Yusufeli (Artvin) yöresinin jeolojisi, jeotektoniği, magmatik-metamorfik kayaçların jeokimyası ve petrojenezi
Geology, geotectonics of the metamorphic-magmatic rocks
- Tez No: 96716
- Danışmanlar: PROF.DR. SALİM GENÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Stratigrafi, jeotermobarometre, jeokimya, jeotektonik, Yusufeli, Stratigraphy, geothermobarometry, geochemistry, geotectonics, Yusufeli VIE IE. HDmKÖ?RCTlM KUROL0
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 327
Özet
Pontidler'in karakteristik jeolojik özelliklerini yansıtan Yusufeli yöresi bu birliğin doğusunda yer alır. Yaklaşık 500 km2 lik bir alanı kapsayan çalışma sahasında litostratigrafi adlama kurallarına uygun olarak formasyon mertebesinde dört litostratigrafi ve beş litodem birim ayırtlanmıştır. Karadağ metamorfitleri, Demirkent plütonu ve Sebzeciler granitoyidi bölgede Herşiniyen temel durumundadır. Karadağ metamorfitleri amfibolit ve amfibolit-granülit fasiyesi geçişine ait mineral parajenezlerini içerir. Granat - biyotit - plajiyoklas gnayslarda jeotermobarometrik yöntemlere göre hesaplanan basınç ve sıcaklıklar, metamorfitlerin Geç Paleozoyik'te yükselen bir temel durumunda olduğunu göstermektedir. Demirkent plütonu ve Sebzeciler granitoyidi bu temelin yükselimi sırasında yaklaşık kuzey-güney doğrultulu kırıklara yerleşmişlerdir. Bu derinlik magmatitlerinin jeokimyasal karakteristikleri yiten okyanus dilimi tarafından metasomatize olmuş manto kamasının kısmi ergimesi sonucu oluştuklarını ve kıtasal yay ortamına yerleştiklerini göstermektedir. Ayrıca Sebzeciler granitoyidi tonalitlerinde Al-jeobarometrisi ve plajiyoklas-hornblend jeotermometrisine göre hesaplanan basınç ve sıcaklıklar da granitoyidinin metamorfik temel yükselirken yerleştiğini ve kristallenmesini gittikçe sığlaşan derinliklerde tamamladığına işaret etmektedir. Yükselimini Jura öncesinde tamamlayan temel kayaları Liyas ve sonrası yaşlı tortul birimlere malzeme vermişlerdir. Yusufeli yöresi Liyas-Kampaniyen sürecinde sürekli olarak açılan Neo-Tetis okyanusunun kuzeyindeki pasif kıta kenan durumundadır. Bu zaman aralığında oluşan kırıntılı tortul birimlerin tabaka kalınlıktan ve tane boylarının yukarı doğru incelmesi gittikçe derinleşen bir havzanın ürünleri olduklarını gösterir. Ayrıca Liyas yaşlı Kınalıçam volkanitleri ve Geç Kretase yaşlı Yusufeli volkanitlerinin jeokimyasal özellikleri ada yayı veya kıtasal yay ortamında oluştuklarına işaret etmektedir. Eosen ve sonrası dönem kuzey- güney doğrultulu kompresif gerilmeler sonucu büyük yatay yerdeğiştirmelerin olduğu ve bölgenin karasal ortam haline geldiği dönemdir.
Özet (Çeviri)
Geology, Geotectonics of the Yusufeli (Artvin ) Area, and Geochemistry and Pedogenesis of the Metamorphic-Magmatic Rocks Yusufeli area reflecting the characteristic features of the Pontide tectonic unit is located in the eastern part of the Pontides. In the study area covering about 500 km square, totally four lithostratigraphic and five lithodemic units were distinguished on the basis of stratigraphic nomenclature. Karadağ metamorphics, Demirkent pluton and Sebzeciler granitoid represent Hercynian basement in the region. The Karadağ metamorphics are characterized by mineral assemblages of the amphibolite facies and amphiolite-granulite transition. Pressures and temperatures determined throug the geotermobarometric calculations in garnet-biotite- plagioclase gneisses indicate that the metamorphics were an upwelling basement during the Late Paleozoic time. The Demirkent pluton and Sebzeciler granitoid intruded into nearly north-westerly cracks direction during the upwelling of this basement. Geochemical characteristics of intrusions point out that they have derived by partially melting of mantle wedge, metasomatized from subducted oceanic crust and have settled into a continental arc setting. Pressure and temperature calculations in tonalites based on Al-geobarometry and plagioclase-amphibole geothermometry also show that the intrusions intruded into metamorphic basement during upwelling and completed its crystallisation gradually shallowing depts. All the basement rocks have completed upwelling in Pre- Jurassic time and gave materials to Liassic and Post-Liassic units. During the time from Liassic to Campanian, Yusufeli area have been a passif continental margin at the north of Neo-Tethyan ocean opening permenantly. Upward decreasing of bedding thicknesses and grain size of clastic sedimentary units, occurred in this time interval, indicate that the units were deposited in an oceanic environment gradually getting deeper. Geochemical data of Liassic Kınalıçam volcanics and Late Cretaceous Yusufeli volcanics suggest that they have evolved in an island arc environment. Eocene and Post-Eocene period in the study area is dominated by great horizontal displacements as a result of compressif stresses in north-west direction, and becoming continental environment.
Benzer Tezler
- Erken kambriyen yaşlı karameşe metagranitoyidi'nin (Yusufeli-Artvin, KD Türkiye) petrolojisi
Petrology of early cambrian aged karameşe metagranitoids (Yusufeli-Artvin, NE Türkiye)
BATUHAN AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeoloji MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN KARSLI
- Çoruh havzasında fiziki coğrafya özelliklerinin beşeri ve iktisadi coğrafyaya etkileri
Başlık çevirisi yok
SİNAN TABAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ÖZEY
- Artvin-Yusufeli yöresinde karaçamın (Pinus nigra subsp. pallasiana) dikim başarısının belirlenmesi
A research on success of Anatolian black pine (Pinus nigra subsp. pallasiana) plantation in Artvin-Yusufeli region
SEFER YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ÖLMEZ
- Artvin yöresi orman işçilerinin sağlık sosyal ve eğitim sorunları üzerine bir araştırma
The research on the health- social and education problems of the forest workers in Artvin
NECATİ ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. HULUSİ ACAR