüm dozlarda, apoptozu azalttığı gözlemlendi. Elde edilen bulgular, CMV pozitif aktif donörlerden alınan eksozomların, hücreleri virüs kaynaklı hasara karşı korumanın yanı sıra, antiviral ve bağışıklık düzenleyici bir potansiyele sahip olduğunu göstermektedir. Özellikle apoptotik yanıt ve viral yük üzerindeki olumlu etkiler, eksozomların CMV enfeksiyonlarının kontrolünde terapötik bir araç olarak kullanılabileceğini düşündürmektedir. Ancak, klinik uygulamalarda güvenlik profilinın sağlanabilmesi amacıyla, CMV-pozitif donör ekzozomlarının terapötik kullanımı, bu veziküllerin protein kompozisyonunun ve diğer içeriklerinin kapsamlı karakterizasyonunu, preparatların titiz standardizasyonunu ve elde edilen verilerin Rt-PCR ve flow sitometri gibi yöntemlerle teyit edilmesini zorunlu kılmaktadır.
Özet (Çeviri)
INVESTIGATION OF THE IN VITRO ANTIVIRAL EFFICACY OF CMV (+) DONOR DERIVED PERIPHERAL MONONUCLEAR CELL EXOSOMES AGAINST CYTOMEGALOVIRUS (CMV) INFECTION Semih YILMAZ Erciyes University, Institute of Health Sciences Department of Medical Biochemistry PhD Thesis, September 2025 Supervisor: Prof. Dr. Aysun ÇETİN ABSTRACT Exosomes are extracellular vesicles ranging from 30 to 150 nm in size, secreted by nearly all cell types. These nanoscale structures, which can be isolated from various bodily fluids, play pivotal roles in numerous physiological processes, including intercellular signal transmission, genetic material transfer, and regulation of immune responses. Owing to these functions, the diagnostic and therapeutic potential of exosomes has garnered increasing attention. Notably, the immunosuppressive or immunostimulatory properties of exosomes derived from distinct cellular sources have positioned them as promising therapeutic agents in autoimmune diseases and immunodeficiency conditions. However, the heterogeneous nature of exosomes and the incomplete characterization of their protein profiles remain major limitations to their clinical application. In this study, peripheral blood mononuclear cells (PBMNC), isolated via donor apheresis were stimulated ex vivo with IL-2, IL-12, and pp65. The antiviral effects of exosomes derived from both active and inactive CMV positive donors were evaluated in vitro against Cytomegalovirus (CMV AD169 strain), which can cause severe complications in immunocompromised individuals, using MRC5 cell lines. Exosomes isolated from CMV positive active donors significantly reduced the viral load in MRC5 cell lines from 1.28x10⁶ to 3.18x10⁴. Additionally, the proportion of apoptotic cells was higher in exosome-treated groups compared to controls (p≤0.05), a finding of particular relevance given CMV's potential to inhibit apoptosis and promote oncogenesis. The highest apoptotic response was observed at the dose of 0.4 µL/mL. Higher apoptosis rates at 0.4 and 0.6 µL/mL doses suggest exosomes may play a preventive role in the process of carcinogenesis. Increasing exosome doses correlated with reduced apoptotic cell numbers, while Rt-PCR results confirmed decreased viral load. The findings revealed that exosome doses obtained from CMV-positive active donors increased the viable cell count relative to the control group. Conversely, exosome doses derived from CMV-positive inactive donors were found to decrease apoptosis in all doses except for 2.5 µL/mL. These findings underscore the therapeutic potential of exosomes from CMV-positive active donors, revealing that they have a protective effect along with antiviral and immunomodulatory capabilities. Nonetheless, ensuring the safety of exosomes from CMV-positive donors for therapeutic use mandates a detailed characterization of their protein composition and other cargo, rigorous standardization of the preparations, and validation of the data via advanced analytical techniques like Rt-PCR and flow cytometry.
Benzer Tezler
- Hematopoetik kök hücre transplantasyonu yapılan hastalarda CMV viremisi/reaktivasyonu ile invaziv fungal enfeksiyon ilişkisinin retrospektif olarak değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of the relationship of CMV viremia/reactivation and invasive fungal infection in patients with hematopoietic stem cell transplantation
HASRET ERKMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAVAŞ KANSOY
- Allojenik kemik iliği transplantasyonu yapılan hastalarda BK virüs ve sitomegalovirüs enfeksiyonu sıklığının ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the frequency and risk factors of BK virus and cytomegalovirus infection in patients after allogeneic bone marrow transplantation
BARIŞ GEZİCİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
HematolojiEge Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ VURAL
- Sitomegalovirüs DNA' sının gösterilmesinde polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) yönteminin uygulanması
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM AÇIKBAŞ
- Allojenik hematopoetik kök hücre nakli yapılan hastalarda CMV enfeksiyonunun sıklığı ve klinik seyir üzerine etkisi
The prevalance of cmv infection and the influence of CMV infection on clinical course on allogeneic hematopoietic stem cell transplanted patients
MERT ERCİYESTEPE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Hematolojiİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. İPEK YÖNAL HİNDİLERDEN
- Sitomegalovirus enfeksiyonu tanısı alan bebeklerin işitme kaybıdurumlarının araştırılması
Investigation of hearing loss status in infants diagnosed withcytomegalovirus infection
ENES FURKAN BELDÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM MURAT HIRFANOĞLU