Derin öğrenme tekniklerine dayalı enkaz altı canlı ve konum tespiti
Deep learning-based detection and localization of human under debris
- Tez No: 964705
- Danışmanlar: PROF. DR. BURCU ERKMEN, DOÇ. DR. PEYMAN MAHOUTİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Elektronik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Günümüzde, deprem kaynaklı binaların çökmesi sonucu meydana gelen hayat kayıpları ve enkaz altında uzun süre bekleyen kurtarma müdahaleleri, ciddi bir sorun olarak öne çıkmaktadır. Özellikle deprem kuşağında bulunan ülkemizde, mevcut arama-kurtarma yöntemlerinin dezavantajları nedeniyle, radar sinyallerinden yararlanarak derin öğrenme tabanlı enkaz altı canlı ve konum tespit sistemlerine duyulan ihtiyaç giderek artmaktadır. Bu tez çalışmasında, 150–650 MHz bandında ölçülen radar sinyalleri kullanılarak, enkaz ortamında solunum ve hareket kaynaklı sinyallerin ayrıştırılması hedeflenmiştir. Zorlu çevresel koşullar altında geleneksel yöntemlerin yetersiz kaldığı durumlarda, zaman–frekans dönüşümleri ile veriye özgü geliştirilmiş derin öğrenme modellerinin entegrasyonunun, tespit doğruluğunu artıracağı öngörülmüştür. Çalışmanın kapsamlı değerlendirmesi, benzetim ortamında oluşturulan fantom verileri, laboratuvar ortamında gerçekleştirilen kontrollü ölçümler ve gerçek saha verilerinin kullanılmasıyla farklı senaryolarda gerçekleştirilmiştir. Laboratuvar ortamında gerçek yapı malzemelerinden oluşturulan enkaz modeli ve gerçek arama-kurtarma sahalarından elde edilen uzun süreli ölçümler, derin öğrenme tabanlı yaklaşımların çeşitli sinyal işleme teknikleriyle desteklendiğinde enkaz altındaki bireylerin tespitini kolaylaştırdığını ortaya koymuştur. Ayrıca, çoklu anten konfigürasyonları aracılığıyla elde edilen faz ve genlik bilgilerinin işlenmesiyle, hedefin konumunun belirlenebileceği derin öğrenme yöntemleri kanıtlanmıştır. Önerilen sistem, enkaz ortamındaki karmaşık sinyaller arasında operatör kaynaklı gürültülerden arındırılmış biçimde, enkaz altında sesini duyuramayan bireylerin tespitine odaklanmaktadır. Bununla birlikte, sınırlı katılımcı sayısı, ortam gürültüsü ve yüksek hesaplama gereksinimleri gibi unsurlar, ileri araştırmaların ele alması gereken noktalar arasında yer almaktadır. Sonuç olarak, bu tez çalışması radar verilerine özgü olarak oluşturulmuş derin öğrenme tekniklerine dayalı olarak enkaz altında canlı ve konum tespiti gerçekleştirmekte olup, arama kurtarma operasyonlarına yönelik geliştirilebilecek tespit cihazlarına dair kapsamlı bir kaynak sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Today, the loss of life caused by building collapses during earthquakes and the extended waiting times for rescue operations under debris have become serious issues. In our country, situated in an earthquake-prone region, the limitations of current search-and-rescue methods have increased the demand for deep learning-based systems that utilize radar signals to detect survivors and determine their locations. In this thesis, the objective is to distinguish between respiration- and movement-induced signals in debris environments by employing radar signals measured in the 150–650 MHz band. It is anticipated that, in conditions where traditional methods fall short under harsh environmental circumstances, integrating time–frequency transformations with data-specific deep learning models will enhance detection accuracy. A comprehensive evaluation was conducted across various scenarios using phantom data generated in a simulation environment, controlled measurements in the laboratory, and real field data. Controlled measurements from a laboratory-constructed debris model using actual building materials and long-term data from real search-and-rescue sites have demonstrated that deep learning approaches supported by diverse signal processing techniques facilitate the detection of individuals under debris. Furthermore, deep learning methods that process phase and amplitude information obtained through multiple antenna configurations have proven effective in determining the target's location. The proposed system focuses on detecting individuals whose voices cannot be heard under debris by filtering out operator-induced noise from complex signal environments. Nonetheless, challenges such as a limited number of participants, ambient noise, and high computational requirements highlight areas for future research. In conclusion, this thesis presents a deep learning-based approach specifically developed for radar data to detect survivors and determine their positions under debris, thereby providing a comprehensive resource for the development of detection devices for search-and-rescue operations.
Benzer Tezler
- A facial age group classifier based on deep learning techniques
Derin öğrenme tekniklerine dayalı yüz yaş grubu sınıflandırıcısı
AHMAD ALSALEH
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAnadolu ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAHİT PERKGÖZ
- Makine ve derin öğrenme tekniklerine dayalı olarak güvenlik duvarı verilerinin analizi
Analysis of firewall data based on machine and deep learning techniques
SİNAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Aydın ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER ASLAN
- End-to-end tire defect detection model based on machine and deep learning techniques
Makine ve derin öğrenme tekniklerine dayalı uçtan uca lastik arıza tespit modeli
RADHWAN ALI ABDULGHANI SALEH
Doktora
İngilizce
2024
Mekatronik MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN METİN ERTUNÇ
- Feasibility analysis based on advanced deep learning techniques in integrating renewable energy resources into microgrids
Yenilenebilir enerji kaynaklarının mikroşebekelere entegre edilmesinde gelişmiş derin öğrenme tekniklerine dayalı uygulanılabilirlik analizi
FATHI FARAH FADOUL FATHI FARAH FADOUL
Doktora
İngilizce
2024
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN ÇAĞLAR
- Analysis of wound healing assay data of phasecontrast optical microscopy using traditional computer vision and deep learning techniques
Geleneksel bilgisayarda görü ve derin öğrenme teknikleri kullanılarak faz kontrast optik mikroskopi yara iyileşmesi deney verilerinin analizi
YUSUF SAİT ERDEM
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİzmir Demokrasi ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEVRİM ÜNAY
PROF. DR. BEHÇET UĞUR TÖREYİN