Sarkopenisi olan romatoid artritli hastaların rehabilitasyonunda aerobik egzersizin ek faydası var mıdır?
Is there an additional benefit of aerobic exercise in the rehabilitation of rheumatoid arthritis patients with sarcopenia?
- Tez No: 965536
- Danışmanlar: PROF. DR. AJDA BAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Physical Medicine and Rehabilitation
- Anahtar Kelimeler: Romatoid artrit, sarkopeni, direnç egzersizi, aerobik egzersiz, ultrasonografi, Rheumatoid arthritis, sarcopenia, resistance exercise, aerobic exercise, ultrasonography
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Etlik Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Amaç: Sarkopeni; iskelet kası kütlesi ve gücünde azalma ile karakterize, fiziksel performans düşüklüğü, fonksiyonel bozulma ve dizabiliteye yol açan, yüksek morbidite, mortalite ve sağlık maliyetleriyle ilişkili bir sendromdur. Etiyolojik nedenlerine göre primer ve sekonder olarak sınıflandırılır. Sekonder sarkopeninin en önemli nedenlerinden biri romatoid artrittir (RA). RA'ya bağlı gelişen sarkopenide temel tedavi yaklaşımı, özellikle direnç egzersizleri olmak üzere, egzersiz temellidir. Bu çalışmada; RA'lı hastalarda sarkopeni sıklığını ve ilişkili faktörleri belirlemek, bölgesel sarkopeniyi değerlendirmek, sarkopeni tedavi takibinde ultrasonografinin kullanımını araştırmak ve direnç egzersizine eklenen aerobik egzersizin kas gücü, kas kütlesi ve fiziksel performans üzerindeki etkilerini incelemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma, Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Etlik Şehir Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Hastanesi Romatolojik Hastalıklar İzlem Polikliniği'nde takip edilen 18-65 yaş arası 169 RA hastası ile prospektif, kesitsel ve randomize kontrollü olarak yürütüldü. Demografik veriler yüz yüze görüşme ile kaydedildi. RA tanı süresi, kullanılan ilaçlar, eritrosit sedimentasyon hızı (ESH), c reaktif protein (CRP), romatoid faktör (RF) ve anti sitrüline edilmiş protein antikoru (anti-CCP) düzeyleri değerlendirildi. Hastalara sağlık değerlendirme anketi (HAQ), basit hastalık aktivite indeksi (SDAI) ve RA yaşam kalite ölçeği (RAQoL) birebir sorgulama ile uygulandı. Sarkopeni değerlendirmesi EWGSOP-2 tanı kriterlerine göre yapıldı. Kas gücü el kavrama gücü ile, kas kütlesi biyoelektrik impedans analizi ile, fiziksel performans 4 metre yürüme hızı ile değerlendirildi. Bölgesel sarkopeni, ultrasonografik ön uyluk kas kalınlığının vücut kitle indeksine (VKİ) oranlandığı sonografik uyluk ayarlama oranı (STAR) protokolü ile değerlendirildi. Sarkopenisi olan ve egzersize uygun hastalar, kapalı zarf yöntemiyle dirençli egzersiz ve dirençli egzersize ek aerobik egzersiz grupları olarak iki gruba randomize edildi. Her iki gruba haftada iki gün, fizyoterapist gözetiminde 60 dakikalık direnç egzersiz programı uygulandı. İkinci gruba ek aerobik egzersiz olarak, haftada iki gün 30 dakikalık tempolu yürüyüş önerildi. Egzersiz gruplarının 12 haftalık egzersiz programı sonrası değerlendirmeleri tekrar yapıldı. Bulgular: RA'lı hastalarda (65 yaş altı) sarkopeni sıklığı %29 olarak saptandı. Sarkopenisi olan RA'lı hastaların sarkopenisi olmayan RA'lı hastalara göre; hastalık ve total steroid kullanım süresi, RF ve anti-CCP pozitiflik oranı, ESR, CRP ve HAQ skoru düzeyi daha yüksekti (p=0,000, p=0,012, p=0,044, p=0,010, p=0,044, p=0,018, p=0,000). Sarkopenisi olmayan bireylerde sarkopenisi olan bireylere göre düzenli egzersiz yapma alışkanlığı oranı daha fazlaydı (p=0,001). Regresyon analizine göre sarkopeni ile en güçlü ilişkili parametreler uzun hastalık süresi ve yüksek HAQ skoru idi (p=0,003, p=0,000). Hem dirençli egzersiz grubunda hem de dirençli egzersize ek aerobik egzersiz grubunda CRP, el kavrama gücü, kas kütlesi, ultrasonografik ölçümler, HAQ, RAQoL ve SDAI anlamlı iyileşmeler saptandı (p0,05). Gruplar arası parametrelerin değişimleri karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p>0,05). Sonuç: RA hastalarında sarkopeni sıklığı yaşa bağlı olmaksızın artmıştır. Hastalık ve toplam steroid kullanım süresi uzun, düzenli egzersiz yapmayan, seropozitif, ESH, CRP, HAQ ve ağrı skoru yüksek olan RA'lı hastalarda sarkopeni varlığı daha yüksektir. RA'lı hastalarda sarkopeni değerlendirmesinde ve tedavi takibinde ultrasonografi kullanılabilirdir. Sarkopeninin tedavisinde direnç egzersizleri etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanılabilir, aerobik egzersizin katkısı için ise daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Objective: Sarcopenia is a syndrome characterized by a decrease in skeletal muscle mass and strength, leading to reduced physical performance, functional impairment, and disability, and is associated with high morbidity, mortality, and healthcare costs. It is classified as primary or secondary based on etiological causes. One of the most important causes of secondary sarcopenia is rheumatoid arthritis (RA). The main treatment approach for RA-related sarcopenia is