Fizik tedavi alan bel fıtığı hastalarının ağrı düzeyleri ve hasta deneyimleri ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between pain levels, patient experience, and quality of life in lumbar disc herniation patients receiving physical therapy
- Tez No: 966842
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN AKBULUT, DOÇ. DR. BERKE ARAS
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Kurumları Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bel fıtığı yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, verimliliği azaltan, günlük yaşam aktivitelerinin yapılabilme becerisini sınırlayan ve yaygın olarak karşılaşılan bir kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Bel fıtığının, bireylerin sağlığına olumsuz etkileri yanında sağlık kurumlarının kaynak kullanımına, hasta bakım maliyetlerine ve hizmet sunum stratejilerine doğrudan ve dolaylı etkileri bulunmaktadır. Bu kapsamda, bel fıtığı tanısı almış ve fizik tedavi sürecine dâhil olan hastaların ağrı düzeyleri, yaşam kalitesi ve tedavi deneyimleri arasındaki ilişkilerin araştırılması, hastalığın bireysel, kurumsal ve toplumsal düzeydeki etkilerinin değerlendirilmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu araştırmada, bel fıtığı tanısı alıp fizik tedavi uygulanan hastaların sosyodemografik ve hastalık özelliklerini belirlemek; fizik tedavi öncesi ve sonrasında ağrı düzeyleri, hasta deneyimleri ve yaşam kaliteleri arasındaki değişimi ve ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Kesitsel ve prospektif olarak yürütülen araştırmanın örneklem büyüklüğü 241 hasta olarak hesaplanmıştır. Veri toplama araçları; sosyodemografik ve hastalık özelliklerini içeren hasta veri toplama formu, Vizüel Analog Skala, Yaşam Kalitesi Ölçeği SF-12 ve Hasta Deneyimi Ölçeği'dir. Verilerin analizinde; Doğrulayıcı Faktör Analizi, Kolmogrow Smirnow testi, Wilcoxon İşaretli Sıra testi, Kruskal-Wallis H testi, Mann–Whitney U Testi, Bağımsız Gruplarda T testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Post-hoc olarak Tukey testi veya Games-Howell testi ve çok değişkenli doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmada, fizik tedavi gören bel fıtığı hastalarının sosyo-demografik ve klinik özellikleri ile tedaviye yanıtları değerlendirilmiştir. Buna göre hastaların %56,4'ü kadın, %48,5'i lisans ve lisansüstü öğrenim görmüş, %93,4'ü Sosyal Güvenlik Kurumu güvencesine sahip, yaş ortalaması 47,99 (±13,77)'dur. Hastaların %41'inin yoksulluk sınırının üzerinde gelire sahip olduğu hesaplanmıştır. Ortalama gelir 69.304,62 ₺ (±38.804,05)'dır. Ortalama Beden Kitle İndeksi 26,53 kg/m² (±3,20) olarak saptanmıştır. Buna göre, hastaların %57,7'si fazla kilolu, %12'si obezdir. Hastaların %30,3'ünün dört yıl ve daha uzun süredir bel fıtığı tanısı aldıkları bulunmuştur. Fizik tedavi sonrasında hastaların ağrı düzeylerinde ortalama -2,75 (±1,91) puanlık azalma, fiziksel yaşam kalitesinde ise ortalama 5,14 (±6,45) puanlık artış olduğu saptanmıştır. Mental yaşam kalitesindeki değişim 0,10 (±5,57) puan artmış ve bu artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (U=13.940, p=0,879). Fizik tedavi sonrası ağrı düzeyinde (U=683,50, p
Özet (Çeviri)
Lumbar disc herniation is a common musculoskeletal disorder that negatively affects quality of life, reduces productivity, and limits the ability to perform daily activities. In addition to its adverse effects on individual health, lumbar disc herniation has both direct and indirect impacts on the utilization of healthcare resources, patient care costs, and healthcare service delivery strategies. In this context, investigating the relationships among pain levels, quality of life, and treatment experiences of patients diagnosed with lumbar disc herniation and undergoing physical therapy is of significant importance for evaluating the disease's effects at the individual, institutional, and societal levels. The aim of this study was to identify the sociodemographic and disease-related characteristics of patients diagnosed with lumbar disc herniation and receiving physical therapy, and to determine the changes and relationships in pain levels, patient experiences, and quality of life before and after treatment. This cross-sectional and prospective study included a calculated sample size of 241 patients. Data collection tools included a patient data form covering sociodemographic and disease characteristics, the Visual Analog Scale (VAS), the SF-12 Quality of Life Scale, and the Patient Experience Scale. Statistical analyses included Confirmatory Factor Analysis, Kolmogorov–Smirnov test, Wilcoxon Signed-Rank test, Kruskal–Wallis H test, Mann–Whitney U test, Independent Samples t-test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), post-hoc Tukey or Games–Howell tests, and multiple linear regression analysis. The study evaluated the sociodemographic and clinical characteristics of patients undergoing physical therapy for lumbar disc herniation and their responses to treatment. Of the participants, 56.4% were female, 48.5% had completed undergraduate or postgraduate education, and 93.4% were covered by the Social Security Institution. The mean age was 47.99 (±13.77) years, and 41% had an income above the poverty line, with an average annual income of 69,304.62 ₺ (±38,804.05). The mean Body Mass Index (BMI) was 26.53 kg/m² (±3.20), with 57.7% classified as overweight and 12% as obese. Additionally, 30.3% had been diagnosed with lumbar disc herniation for four years or longer. Following physical therapy, the mean reduction in pain scores was -2.75 (±1.91) points, while the mean improvement in physical quality of life was 5.14 (±6.45) points. The change in mental quality of life was 0.10 (±5.57) points and was not statistically significant (U=13,940, p=0.879). Statistically significant improvements were found in pain levels (U=683.50, p
Benzer Tezler
- Düz panel dedektör tabanlı dijital floroskopi sistemi kullanılarak gerçekleştirilen nörogirişimsel radyoloji incelemelerinde hasta ve personelin aldığı radyasyon dozunun ölçülmesi
Measuring of the radiation dose received by patients and staff in neurointerventional radiology examinations using a flat panel detector based on a digital fluoroscopy system
SİNEM ARIMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyoloji ve Nükleer TıpAnkara ÜniversitesiMedikal Fizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN OLĞAR
- Vücut kitle indeksinin bel, boyun ağrısı, stres düzeyi ve fiziksel aktivite ile ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship of body mass index with waist, neck pain, stress level and physical activity
ÖMER ARİF ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonBahçeşehir ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ VEYSEL ÖZDEN
- Kronik bel ağrılı hastalarda balneoterapinin ağrı düzeyine etkisi
The effect of balneotherapy to the level of pain on patients with chronic lumbar pain
SEVCAN ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikGaziantep ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET OVAYOLU
- Lomber disk hernisi tanılı hastalarda yüksek yoğunluklu lazer tedavisi(HILT), ultrason ve medikal tedavi etkinliğinin karşılaştırılması
Comparison of the efficacy of high intencity laser therapy (HILT), ultrasound ans medical treatment in lumbar discopathy
AHMET YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonAbant İzzet Baysal ÜniversitesiDahili Tıp Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. DR. İSMAİL BOYRAZ
- Bel ağrısı tanısı konmuş hastalarda yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
The assesment of quality of life in patients with low back pain
SÜLEYMAN VARSAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sağlık Kurumları YönetimiAtılım Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET GÜRSAN ŞENALP