Sağlık çalışanlarında gece mesaisinde çalışmanın uyku kalitesi, dikkat, yürütücü işlevler, hafıza üzerine etkisi ve nükleer faktör-kappa B ile ilişkisi
The effects of night shift work on sleep quality, attention, executive functions, memory, and its relationship with nuclear factor-kappa B in healthcare workers
- Tez No: 963211
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZUHAL KOÇ APAYDIN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Arka Plan: Vardiyalı çalışma, özellikle gece vardiyası, uyku süresini ve kalitesini bozarak bireylerin fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Uyku eksikliği ve sirkadiyen ritim bozulması, dikkat, bellek, yürütücü işlevler gibi bilişsel alanlarda performans düşüşüne yol açmaktadır. Nükleer Faktör - Kappa B (NF-KB), bu süreçte rol oynayan önemli bir inflamatuar belirteçtir ve artmış aktivitesi nöroinflamasyonla birlikte bilişsel bozulmalarla ilişkilendirilmiştir. Ancak sağlıklı bireylerde vardiyalı çalışmanın NF-KB düzeyleri ve bilişsel işlevler üzerindeki etkilerini doğrudan inceleyen çalışmalar sınırlıdır. Amaç: Bu çalışmanın amacı, gece vardiyasının uyku kalitesi üzerindeki etkisini, bunun NF-KB aracılığıyla nöroinflamasyona katkısını ve nöroinflamasyonun bilişsel işlevler üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Bu kesitsel çalışmada, Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde görev yapan 43 vardiyalı ve 43 gündüz mesaisinde çalışan toplam 86 sağlık çalışanından anket, nöropsikolojik test ve NF-KB düzeyini belirlemeye yönelik kan örnekleri toplanmıştır. Uyku kalitesi, duygudurum ve bilişsel işlevler; Beck Depresyon Ölçeği, Beck Anksiyete Ölçeği, Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi, Sabahlık Akşamlık Ölçeği, Stroop Testi, İz Sürme Testi , Sözel Bellek Süreçleri Testi olmak üzere çeşitli ölçek ve testlerle değerlendirilmiş; elde edilen veriler parametrik ve non-parametrik yöntemlerle analiz edilmiştir. Vardiyalı calışanlarda NF-KB'nin bilişsel işlevlerdeki aracılık etkisi incelenmiştir. vii Bulgular: Vardiyalı çalışanlarda, Beck Depresyon Ölçeği (p=0.005), Beck Anksiyete Ölçeği (p= 0.026) puanı anlamlı şekilde daha yüksekti. Stroop 5. bölüm süre puanı vardiyalı grupta daha yüksekti (p =0.006), Sözel Bellek süreçleri testlerinin bütün alt ölçekleri vardiyalı çalışanlarda daha kötü performans göstermiştir ( p0.05), ancak vardiyalı çalışmanın bilişsel süreçleri doğrudan etkilediği bulunmuştur (p
Özet (Çeviri)
Background: Shift work, especially night shifts, negatively affects individuals' physical and mental health by disrupting sleep duration, sleep quality, circadian rhythm, attention, memory and executive functions, leading to a decreased performance in these cognitive areas. Nuclear factor - kappa B (NF-KB) is an important inflammatory marker that plays a role in this process and increased NF-KB activity has been associated with neuroinflammation and cognitive impairments. However, studies directly investigating the effects of night shifts on NF-KB levels and cognitive functions in healthy individuals are limited. Aim: The aim of this study is to evaluate the effect of night shifts on sleep quality, its contribution to neuroinflammation via NF-KB, and the effect of neuroinflammation on cognitive functions. Materials and Methods: In this cross-sectional study, data were collected from 86 healthcare workers (43 working night shifts and 43 working day shifts) at Karabük University Training and Research Hospital through questionnaires, neuropsychological tests and blood samples to determine NF-KB levels. Sleep quality, mood and cognitive functions were evaluated with various scales and tests including Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ), Trail Making Test (TMT), Stroop Test and Verbal Test of Memory Processes. The obtained data were analyzed using parametric and non-parametric methods. The mediating effect of NF-KB on cognitive functions in shift workers was analyzed. Results: Beck Depression Scale (p=0.005) and Beck Anxiety Scale (p=0.026) scores were significantly higher in shift workers. The Stroop Test part 5 time score was also higher in the shift work group (p=0.006). All subscales of verbal memory process tests showed poorer performance in shift workers (p0.05), but night shift work itself had a direct significant effect on cognitive processes (p
Benzer Tezler
- Vardiyalı çalışanlarda uyku kalitesi ve parasomni sıklığı
Sleep quality and parasomnia frequency in shift workers
DUYGU KURT GÖK
- Nöbet tutan sağlık personelinde huzursuz bacak sendromu ve insomnia arasındaki ilişki
The relationship between restless legs syndrome and insomnia for the staff in shift
NİHAT GÜLSER
- Vardiyalı çalışan ve nöbet tutan sağlık personellerinde kognitif beceri, duygusal durum ve biyokimyasal verilerin incelenmesi
Investigation of cognitive skills, emotional status and biochemical data in shift workers and seizures
BEYSİM KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
FizyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiFizyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECİP KUTLU
- Türk basınına göre Atatürk'ün İstanbul'daki faaliyetleri (01 Temmuz 1927-10 Kasım 1938)
Atatürk's activities in Istanbul, according to the Turkish media (1 July 1927-10 November 1938)
HALUK ÇAĞLAR
Doktora
Türkçe
2011
Türk İnkılap TarihiMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VAHDETTİN ENGİN
- Sağlık çalışanlarında iş doyumu ile uyku sorunları ve yeme tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between job satisfaction and sleep problems and eating attitudes in healthcare professionals
ÖZLEM ÖZAVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN YULAF