Geri Dön

İbnü'l-Habbâz'ın 'Tevcîhu'l-Lüma' adlı eserinde şerh metodu

Ibn Al-Habbâz's commentary method In 'Tawjīh Al-Luma'

PDF İndir

  1. Tez No: 963509
  2. Yazar: BİLAL EKİNCİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR KİŞMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

İbnü'l-Habbâz, hicrî VII. yüzyılın önde gelen dil âlimlerinden biridir. Bu tez, onun, İbn Cinnî'ye ait el-Lüma adlı temel nahiv metni üzerine kaleme aldığı Tevcîhu'l-lüma adlı şerhini konu edinmektedir. Çalışmanın amacı, müellifin şerh yöntemini ve nahiv meselelerine yaklaşım biçimini ortaya koymaktır. Araştırmada, İbnü'l-Habbâz'ın şerh sürecinde başvurduğu açıklama yöntemleri, delillendirme biçimleri ve ihtilaflara getirdiği yorumlar analiz edilmiştir. Müellifin yalnızca metni izah etmekle yetinmediği; lafzî, kavramsal ve teorik düzeydeki muğlak noktaları çözümlediği, ayrıca nahvî hükümleri temellendirmek için aklî ve naklî delillerden yararlandığı tespit edilmiştir. Yer yer İbn Cinnî'ye muhalif görüşler ileri sürmesi ise onun eleştirel tavrını göstermektedir. Sonuç olarak, İbnü'l-Habbâz'ın şerhi, meseleleri sistematik biçimde ele alan, nahiv kurallarının arka planındaki gerekçelere dikkat çeken ve nahiv ilmini dinamik bir düşünce zemini olarak değerlendiren özgün bir yaklaşım ortaya koymaktadır. Bu yönüyle Tevcîhu'l-lüma, klasik Arap dilbilimi literatüründe hem şerh geleneğini temsil eden hem de eleştirel yorumlara imkân tanıyan önemli bir eser niteliği taşımaktadır.

Özet (Çeviri)

Ibn al-Habbâz was a prominent linguist of the 7th century AH. This thesis focuses on his commentary, Tawjīh al-Luma, which he wrote on the foundational grammar text al-Luma by Ibn Jinni. The goal of this study is to reveal the author's method of commentary and his approach to grammatical issues. The research analyzes the explanatory methods, forms of argumentation and interpretations of disagreements used by Ibn al-Habbâz in his commentary process. It was found that the author did not merely explain the text; he also resolved ambiguous points at the literal, conceptual, and theoretical levels, and used both rational and textual evidence to justify grammatical rules. His occasional disagreement with Ibn Jinni demonstrates his critical stance. In conclusion, Ibn al-Habbâz's commentary presents an original approach that addresses issues systematically, highlights the reasoning behind grammatical rules and treats the science of grammar as a dynamic field of thought. In this respect, Tawjīh al-Luma is a significant work in classical Arabic linguistics, representing both the tradition of commentary and allowing for critical interpretations.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    888285

    İbnü'l-Hâcib ve İbn Mâlik'in mukayesesi: Merfû'ât örneği

    A comparison of Ibn al-Hājib and Ibn Mālik: The example of al-Marfûāt

    YUSUF ÇAKIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN YAĞCI

  2. Tez No

    240763

    İbnü'l-Vezir'in hayatı, şahsiyeti, metodu ve kelami görüşleri

    Ibnu'l- Vezir's lifex, personality, methodand islamic theological idea

    HAŞİM EMİRDAĞI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    BiyografiErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUHİTTİN BAĞÇECİ

  3. Tez No

    249715

    İbnü'l-Müneyyir'in (Ö. 683/1284) hadis ilmindeki yeri

    The importance of Ibnu'l-Muneyyir (683/1284) in the study Of hadiths

    AYŞEGÜL EROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET EREN

  4. Tez No

    911566

    Analysis of Ibn al-Humām's views about talfīq

    İbnü'l-Hümâm'ın telfı̇k hakkındakı̇ görüşlerinin analı̇zı̇

    KAMARIDDIN MAKHSUDOV

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Dinİbn Haldun Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUBA ERKOÇ BAYDAR

  5. Tez No

    912494

    İbnu'l-Cezerî'nin Muncidu'l-Mukriîn ve Murşidu't-Tâlibîn adlı eserinin incelenmesi

    Examination of Ibn al-Jazarī's work entitled Munjid al-Muqriīn and Murshid al-Tālibīn

    CAN ATICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ BULUT

Geri Dön