Somut olmayan kültürel mirasın yazma süreci ve odak grupla görüşme yaklaşımlarıyla tanımlanması ve sürdürülebilir aktarımı
Identification and sustainable transmission of intangible cultural heritage with a writing process and focus group interview approaches
- Tez No: 964558
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MERVE GÖRKEM ZEREN AKBULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Tarih, Geography, History
- Anahtar Kelimeler: Somut olmayan kültürel miras, Somut olmayan kültürel mirasın korunması sözleşmesi, Aksiyon araştırması, Kültürel gruplar, Kültürel miras yoluyla öğrenme, Intangible cultural heritage, Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, Action research, Cultural groups, Learning through cultural heritage
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Sözlü anlatımlar, günlük yaşam pratikleri ve yerel bilgilerden oluşan somut olmayan kültürel miras konusunda belirli düzeyde bir farkındalık bulunduğu kabul edilmekle birlikte, bu mirasın kapsamına giren bazı kavramların eksik veya yanlış tanımlanması, kültürel mirasın çoğunlukla somut kültür varlıkları ile sınırlı biçimde anlatıldığında, bir kültür unsurunu atalarından devralıp ona değer atfeden kültürel toplulukların varlığının silikleşmesi ve 2003 Sözleşmesi'nin yeterince tanınmaması şeklinde ifade edilebilecek temel problem durumlarının bulunduğu değerlendirilmektedir. Literatürde son yıllarda somut kültür varlıklarının korunmasına dair yapılan çalışmalarda, bu varlıkların sosyal ve kültürel fonksiyonlarına da atıf yapıldığı görülmektedir. Bununla birlikte, somut mirası değerli kılan şeyin onun somut olmayan nitelikleri olduğu genellikle gözden kaçırılmaktadır. Somut olmayan kültürel miras ve ilişkili olduğu miras objelerinin bütünleşik olarak toplum içinde yaşayan biçimiyle korunması yönünde ortaya çıkan bu dikkatin tespit edilmesi gerek tez konusunun gerekse tezin çalışma grubunun belirlenmesinde etkili olmuştur. Akçaabat Yıldızlı Anadolu Lisesi'nde (Trabzon) öğrenim görmekte olan 18 yaş grubundaki 12. sınıf öğrencileri (N=70) ile 1. ve 2. kuşak aile bireylerinden oluşan kaynak kişilerin (N=30) bulunduğu çalışma grubuyla yürütülen tez çalışmasının temel amacı, katılımcıların mensup olduğu somut olmayan kültürel miraslar ile ilgili hatıralarını ve onlara yükledikleri anlamları, kutlamalarını, geleneklerini ve üretime dair yerel pratiklerini aksiyon araştırması, KLEWS/5N, yazma süreci ve odak grup görüşmesi gibi nitel veri toplama yöntem, strateji ve teknikleri kullanarak fenomenoloji yaklaşımıyla tanımlamak, elde edilen veriler ile katılımcı ve araştırmacı diyaloğuna dayalı işitsel, görsel ve yazılı dijital bir ürün geliştirmektir. Elde edilen verilerin yazıya dökülmesi, analizi ve yorumlanması sürecinde içerik analizi yaklaşımı ve bulguların somut olmayan kültürel miras alanında gruplandırılan beş başlığa göre kategorize edilerek kodlanması amacıyla MAXQDA 2020 nitel veri analizi programı kullanılmıştır. Odak gruplar ile yapılan görüşmelerden elde edilen veriler ve 12. sınıf öğrencileri tarafından kaleme alınan yazılı anlatımlar editoryal değerlendirme sürecinin ardından görsel ve işitsel materyallerle zenginleştirilerek kültürün aktarım imkanlarını canlı ve güncellenebilir tutmayı hedefleyen bir web sitesi geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
There is a certain level of awareness about the intangible cultural heritage consisting of oral narratives, daily life practices and local knowledge, but it is evaluated that there are fundamental problems such as the incomplete or incorrect definition of some concepts within the scope of this heritage, the fact that when cultural heritage is mostly explained in a way limited to tangible cultural assets, the existence of cultural communities that inherit a cultural element from their ancestors and attribute value to it becomes obscured, and the lack of sufficient recognition of the 2003 Convention. In the literature, in recent years, it is seen that in studies on the protection of tangible cultural properties, reference is also made to the social and cultural functions of these properties. However, it is often overlooked that what makes tangible heritage valuable is its intangible qualities. The determination of this attention to the protection of intangible cultural heritage and related heritage objects in an integrated way in society was effective in determining both the thesis topic and the thesis working group. The main purpose of the thesis study, which was conducted with a study group consisting of 12th grade students (N=70) aged 18 and 1st and 2nd generation family members studying at Akçaabat Yıldızlı Anatolian High School (Trabzon) and source persons (N=30), is to describe with the phenomenological approach the memories of the participants regarding the intangible cultural heritages they belong to and the meanings they attribute to them, their celebrations, traditions and local practices of production using qualitative data collection methods, strategy and techniques such as action research, KLEWS, writing process and focus group interview. In addition, it was aimed to develop an audio, visual and written digital product based on participant and researcher dialogue with the obtained data. In the process of writing, analyzing and interpreting the obtained data, the content analysis approach and the MAXQDA 2020 qualitative data analysis program were used to categorize and code the findings according to five headings grouped in the field of intangible cultural heritage. The data obtained from the interviews with focus groups and the written narratives written by the 12th grade students were enriched with visual and audio materials after the editorial evaluation process and a website was developed that aims to keep the transmission possibilities of culture alive and up-to-date.
Benzer Tezler
- Hatay yöresi Arap Alevileri folkloru
Hatay regi̇on Arab Alevi̇s folklore
HÜSEYİN KÜRŞAT TÜRKAN
Doktora
Türkçe
2015
Halk Bilimi (Folklor)Süleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL ALTAY GÖDE
- A computational interpretative design model for exploring Iranian geometrical patterns
İran geometrik desenlerini keşfetmeye yönelik hesaplamalı ve yoruma dayalı bir tasarım modeli
DELARA RAZZAGHMANESH
- Bringing cultural heritage back to life amidst rapid urbanization through preservation, regeneration, and placemaking initiatives: Insights from the historic center of Ramallah
Hızlı kentleşme ortamında koruma, yenileme ve yer yapma girişimleriyle kültürel mirası yeniden canlandırmak: Ramallah'ın tarihi merkezinden içgörüler
YASMEEN SALEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP ŞIRIN ENLIL
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV
- Somut olmayan kültürel miras bağlamında halk kültürü içerikli seçmeli derslerde ve Türkçe dersinde dijital öğretim materyallerinin kullanımı: Çizgi roman örneği
The use of digital teaching materials in elective courses on folk culture and Turkish language classes within the context of intangible cultural heritage: The case of comic books
GÜLÇİN KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL TURHAN TUNA