Diyetisyenlerin diyet listelerinde su ürünleri kullanımı ile ilgili tutumlarının belirlenmesi
Determination of dietitians' attitudes on use of seafood in diet lists
- Tez No: 965517
- Danışmanlar: PROF. DR. DEMET KOCATEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Su Ürünleri, Aquatic Products
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sinop Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Disiplinlerarası Çevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bir toplumda sağlığın nesiller boyu devam edebilmesi o toplumu oluşturan bireylerin sağlıklı beslenmeyi bir yaşam biçimi olarak benimsemeleri ile mümkün olabilmektedir. Bireylerin yaşı, cinsiyeti, sosyo-ekonomik düzeyi, yaşadığı çevre, eğitim durumu, sağlık durumu vb. gibi pek çok faktör besin tercihleri üzerine etkili olmaktadır. Su ürünlerinin dünya genelinde artan protein ihtiyacının karşılanması için temel bir kaynak olduğu yadsınamaz bir gerçektir. Bu çalışmada, Türkiye genelinde aktif görev yapan diyetisyenlerin su ürünlerini, diyet listelerinde kullanıma yönelik tutumları değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular, diyetisyenlerin büyük çoğunluğunun balık tüketimini haftalık olarak önerdiğini, ancak balık dışı su ürünlerinin kullanım sıklığının oldukça düşük olduğunu göstermiştir. Katılımcıların %91,16'sı danışanlarının diyet listelerinde balığa haftada 1 veya 2 kez yer verdiğini belirtmiş; buna karşın %64,09'u balık dışı su ürünlerini hiç önermemektedir. Faktör analizi sonuçlarına göre elde edilen alt boyutlar incelendiğinde, en yüksek ortalama“Ambalajlı ve İthal Su Ürünlerine Yönelik Güvenlik ve Tercih Algısı (F1)”boyutunda (x̄=3,373), en düşük ortalama ise“Beslenme ve Diyetetik Uygulamalarında Su Ürünleri Bilgisi (F6)”(x̄=2,008) boyutunda gözlenmiştir. Araştırma sonuçları katılımcı diyetisyenlerin %79'unun diyet listelerinde su ürünlerinin alerjik etkilerine dikkat edilmesi gerektiğini düşündüklerini ortaya çıkarmıştır. Diyetisyenlerin Marmara ve Karadeniz Bölgeleri'nde su ürünleri tüketimini önerme sıklığı daha yüksekken, İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri'nde bu oran daha düşük bulunmuştur. Sonuç olarak, Türkiye'nin üç tarafı denizlerle çevrili olmasına rağmen su ürünleri tüketiminin genel olarak yetersiz olduğu açıktır. Bu durum yalnızca toplumda değil, sağlık profesyonelleri arasında da bilgi ve tutum eksikliklerinden kaynaklanmaktadır. Su ürünleri tüketimi; bölgesel, sosyokültürel ve lojistik faktörlere bağlı olarak farklılık göstermekte, diyetisyenlerin önerme sıklıkları da bu etkenlere paralel olarak değişmektedir.
Özet (Çeviri)
For a society to maintain good health across generations, individuals must adopt healthy eating as a lifelong habit. Food choices are shaped by factors such as age, gender, socio-economic status, environment, education, and health status. Seafood is an essential source of protein in meeting global nutritional demands. This study examined the attitudes of dietitians across Türkiye toward including seafood in diet plans. Results showed that while most dietitians recommend weekly fish consumption, non-fish seafood is rarely suggested. A total of 91.16% of participants included fish in clients' diets once or twice a week, whereas 64.09% did not recommend non-fish aquatic products at all.Factor analysis indicated the highest mean score in the Perception of Safety and Preference for Packaged and Imported Seafood (F1) dimension (x̄ = 3.373), and the lowest in Knowledge of Seafood in Nutrition and Dietetics Practices (F6) (x̄ = 2.008). Moreover, 79% emphasized the need to consider allergic reactions when adding seafood to diet lists. Regionally, dietitians in the Marmara and Black Sea regions recommended seafood more frequently than those in Central and Eastern Anatolia. In conclusion, despite Türkiye's geographical advantage of being surrounded by seas on three sides, seafood consumption remains low. This insufficiency is linked to a lack of knowledge and awareness among both the public and health professionals. The frequency of recommendations varies by regional, socio-cultural, and logistical factors. These findings highlight the importance of targeted educational initiatives to improve seafood awareness and increase its integration into dietetic practices nationwide.
Benzer Tezler
- Diyetisyenlerin beden imaj algısı ve beslenme durumlarının araştırılması
Investigation of dietitians' body image perception and nutritional status
MERVE ÇELİKESMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikBahçeşehir ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GARİPOĞLU
- Türkiye'deki sağlıklı beslenme ve diyet danışmanlığı yapan diyetisyenlerin fonksiyonel besinlere yönelik farkındalığının, bilgi düzeyleri ve tercih nedenlerinin belirlenmesi
Determination of awareness, knowledge levels and reasons for preference of functional foods of dietitians who provide healthy nutrition and diet counseling in Turkey
NESLİŞAH ERATALAY KAYIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikHasan Kalyoncu ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ÜNLÜ
- Erişkin bireylerin ABO kan grubu diyeti ile ilgili görüş, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of adult individuals' opinions, attitudes and behaviors related to ABO blood type diet
ERİBENUR ÖTEGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiHacettepe ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU AYHAN BAŞER
- Many‐objective multi‐criteria diet optimization problem
Çok amaçlı çok kriterli diyet eniyileme problemi
CUMALİ TÜRKMENOĞLU
Doktora
İngilizce
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞİMA ETANER UYAR
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERNA KİRAZ
- Erişkin bireylerin sağlıklı beslenme tutumları ile mikrobiyota farkındalık düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between healthy nutrition attitudes and microbiota awareness levels of adult individuals
MERVE DÖNMEZ GÖÇÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk SağlığıKırklareli ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DEMİRCİ