Kültür endüstrisi bağlamında dijital platformlar ve değişen izleyici: Türkiye örneği
Digital platforms and changing audiences in the context of the cultural industry: The case of Türkiye
- Tez No: 963730
- Danışmanlar: PROF. DR. EMİNE KOYUNCU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Yan yana gelmesi düşünülmeyen kültür ve endüstri kelimeleri ilk defa Theodor Adorno ve Max Horkheimer tarafından birlikte kullanılarak oluşturulan“Kültür Endüstrisi”kavramı, kültür ve sanat ürünlerinin geniş halk kitleleri tarafından tüketilebilmesi için üretilmesine yapılan eleştiriler üzerine geliştirilmiştir. Kültür endüstrileri eliyle üretilen kültür ürünlerinin toplumsal bilinci etkileyen rolüne, kitle kültürü aracılığıyla toplumun tek tipleşmesine dikkatleri çeken düşünürler, kavramsallaştırdıkları bu durumla kültürün kapitalist modernitenin bir parçası haline geldiği tespitini yapmışlardır. Teknoloji ve internet alanında yaşanan gelişmeler neticesinde video içeriklerin internetten kaliteli bir şekilde izlenebilir oluşu dijital platformların meydana çıkmasını sağlamıştır. Bu çalışma ile dijital platformlar kültür endüstrisi bağlamında değerlendirilmiş ve izleyicilerin değişen izleme alışkanlıkları anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma için nicel araştırma yöntemlerinden anket yöntemi kullanılmıştır. Çalışma için Türkiye'nin 67 farklı şehrinden 1069 kişi anket sorularını cevaplamıştır. Anket çalışmasının başında katılımcıların demografik bilgilerine dair sorular sorulmuş, sonrasında da Problemli Dizi İzleme ve Belirtileri Ölçeği ile Aşırı İzleme Bağımlılığı Ölçeğinden faydalanılmıştır. Araştırma için“İsteğe Bağlı Yayın Hizmeti Lisansı”sahibi olan, abonelerine orijinal içerik önerebilen, yerli ve yabancı platformlar seçilmiştir. Katılımcıların dijital platform izleme alışkanlıkları ve bu alışkanlıklarla ilişkili motivasyonları, çeşitli demografik faktörler bağlamında incelenmiştir. Elde edilen bulgular dijital platform izleme alışkanlıklarının homojen bir yapı sergilemediğini ve incelenen demografik değişkenlere göre farklılıklar gösterebildiğini göstermiştir. Özellikle cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve kısmen çalışma durumu, bireylerin dijital platformlarla kurdukları ilişkinin belirli boyutları üzerinde anlamlı etkilere sahipken; yabancı dil yeterliliği ve gelir düzeyinin bu çalışmada belirgin bir ayırt edici rol oynamadığı tespit edilmiştir. Bu araştırmanın Türkiye'deki dijital platform izleme alışkanlıklarına dair mevcut bilgi birikimine katkı sunması ve bu alanda gelecekte yapılacak daha derinlemesine ve kapsamlı araştırmalara katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
The concept of“Culture Industry,”created by using together the words culture and industry two terms not previously considered side by side for the first time by Theodor Adorno and Max Horkheimer, was developed as a critique of the production of cultural and artistic products for the purpose of being consumed by large masses. Drawing attention to the role of cultural products produced through cultural industries in influencing social consciousness and to the homogenization of society through mass culture, these thinkers conceptualized the situation as evidence that culture had become a part of capitalist modernity. As a result of advances in technology and the internet, the ability to watch video content online in high quality led to the emergence of digital platforms. This study evaluates digital platforms in the context of the culture industry and seeks to understand the changing watching habits of audiences. For the research, the survey method, one of the quantitative research methods, was employed. A total of 1069 participants from 67 different cities in Türkiye answered the survey questions. At the beginning of the survey, participants were asked questions about their demographic information, and then the Problematic Series Viewing and Symptoms Scale and the Excessive Viewing Addiction Scale were used. For the research, domestic and foreign platforms holding an“On-Demand Broadcasting Service License”and able to recommend original content to subscribers were selected. The digital platform watching habits of participants and the motivations related to these habits were examined in the context of various demographic factors. The findings revealed that digital platform watching habits do not display a homogeneous structure and may vary according to the demographic variables examined. In particular, gender, age, education level, and, to some extent, employment status were found to have significant effects on certain dimensions of individuals' relationship with digital platforms; whereas foreign language proficiency and income level did not play a distinctive role in this study. This research aims to contribute to the existing body of knowledge on digital platform watching habits in Türkiye and to provide support for more in-depth and comprehensive future studies in this field.
Benzer Tezler
- Yeni medya çağında okuma kültürünün dönüşümü: Türkiye'deki kitap yayıncılığı profesyonellerinin güncel yaklaşımları ve yeni eğilimleri
The transformation of reading culture in the new media age: Contemporary approaches and new trends of book publishing professionals in Turkey
İBRAHİM ŞAMİL KÖROĞLU
Doktora
Türkçe
2021
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARTUN AVCI
- Eğlence amaçlı ekran kullanımının toplumsal yaşamın yeniden üretimindeki yeri: Z kuşağı örneği
The place of screen usage for entertainment in the reproduction of social life: the example of generation Z
PINAR KARHAN
Doktora
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonAnadolu ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF GİZEM UĞURLU
- Netflix bağlamında dijital platformlar, kültür endüstrisi ve izleme deneyimi
Netflix in the context of digital platforms, culture industry and viewing experience
UTKU NAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonBaşkent ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ TANSEL İLİC
- Kültür endüstrisi bağlamında Netflix'in yerli dizilerinin incelenmesi
Investigation of Netflix's domestic series in the context of the culture industry
CİHAN EMRE TANÇ
Doktora
Türkçe
2022
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEYHAN KANDEMİR
- 'Kısmetse olur aşkın gücü' örneği ile kültür endüstrisi ürünlerinin dijital platformlar aracılığıyla aktarımı
Transfer of culture industry products through digital platforms with the example of 'Kismetse olur aşkin gücü'
ZEYNEP DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonGiresun ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASİN SÖĞÜT