Türkiye sinemasında (1980'lerde ve 2010'larda) maduniyetin duygusal seyri
The emotional trajectory of subalternity in Turkish cinema (1980s - 2010s)
- Tez No: 968652
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMİRE RUKEN ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 316
Özet
Bir anlatı aracı olarak sinema, hikâyeler, düşünceler, duygular ile yarattığı kurmaca gerçeklikte 'madunun görülmesine/duyulmasına vesile olabilir mi?' sorusundan hareketle bu çalışmada Türkiye sinemasında maduniyet kavrayışı duygular aracılığıyla sorunsallaştırılmıştır. Türkiye toplumunun neoliberal dönüşüm çerçevesindeki tahakküm ilişkileri ile sinemada maduniyetin duygusal seyri arasındaki bağ, madun çalışmaları, duygu sosyolojisi ve gündelik hayat literatürünün kavramsal birikimine dayanarak analiz edilmiştir. Sınıfsal konumların duygusal etkileri, acı, utanç, öfke, nefret, haset, hınç gibi duygular ve bunları oluşturan bakış, dokunma ve koku gibi duyular dolayımıyla izlenerek, neoliberal dönemin başladığı 1980'ler ve yerleşiklik kazandığı 2010'lu yıllardan seçilen altı film üzerinden madunun sınıfsal duyguları incelenmiştir. Çalışmanın sinemasal evrenine At (Özgentürk, 1982), Bir Avuç Cennet (Özer, 1985), Çark (Hiçdurmaz, 1987), Zerre (Tepegöz, 2012), Toz Bezi (Öztürk, 2015) ve Babamın Kanatları (Sezer, 2016) filmleri dâhil edilmiştir. Karşıtlıkların ilişkiselliğini ve tezahürü yöntemsel bir kıstas olarak alıp tematik çözümleme, nitel içerik analizi ve göstergebilim metotlarından yararlanılarak incelenen filmlerde, toplumsal yapının ve tahakküm ilişkilerinin madun duyguları bağlamındaki süreklilik ve dönüşümleri değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, cinema as a narrative medium is approached through the question:“Can cinema, through the fictional reality it creates with stories, thoughts, emotions, and perspectives, enable the subaltern to be seen or heard?”Building on this question, the concept of subalternity in Turkish cinema is problematized through emotions. The study analyzes the link between the emotional trajectory of subalternity in cinema and the relations of domination shaped by Turkey's neoliberal transformation. This analysis is grounded in the conceptual frameworks of subaltern studies, the sociology of emotions, and everyday life literature. The emotional effects of class positions—such as pain, shame, anger, hatred, envy, and resentment—are examined through the mediating senses of gaze, touch, and smell. The class-based emotions of the subaltern are analyzed through six selected films from the 1980s, when the neoliberal era began, and the 2010s, when it became firmly established. The films included in the cinematic universe of the study are: At (Özgentürk, 1982), Bir Avuç Cennet (Özer, 1985), Çark (Hiçdurmaz, 1987), Zerre (Tepegöz, 2012), Toz Bezi (Öztürk, 2015), and Babamın Kanatları (Sezer, 2016). Taking the relationality and manifestation of oppositions as a methodological criterion, the study evaluates the continuities and transformations of subaltern emotions in the context of social structures and power relations depicted in the analyzed films, using thematic analysis, qualitative content analysis, and semiotic methods.
Benzer Tezler
- 1980'lerden günümüze yoksulluğun Türk sinemasındaki sunumu
Poverty in Turkish cinema from 1980s to the present
FATMA ERBİL ERDUGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BELMA TOKUROĞLU
- 2000 sonrası bağımsız Türk sinemasında gençlik
Youth in independent Turkish cinema after 2000
ERDİNÇ YILMAZ
Doktora
Türkçe
2021
Sahne ve Görüntü SanatlarıGazi ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ERDEMİR GÖZE
- Yeni Türkiye sinemasında 'sınıf mücadelesi'
'class struggle' in the new Turkish cinema
ÇAĞRI YAŞAYANCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonIşık ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHER ŞEYLAN
- Türkiye'de 2000'ler sinemasında taşraya dönüşün sosyopolitik ve kültürel söylem evrenleri
Sociopolitical and cultural discourse of returning to the provinces in cinema in Turkey after the 2000s
ZAHİDE NİHAN DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN TUTAL
- 1980'den günümüze Türk sinemasında baba oğul ilişkisi
Father and son relationship in Turkish cinema from 80's until today
OKAN ORMANLI
Doktora
Türkçe
2009
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN ESEN