Oyuncunun beyni ve beynin oyuncuları: Dissosiyatif kimlik bozukluğu fenomeninin oyunculuk perspektifinde değerlendirilmesi
The brain of the actor and the actors of the brain: Evaluating the phenomenon of dissociative identity disorder from an acting perspective
- Tez No: 963000
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA GÖKTAŞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dramatik Sanatlar Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
Tiyatro, insan doğasının en eski ifade biçimlerinden biri olarak hem bireysel hem toplumsal deneyimlerin sahneye taşınmasına olanak tanır. Bu süreçte oyuncular, yalnızca metni ezberleyen bireyler değil, canlandırdıkları karakterin duygu, düşünce ve davranışlarını içselleştiren birer yorumcu hâline gelirler. Bu noktada psikoloji bilimi, oyuncunun karakter analizinden sahne üzerindeki performansına kadar birçok aşamada önemli bir rehber rolü üstlenir. Özellikle XX. Yüzyıldan sonra, bilimin temelinde oluşan süreçte, tiyatro ve psikoloji birbirine daha çok yaklaşmış ve insanı merkezine alan iki disiplin olarak birbirini daha çok beslemiş ve zenginleştirmiştir. Stanislavski'nin duygusal bellek ve Grotowski'nin kutsal oyunculuk gibi nosyonları ile somutlaşmaya başlayan çalışmalar, psikodrama, psikoanalitik çözümleme ve türevi yaklaşımlarla artarak devam etmiştir. Bu doğrultuda, Freud'dan Pavlov'a, Jung'dan Lacan'a kadar pek çok ruhbilimci ile ortaklıklar kurulmuştur. Bu çalışma da disiplinlerarası bir bakışla psikoloji bilimi ile ortaklık kurmakta ve Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Fenomenini (DKB) oyunculuk perspektifinde değerlendirmektedir. Oyunculuk ve DKB arasında, çok boyutlu bir benzerlik olduğu ve bu benzerliğin oyunculuk sanatında, ufuk açıcı bir işlev üstlenebileceği hipotezinden yola çıkan çalışma, oyunculuk sanatında yeni bir yöntem oluşturmayı amaçlamıştır. Dissosiyatif Oyunculuk Sistemi (DOS) olarak adlandırılan bu yöntem, karakter ile empati kurmadan onun“saf kendilik hali”ni bulmayı amaçlarken sahnede karakterin yaşaması gereken travmalardan oyuncunun kendi psikolojisini korumayı hedeflemiştir.
Özet (Çeviri)
Theatre, as one of the oldest forms of expression of human nature, allows both individual and social experiences to be brought to the stage. In this process, actors become not only individuals who memorise the text, but also interpreters who internalise the emotions, thoughts and behaviours of the character they portray. At this point, the science of psychology plays an important guiding role at many stages, from character analysis to the actor's performance on stage. Especially after the twentieth century, in the process formed on the basis of science, theatre and psychology have come closer to each other and have nourished and enriched each other more as two disciplines centred on human beings. The studies that started to materialise with Stanislavski's notions such as emotional memory and Grotowski's sacred acting have continued to increase with psychodrama, psychoanalytic analysis and derivative approaches. In this direction, partnerships have been established with many psychologists from Freud to Pavlov, Jung to Lacan. This study also establishes a partnership with the science of psychology with an interdisciplinary perspective and evaluates the phenomenon of Dissociative Identity Disorder (DID) from the perspective of acting. Based on the hypothesis that there is a multidimensional similarity between acting and DID and that this similarity can assume a seminal function in the art of acting, the study aims to create a new method in the art of acting. This method, called Dissociative Acting System (DOS), aims to find the character's 'pure state of self' without empathising with the character, while aiming to protect the actor's own psychology from the traumas that the character must experience on stage.
Benzer Tezler
- Development of adaptive human-computer interaction games to evaluate attention
Dikkat seviyesini değerlendirmek için adaptif insan-bilgisayar etkileşimi oyunlarının geliştirilmesi
HASAN KANDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KÖSE
- Tecrübeli satranç oyuncuları ve satranca yeni başlayan bireylerin kognitif fonksiyonları ve duygusal durumlarının incelenmesi
Research on cognitive functions and emotional situations of experienced chess players and beginner individuals
ELİF SÜMEYRA ERDEMİR KARAYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
FizyolojiCelal Bayar ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECİP KUTLU
- Sporcular ve antrenörlerin görsel dikkatlerinin nesnel değerlendirilmesinde olaya ilişkin beyin potansiyelleri (OİP)
Event related brain potantials (ERPs) in objective evaluation of visual attention of sportsmen coaches
İLKER YÜCESİR
- Doğa yürüyüşü ve zeka oyununun ayaktan COVİD-19 geçiren 50-70 yaş arası bireylerin bilişsel becerileri üzerine etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of green walking and intelligence games on the cognitive skills of individuals between the ages of 50-70 survived COVİD-19 disease
ZAHİDE AKEREN
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikKaradeniz Teknik ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİLAY HİNTİSTAN
- Kavramsal metafor teorisinden teatral bütünlüğe: Şahika Tekand'ın Karanlık Korkusu, On Adımda Unutmak (anti-Prometheus) ve IO Oyunlarında sahneleme öğelerinin bağlantısallığına metaforik bir yaklaşım
From conceptial metaphor theory to theatrical integrity: A metaphorical approach to connetivity in staging elements of Fear of Darkness, How to Forget in Ten Steps (anti-Prometheus) and IO Plays by Şahika Tekand
ÖZGÜR ÖZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. M. MELİH KORUKÇU