Geri Dön

Özel gereksinimli bireylerin fiziksel aktivite düzeylerinin geliştirilmesinde ebeveyn rolü ve etkisi

The role and impact of parents in improving the physical activity levels of individuals with special needs

  1. Tez No: 967693
  2. Yazar: ŞULE FURUNCU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İDİRİS YILMAZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trabzon Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Bu çalışma, ev ortamında ebeveynler tarafından uygulanan fiziksel aktivite ve eğitsel oyun müdahalelerinin özel gereksinimli (ÖG) çocuklar üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Özel gereksinimli bireylerin genellikle düşük fiziksel aktivite düzeyine sahip olmaları ve sosyal yaşama katılımlarının çeşitli engeller nedeniyle sınırlı olması göz önünde bulundurularak, ebeveynlerin rehberliğinde gerçekleştirilen yapılandırılmış fiziksel aktivite ve oyunların çocukların fiziksel, psiko-sosyal ve duygusal gelişimine olan katkıları ile ebeveynlerin yeterlilik ve tutumlarındaki değişimlerin değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Araştırma nitel desenle yürütülmüş olup, çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, ebeveynlere fiziksel hareket içeren eğitsel oyun ve egzersiz eğitimi verilmiş; bu eğitim kapsamında ebeveynler, öğrendikleri egzersiz ve oyunları çocuklarına nasıl uygulayacakları konusunda bilgilendirilmiş ve uygulama yaptırılmıştır. İkinci aşamada ise ebeveynlerin, aldıkları eğitimi ev ortamında çocuklarına uygulamaları sağlanmıştır. Eğitim programı toplamda beş gün sürmüş, ebeveynlerden bu eğitimi öğrendikten sonra sekiz hafta boyunca düzenli olarak çocuklarına uygulatmaları istenmiştir. Araştırmanın evrenini, Trabzon ili Yomra ilçesinde Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel eğitim kurumlarında öğrenim gören özel gereksinimli bireylerin ebeveynleri oluşturmaktadır. Çalışmanın örneklemini ise, ortaokul düzeyinde öğrenim gören özel gereksinimli bireylerin, araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden sekiz ebeveyni teşkil etmektedir. Katılımcılar, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme tekniğiyle belirlenmiştir. Araştırmada, ebeveynlerle müdahale öncesi ve sonrası yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş; veriler içerik analizi ile ebeveyn yeterlilikleri, duygusal durumları, ÖG çocukların fiziksel aktivite düzeyi, psiko-sosyal durumu ve ebeveyn-çocuk etkileşimleri gibi başlıklar altında analiz edilmiştir. Bulgular, müdahale öncesinde ebeveynlerin fiziksel aktivite ve eğitsel oyunlar konusunda bilgi ve uygulama eksiklikleri yaşadığını, sürece yönelik kaygı ve kararsızlık hissettiklerini ortaya koymuştur. Müdahale sonrasında ise ebeveynlerin bilgi düzeyleri ve uygulama becerilerinde anlamlı gelişmeler gözlenmiş, çocukların fiziksel aktivite katılımı, sosyal etkileşimleri ve özgüvenlerinde artış sağlanmıştır. Ayrıca ebeveyn-çocuk ilişkilerinde olumlu gelişmeler ve ebeveynlerde umut, memnuniyet gibi pozitif duygusal değişimler tespit edilmiştir. Araştırma, aile merkezli, ev ortamında yürütülen fiziksel aktivite programlarının ÖG bireylerin bütüncül gelişimine ve aile dinamiklerine olumlu katkı sağladığını göstermektedir. Ancak örneklem büyüklüğü, bölgesel sınırlılıklar ve uzun vadeli izleme eksikliği gibi kısıtlar doğrultusunda, daha geniş katılımlı ve sürekliliği olan çalışmaların yapılması önerilmektedir. Bu çalışma, ebeveynlerin bilinçlendirilmesi ve etkin katılımının, ÖG bireylerin yaşam kalitesi ve sosyal uyum süreçlerine önemli ölçüde katkı sağladığını destekleyen özgün ve uygulamaya dönük bir akademik katkı sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study aims to investigate the effects of physical activity and educational game interventions implemented by parents at home on children with special needs. Considering that individuals with special needs generally exhibit lower levels of physical activity and face various barriers to participating in social life, the study seeks to evaluate the contributions of structured physical activity and play administered under parental guidance to the physical, psycho-social, and emotional development of these children, as well as the changes in parental competence and attitudes. A qualitative research design was adopted, and semi-structured interviews were conducted with parents before and after the intervention. Data were analyzed using content analysis under categories such as parental competence, emotional states, the physical activity levels of children with special needs, their psycho-social conditions, and parent-child interactions. The intervention consisted of two phases. In the first phase, parents received training in educational games and exercises involving physical movement. During this training, they were informed and guided on how to implement these exercises and games with their children, including hands on practice. In the second phase, parents were expected to apply the acquired knowledge at home over the course of eight weeks. The training program itself lasted five days. Findings revealed that, prior to the intervention, parents reported a lack of knowledge and experience related to physical activity and educational games, and they expressed anxiety and uncertainty about the process. However, post-intervention data showed significant improvements in parents' knowledge and implementation skills. In addition, increased physical activity participation, improved social interaction, and greater self confidence were observed in children. Positive changes in the parent-child relationship and in the emotional states of parents such as increased hope, satisfaction, and motivation were also reported. The study population consisted of parents of special needs students enrolled in special education institutions affiliated with the Ministry of National Education in Yomra district, Trabzon, Türkiye. The study sample included eight volunteer parents of middle school level children with special needs, selected through criterion sampling based on willingness to participate and the ability to engage actively in the study process. The results suggest that home-based physical activity programs supported by parental involvement contribute positively to the holistic development of children with special needs and enhance family dynamics. Nonetheless, limitations such as small sample size, regional focus, and lack of long term follow-up indicate the need for future research with broader scope and sustainability.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    773058

    Yetişkin bireylerin COVİD-19 sürecinde probiyotik kullanımı hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının incelenmesi

    Investigation of the knowledge, attitudesand behaviors about probiotic usage of adultindividuals in the COVİD-19 period

    İREM SENA İLÇİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ATEŞ ÖZCAN

  2. Tez No

    892005

    Fiziksel aktivite programının özel gereksinimli çocukların gelişimi, erken okuryazarlık becerileri, çalışma belleği ve ebeveynlerin algıladıkları sosyal destek üzerindeki etkileri

    The effects of physical activity programme on the development of children with special needs, early literacy skills, working memory and social support perceived by parents

    İREM ALTAN AKSU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Engelli Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKHAN ILGAZ

  3. Tez No

    248197

    Zayıflamak amacıyla özel bir merkeze başvuran yetişkin kadınların fiziksel aktivite ve beslenme durumlarının değerlendirilmesi

    The evaluation of physical activity and nutritional status in females applicated to a slimming center in order to loose weight

    IŞIN SAYIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Beslenme ve DiyetetikHacettepe Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMİNE AKAL YILDIZ

  4. Tez No

    937440

    Yüksek proteinli diyet uygulamasının total antioksidan kapasite üzerine etkisi

    Effect of high protein diet on total antioxidant capacity

    ASLI ONUR CANAYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Beslenme ve DiyetetikErciyes Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HABİBE ŞAHİN

  5. Tez No

    562570

    Engelli bireylerin fiziksel aktiviteye katılımında algıladıkları kısıtlayıcıların incelenmesi

    Examination of the perceived constraints on the participation of people with disabities in physical activity

    DİLARA EBRU UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SporAnadolu Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKER YILMAZ

Geri Dön