Buğdayda pas hastalıklarına karşı bazı fungisit uygulamalarının ürediniospor yoğunluğu ve bin dane ağırlığına etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of some fungicide applications against wheat rust diseases on urediniospor density and thousand-grain weight
- Tez No: 964776
- Danışmanlar: PROF. DR. DAVUT SONER AKGÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 50
Özet
Buğday üretim alanlarında ciddi verim kayıplarına yol açan pas hastalıkları etmenleri (Puccinia spp.), buğdayın kültüre alınmasından günümüze kadar geçen süreçte önemli hastalıklardan biri haline gelmiştir. Bu patojenler (sarı, kahverengi ve kara pas), buğdayın farklı gelişim dönemlerinde ortaya çıkmakta ve özellikle yapraklar, yaprak kınları, gövdeler ile başaklar üzerinde“püstül”adı verilen kabarcıklar oluşturarak önemli ölçüde ürün kaybına neden olabilmektedir. Günümüzde bu etmenlere karşı kültürel önlemler, dayanıklı çeşitlerin kullanımı ve kimyasal mücadele gibi çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu çalışmanın amacı farklı gruplardan etkili maddeler içeren fungisitlerin bir veya iki kez uygulanmasıyla pas hastalıklarının oluşumu ve bin dane ağırlığı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Bu amaçla, in vivo denemeler Adana, İmamoğlu ve Ceyhan ilçelerinde yürütülmüş; 4 orijinal fungisit ve bunların farklı kombinasyonları hem tek hem de iki uygulama şeklinde denenmiştir. In vitro denemelerde, uygulama yapılan buğday yapraklarındaki ürediniospor yoğunluğuyla hasat edilen buğdaylardaki bin dane ağırlıkları incelenmiştir. Hastalık baskısının yüksek olduğu alanda fungisitlerin bir kez uygulanması hastalığı yeterince kontrol edememiş, iki kez fungisit uygulaması yapılan denemelerde ise pas hastalıkları %100'e ulaşan oranlarda engellenmiştir. Ürediniospor sayımlarında ise, tek uygulama yapılan fungisitlerde kontrole ait 120700 adet/cm²'lik yoğunluğa karşılık; Radius uygulamasında 40225 adet/cm² ve Quake uygulamasında 47750 adet/cm² değerleri elde edilmiş, böylece bu iki fungisitin ürediniospor sayısını azaltmada en etkili uygulamalar olduğunu göstermiştir. İki uygulama yapılan alanlardaki ürediniospor oluşumu gözlemlenmemiştir. Bin dane ağırlığı değerlendirmelerinde ise tek uygulama bin dane ağırlığında kaydadeğer bir artış göstermezken, iki kez fungisit uygulanan parsellerde bin dane ağırlığı önemli miktarda artmıştır. Bu sonuçlar, hastalık baskısının yüksek olduğu yıllarda tek uygulamanın yetersiz kalabileceğini ve iki uygulamanın ürediniospor oluşumunu tamamen durdurabileceğini ortaya koymakta olup, uygulama sayısının hastalık yönetimi açısından kritik öneme sahip olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Rust pathogens (Puccinia spp.), which cause significant yield losses in wheat production areas, have become one of the major diseases throughout the period from the domestication of wheat to the present day. These pathogens (yellow, brown, and black rust) appear during different stages of wheat development. They can cause significant yield losses by forming blisters called pustules, especially on leaves, leaf sheaths, stems, and heads. Today, various methods are used to manage these factors, including cultural measures, the use of resistant varieties, and chemical control. This study aims to investigate the effects of applying fungicides containing active ingredients from different groups once or twice on the formation of rust diseases and on thousand-grain weight. For this purpose, in vivo trials were conducted in the districts of Adana, İmamoğlu, and Ceyhan, where four original fungicides and their various combinations were tested both as single and double applications. In in vitro trials, the urediniospore density on the treated wheat leaves and the thousand-grain weights of the harvested wheat were examined. In areas with high disease pressure, a single application of fungicides was insufficient to control the disease; however, trials with two fungicide applications prevented rust diseases at rates of up to 100%. In urediniospore counts, a single application of fungicide resulted in a density of 120700 spores/cm², compared to 40225 spores/cm² for Radius and 47750 spores/cm² for Quake, demonstrating that these two fungicides were the most effective in reducing urediniospore counts. No urediniospore formation was observed in areas where two applications were made. In thousand-grain weight assessments, a single application did not show a significant increase in thousand-grain weight. In contrast, thousand-grain weight increased significantly in plots where fungicide was applied twice. These results suggest that a single application may be insufficient in years with high disease pressure, and that two applications can completely prevent urediniospore formation, demonstrating that the number of applications is critically important for effective disease management.
Benzer Tezler
- Buğdayda sarı pas (Puccinia striiformis) hastalığının değerlendirilmesi için görüntü ı̇şleme teknikleri kullanılarak bir karar destek sisteminin geliştirilmesi
Development of a decision support system by using image processing techniques for estimation of yellow rust (Puccinia striiformis) disease
TOLGA HAYIT
Doktora
Türkçe
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolKırıkkale ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ERBAY
- Isolation and characterization of rust resistance marker DNAs of wheat
Buğdayda pas hastalığına karşı direnç markör DNAlarının isolasyonu ve tanımlanması
SEVGİ SALMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2000
BiyolojiBoğaziçi ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜGE TÜRET SAYAR
- Buğday gen kaynaklarının bitki hastalıklarına karşı dayanıklılık durumları üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi yok
NEVİN SEZER
- Buğdayda kahverengi pas hastalığında bazal savunmada rol alan aday pampların proteomiks yaklaşımı ile incelenmesi
Examination of candidate pamp's role playing in basal defense in wheat brown rust disease with proteomic approach
MERVE ÇETİNTÜRK
- Genetic screening of turkish wheat varieties for the durable resistance gene, LR34
Türkiye ekmeklik buğdaylarında kalıcı direnç geliştiren LR34 geninin taranması
BARIŞ BOYLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Bölümü
DOÇ. DR. ERDOĞAN EŞREF HAKKI
PROF. DR. MAHİNUR S. AKKAYA