exercise-based, especially resistance exercises. This study aimed to determine the prevalence of sarcopenia and related factors in patients with RA, to evaluate regional sarcopenia, to investigate the use of ultrasonography in the follow-up of sarcopenia treatment, and to examine the effects of aerobic exercise added to resistance training on muscle strength, muscle mass, and physical performance. Materials and Methods: This prospective, cross-sectional, and randomized controlled study included 169 RA patients aged 18–65 years who were followed at the Rheumatologic Diseases Outpatient Clinic of the University of Health Sciences Ankara Etlik City Hospital Physical Medicine and Rehabilitation Hospital. Demographic data were recorded through face-to-face interviews. RA duration, medications, erythrocyte sedimentation rate (ESR), C-reactive protein (CRP), rheumatoid factor (RF), and anti-cyclic citrullinated peptide (anti-CCP) antibody levels were assessed. Patients were evaluated using the Health Assessment Questionnaire (HAQ), Simplified Disease Activity Index (SDAI), and RA Quality of Life Questionnaire (RAQoL). Sarcopenia was diagnosed according to EWGSOP-2 criteria. Muscle strength was assessed using handgrip strength, muscle mass by bioelectrical impedance analysis, and physical performance by 4-meter gait speed. Regional sarcopenia was evaluated using the sonographic thigh adjustment ratio (STAR), calculated as the ratio of anterior thigh muscle thickness to body mass index (BMI) measured via ultrasonography. Patients diagnosed with sarcopenia and eligible for exercise were randomized into two groups using a sealed envelope method: resistance exercise only and resistance exercise plus aerobic exercise. Both groups underwent a supervised resistance exercise program twice weekly for 60 minutes under physiotherapist supervision. In addition, the second group was advised to perform 30-minute brisk walking sessions twice a week as aerobic exercise. Evaluations were repeated after a 12-week exercise program. Results: The prevalence of sarcopenia in RA patients under the age of 65 was found to be 29%. Compared to non-sarcopenic RA patients, those with sarcopenia had longer disease and total steroid use durations, higher rates of RF and anti-CCP positivity, elevated ESR, CRP, and HAQ scores (p=0.000, p=0.012, p=0.044, p=0.010, p=0.044, p=0.018, p=0.000). Regular exercise habits were significantly more common in non-sarcopenic individuals (p=0.001). According to regression analysis, the parameters most strongly associated with sarcopenia were longer disease duration and higher HAQ score (p=0.003, p=0.000). Significant improvements in CRP, handgrip strength, muscle mass, ultrasonographic measurements, HAQ, RAQoL, and SDAI were observed in both the resistance exercise group and the resistance plus aerobic exercise group (p0.05). When comparing the changes in parameters between groups, no statistically significant differences were observed (p>0.05). Conclusion: The prevalence of sarcopenia in RA patients increases regardless of age. Sarcopenia is more common in RA patients with longer disease and steroid use durations, lack of regular exercise, seropositivity, and higher ESR, CRP, HAQ, and pain scores. Ultrasonography may be a useful tool in the evaluation and follow-up of sarcopenia in RA patients. Resistance exercise appears to be an effective treatment modality for sarcopenia, whereas further studies are needed to clarify the additional benefits of aerobic exercise.
Benzer Tezler
- Romatoid artritli hastalarda sarkopeni ile bölgesel sarkopeni sıklığı ve ilişkili risk faktörleri
Frequency of sarcopenia and regional sarcopenia and associated risk factors in patients with rheumatoid arthritis
İLHAN KURTAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonSelçuk ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA LEVENDOĞLU
- Romatoid artritli kadınlarda sarkopeni sıklığı ve ilişkili faktörler
Prevalence and associated factors of sarcopenia in women with rheumatoid arthritis
SELİM ÇATAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonAkdeniz ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET HAKAN NUR
- Romatoid artritli kadın hastalarda sarkopeni
Sarcopenia in female patients with rheumatoid arthritis
SEVİL CEYHAN DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonCumhuriyet ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAMİ HİZMETLİ
- Romatoid artritli hastalarda osteosarkopeninin kinezyofobi ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of osteosarcopenia on kinesiophobia and quality of life in patients with rheumatoid arthritis
FATMA YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ COŞKUN ZATERİ
- Yaşlı romatoid artritli hastalarda sarkopeni sıklığı ve ilişkili faktörler
Sarcopenia prevalance and related factors in elderly rheumatoid arthritis patients
İRFAN KARAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
GeriatriAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ ARAS