İşiten bir Türk anne ile ana sınıfına devam eden işitme engelli çocuğunun doğal ev ortamında çeşitli bağlamlardaki etkileşimlerinde annenin kullandığı emir ifadelerinin betimlenmesi
A Description of a normally hearing Turkish mothers use of imperatives as interacting with her preschool aged hearing impaired son in various contexts in home situation
- Tez No: 97252
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILDIZ UZUNER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
YÜKSEK LİSANS TEZ OZU İŞİTEN BİR TÜRK ANNE İLE ANA SINIFINA DEVAM EDEN İŞİTME ENGELLİ ÇOCUĞUNUN DOĞAL EV ORTAMINDA ÇEŞİTLİ BAĞLAMLARDAKİ ETKİLEŞİMLERİNDE ANNENİN KULLANDIĞI EMİR BİLDİREN İFADELERİN BETİMLENMESİ Sevinç YILMAZ Özel Eğitim Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ocak-2000 Danışman: Doç.Dr.Yüdız UZUNER Bu çalışmanın amacı, işiten bir Türk anne ile ana sınıfına devam eden işitme engelli çocuğunun doğal ev ortamında çeşitli bağlamlardaki etkileşimlerinde annenin kullandığı emir bildiren ifadeler ve işitme engelli çocuğunun bu ifadelere yanıtlarını betimlemektir. Bu araştırma,“Betimsel Yöntem”e göre desenlenmiştir. Betimsel yöntemin katılımcı gözlem tekniği uygulanarak toplanan veriler videoteyp kullanılarak etkileşim analizine dayalı olarak çözümlenmiş ve betimsel istatistik teknikleri ile desteklenerek yorumlanmıştır. Araştırmaya katılanlar, okul öncesi çağda işitme engelli bir çocuk ve onun annesidir. Çocuğun aile üyeleriyle ve okuldaki iletişim tarzı işitsel sözeldir. Bu araştırma için tüm veriler; ailenin günlük rutinlerin gözlemlerine dayalı saha notları, görüşmeler, odyo ve videoteyp kayıtları ile toplanmıştır. Tüm veriler, aktiviteler temel alınarak gözden geçirilmiş ve sınıflandırılmıştır. Videoteyp kayıtlarına, mikroetnografık analiz tekniği uygulanmıştır. Ek olarak, niceliksel analiz de yapılmıştır. Verilerin analizine göre, oyun ailenin günlük rutinlerinin ayrılmaz bir parçasıdır. Anne, çocuğuyla gerçekleştirdiği günlük bir çok aktiviteyi oyun şeklinde gerçekleştirmektedir. Onlar sıklıkla bilişsel ve sosyal oyunlar oynamaktadır. Bunun yanında kitap bakmayı ve meyva yemeği oyunlaştırmaktadırlar. Sıklıkla oynadıkları sosyal oyunlardan“hırsız-polis”,“taşıtların çarpışması”; bilişsel oyunlardan“Bil Bakalım”oyununun analizi yapılmıştır. Bu aktiviteler sırasında annenin kullandığı emir ifadeleri ve çocuğun verdiği yanıtlar incelenmiştir. Bu analizlere göre, her bir aktivitede annenin kullandığı emir ifadelerinin türü ve amaçları farklılık göstermiştir. Bunun kaynağı ise çocuk, etkileşimdeki malzeme ve annenin çocuğun dil düzeyi hakkındaki düşünceleri olarak belirlenmiştir. Bu çalışma, işitme engelli çocukların dil / iletişim gelişmeleri alanında ilk çalışmalardan biridir. Bu araştırmanın deseni, anne ile işitme engelli çocuğu arasında oluşan doğal etkileşimleri araştırılmasını ve betimlemesini sağlamıştır.Ill Yöntemin doğal etkileşimlerini yakalama özelliğinden başka bu araştırmanın bir diğer özgünlüğü, katılanların Türk anne ve günlük yaşamında işitsel-sözel yöntemle iletişim kuran işitme engelli çocuk olmasıdır. Bu araştırma işitme engelli çocuk-işiten anne ve işiten çocuk-işiten anne etkileşimlerinin incelendiği doğal araştırmalara benzerlik gösteren sonuçlar vermiştir. Araştırma, işitme engelli çocukların iletişimci olmaları konusunda kuramsal bakış açısı geliştirmeye yarayan sonuçlar sağlamıştır. Bu kuramsal bakış açısı işitme engelli çocuğu olan işiten annelerin, çocuklarıyla iletişim çabalarında rehberlik edebilir. Bu sonuçlar daha geniş katılanlı araştırmalara yöntemsel temel de sağlamıştır. Bu araştırmaların sonuçları, işitme engelli çocuklar için hazırlanacak eğitim programlarına yol gösterebilir.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT The purpose of this study was to investigate the strategies used by a Turkish mother while interacting with her preschool aged hearing impaired son in various contexts. The design was“a descriptive observational case study”. The data were collected through field notes, interviews, audio and video tape recordings during the daily routines of the mother and her son. All the data were reviewed and catalogued by the activities. Micro etnographic analysis were employed on the selected videotape segments. In addition, a qualitative analyses was conducted. According to the results, the mother reported that she believed the importance of interactions with her hearing impaired son. It was found that she encouraged her son to develop vocabulary and to improve in syntax. She consciously, created play situations in their daily routines. Five different activities were determined; a)sharing books, b)cognitive play-Gues Who?, c)free play-thief and police, crashing the cars, d)eating the fruit. Both the mother and her son were active participants in all activities. The mother's use of directives provided them maintain the activities. The mother's perspectives of the child himself, his language level and the materials used in the games seemed to affect the mother's purposes in using directives in each play. This naturalistic observational study is one of the pioneer in the area of hearing impairment, specifically, in the interactions of normally hearing mothers and hearing impaired children. It's results created positive perspectives for the hearing impaired children's communication competence. In the light of these results, the implications for the mothers, and future investigations were also discussed in this report.
Benzer Tezler
- Normal işiten bir Türk anne ve ilköğretim çağındaki işitme engelli çocuğunun yemek hazırlama ve yemek yeme etkinliği esnasında etkileşimlerinin incelenmesi
An Invesigation of interactions of normally hearing Turkish mother and her primary school aged hearing impaired child during food preparation and eating activity
NERİMAN ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. YILDIZ UZUNER
- Okul öncesi çağda işitme engelli çocuğu olan normal işiten bir annenin grup oyunu esnasında kullandığı stratejilerin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
NURHAYAT COŞKUN
- Zonguldak il merkezinde 7-11 yaş grubu işitme engeli olan ve olmayan çocukların psiko-sosyal gelişimlerinin karşılaştırılması
A comparison of psycho-social development of children aging 7-11 with and without hearing loss in Zonguldak city
DİLEK KONUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
HemşirelikZonguldak Karaelmas ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AYŞE OCAKCI
Y.DOÇ.DR. FERRUH NİYAZİ AYOĞLU
- İş kazaları ile stres, kaygı ve öfke kavramları arasındaki ilişkinin incelenmesi: 9 Türk ve 2 İngiliz tekstil fabrikasında yapılan bir araştırma
The relations between work accidents and stress, anxiety and anger: A survey at 9 Turkish and 2 English textile factories
M. HÜLYA ÜNAL KARAGÜVEN
Doktora
Türkçe
1997
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE CAN BAYSAL