Yenilikçi ve sürdürülebilir yapı tasarımının çok fonksiyonlu mimarlık yaklaşımları ile birleşimi
The integration of innovative and sustainable building design with multifunctional architectural approaches
- Tez No: 963157
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HİLALİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yenilenebilir Enerji Kaynakları
- Bilim Dalı: Teknolojileri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bu tez çalışması, afet sonrası barınma ihtiyacına yönelik sürdürülebilir, yenilikçi ve psikolojik olarak destekleyici bir prefabrik yapı tasarımını ele almaktadır. Özellikle 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından ortaya çıkan geniş çaplı yıkım, barınma alanlarının sadece fiziksel değil; aynı zamanda sosyal, çevresel ve psikolojik gereksinimleri de karşılaması gerektiğini bir kez daha gözler önüne sermiştir. Bu bağlamda, önerilen yapı sistemi, hem kullanıcıların temel ihtiyaçlarını karşılamayı hem de onların psikolojik iyileşme süreçlerine destek olmayı hedeflemektedir. Tez kapsamında geliştirilen yapı sistemi, çok işlevli mimari yaklaşımları temel alarak; estetik, enerji verimliliği ve hızlı kurulum gibi çeşitli avantajları bir arada sunmaktadır. Yapıda kullanılan başlıca yenilenebilir enerji sistemleri arasında havalandırmalı güneş kolektörleri (Solarwall), bina entegre fotovoltaik paneller (BIPV), toprak kaynaklı ısı değiştiriciler, rüzgar türbinleri ve glikollü su ile çalışan enerji depolama sistemleri yer almaktadır. Bu sistemler, yapının enerji ihtiyacını karşılamada dışa bağımlılığını azaltmakta ve sürdürülebilirliği artırmaktadır. Mimari tasarımda ise psikolojik konfor ön planda tutulmuştur. Doğal ışık alımı, ferah iç mekanlar, açık renk paleti, modüler yapı elemanları ve kullanıcı mahremiyetine duyarlı planlamalar ile yapı, afetzedelerin travma sonrası iyileşme sürecine katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Cephe tasarımı, yalnızca estetik değil, aynı zamanda enerji verimliliği gözetilerek güneye yönlendirilmiş ve pasif ısı kazançlarını artıracak şekilde optimize edilmiştir. Tezde, dünya genelinde uygulanan geçici barınma çözümleri karşılaştırılmış; çadır sistemleri, konteyner yapılar, modüler evler ve yenilikçi prototipler analiz edilmiştir. Bu analizler sonucunda, yapıların yalnızca geçici çözümler değil, aynı zamanda kullanıcıların yaşam kalitesini uzun vadede artıracak şekilde tasarlanması gerektiği vurgulanmıştır. Sonuç olarak, bu çalışma; afet sonrası kullanıma uygun, taşınabilir, enerji verimli ve kullanıcı dostu bir barınma modeli önermektedir. Bu model, gelecekte benzer felaketlerde hem fiziksel hem de psikolojik açıdan daha dirençli toplumlar inşa edilmesine katkı sağlayabilecek bir mimari yaklaşım sunmaktadır. Tezin önerdiği yapı sistemi, mimarlık disiplini içinde afet yönetimi, sürdürülebilir tasarım ve insan odaklı yaklaşım alanlarının kesişiminde yer almakta ve bu yönüyle literatüre özgün bir katkı sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis addresses the design of a sustainable, innovative, and psychologically supportive prefabricated structure intended to meet post-disaster housing needs. In particular, the widespread destruction caused by the earthquakes centered in Kahramanmaraş on February 6, 2023, has once again revealed that shelter solutions must not only fulfill physical requirements but also address social, environmental, and psychological needs. In this context, the proposed building system aims to meet the basic needs of users while also supporting their psychological recovery processes. The structure developed within the scope of the thesis adopts multifunctional architectural approaches, offering various advantages such as aesthetic value, energy efficiency, and rapid installation. The main renewable energy systems integrated into the building include ventilated solar collectors (Solarwall), building-integrated photovoltaic panels (BIPV), ground source heat exchangers, wind turbines, and energy storage systems utilizing glycol-based water. These systems reduce the building's dependency on external energy sources and enhance its sustainability. The architectural design prioritizes psychological comfort. With considerations such as access to natural light, spacious interiors, a light color palette, modular building components, and privacy- sensitive spatial planning, the structure aims to contribute to the post-trauma recovery process of disaster victims. The façade design is optimized not only for aesthetics but also for energy efficiency, oriented towards the south to increase passive heat gains. The thesis compares various temporary shelter solutions implemented worldwide, including tent systems, container structures, modular homes, and innovative prototypes. The analyses emphasize that such structures should not be limited to temporary solutions but should be designed to improve users' quality of life in the long term. As a result, this study proposes a portable, energy-efficient, and user-friendly housing model suitable for post-disaster use. This model offers an architectural approach that may contribute to the construction of more resilient communities—both physically and psychologically—in future disasters. The building system proposed in the thesis lies at the intersection of disaster management, sustainable design, and human-centered architecture within the discipline of architecture and thus provides an original contribution to the literature.
Benzer Tezler
- A methodology for energy optimization of buildings considering simultaneously building envelope HVAC and renewable system parameters
Binalarda yapı kabuğu, mekanik sistemler ve yenilenebilir enerji sistemleri parametrelerinin eş zamanlı enerji optimizasyonu için bir yöntem
MELTEM BAYRAKTAR
Doktora
İngilizce
2015
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZERRİN YILMAZ
PROF. DR. MARCO PERINO
- Povscape: a research through design approach to anamorphic projection as a spatial game mechanic in impossible game spaces
Povscape: imkânsız oyun mekânlarında anamorfik projeksiyonun mekânsal bir oyun mekaniği olarak kullanımına yönelik tasarım yoluyla araştırma yaklaşımı
İREM AYDINDOĞAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiOyun ve Etkileşim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEMA ALAÇAM DOĞAN
- Evaluating the LCA of two buildings with close embodied energy which have different functions
Farklı işlevlere sahip olan iki binanın üç tür duvar kullanarak yaşam döngüsünün değerlendirilmesi
POOYA PAKMEHR
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERKAN KARAGÜLER
- Design of biopolymer-based advanced functional materials
Biyopolimer esaslı gelişmiş fonksiyonel malzemelerin tasarımı
SENA ÇİFTBUDAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Kimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERMİN ORAKDÖĞEN
- Processing of polylactide nanofibrous and film structures: Effects of polymer blending and bio-additives on structure-property relationships
Polilaktit nanolif ve film yapılarının işlenmesi: Polimer karışımı ve biyo-katkıların yapı-özellik ilişkileri üzerine etkisi
HANDAN PALAK
Doktora
İngilizce
2025
Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURÇAK KARAGÜZEL KAYAOĞLU