Süreksizlik yüzey pürüzlülüğünün modellenmesi ve makaslama dayanımı üzerindeki etkilerinin incelenmesi
Modelling of discontinuity surface roughness and investigation of its effects on shear strength
- Tez No: 97795
- Danışmanlar: DOÇ.DR. BAHTİYAR ÜNVER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maden Mühendisliği ve Madencilik, Mining Engineering and Mining
- Anahtar Kelimeler: Süreksizlik yüzey pürüzlülüğü, Pürüzlülük ölçüm teknikleri, Sayısal fotogrametri, Makaslama dayanımı, Variogram analizi, Kırışık parçalı boyut, Renk analizi, Discontinuity surface roughness, Roughness measuring techniques, Digital photogrammetry, Shear strength, Variogram analysis, Fractal dimension, Image processing
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
IV ÖZET Yeraltı ve yerüstü kazı çalışmalarında, kaya kütlelerinin dayanım ve duraylılığını etkileyen en önemli faktörlerden birisi süreksizliklerin makaslama davranışlarıdır. Süreksizliklerin makaslama davranışlarım tanımlayabilmek için ise makaslama davranışı üzerinde etkisi olan faktörlerin ayrıntılı olarak belirlenmesi ve tanımlanması gerekmektedir. Bu faktörlerin en önemlilerinden biri olan süreksizlik yüzey pürüzlülüğünün ayrıntılı olarak tanımlanması ve süreksizliklerin makaslama davranışları üzerindeki etki derecesinin araştırılması gerekmektedir. Bu amaç doğrultusunda süreksizlik yüzey pürüzlülükleri laboratuvar ölçeğinde değişik ölçüm teknikleri ve farklı değerlendirme yöntemleri ile sayısal olarak tanımlanmıştır. Yapay olarak elde edilen kırılma yüzeylerinin yersel fotogrametrik yöntemle sayısal fotoğrafları çekilmiştir. Yüzey pürüzlülüğü sayısal olarak kaydedilmiş olan yüzeylerin topoğrafik çizimleri 3 boyutlu grafik yazılımları ile yapılmıştır. Bu ölçümlerden elde edilen verilerden yararlanılarak süreksizlik yüzey pürüzlülükleri analitik, variogram ve kırışık parçalı (fraktal) yöntemler kullanılarak modellenmiştir. Ayrıca süreksizlik yüzey pürüzlülüğünün makaslama dayanımı üzerindeki etki derecesini belirleyebilmek için farklı normal gerilmelerde, farklı pürüzlülük ve örtüşme derecesine sahip eklemler üzerinde makaslama dayanımı deneyleri yapılmış ve makaslama sırasında süreksizliklerin, pürüzlülüğe ve örtüşme derecesine- bağlı olarak sergiledikleri davranışları incelenmiştir. Bu çalışma kapsamında; sayısal fotogrametrinin küçük ölçekli çalışmalarda dahi rahatlıkla kullanılabileceği, değerlendirme yöntemlerinin ise çalışmanın amacına ve yüzeyin geometrik şekline bağlı olarak başarısının değiştiği görülmüştür. Süreksizlik yüzey pürüzlülüğünün sayısal olarak tanımlanması makaslama davranışlarının tahmin edilmesinde avantaj sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT One of the most important parameters affecting the strength and durability of surface and underground excavations is the shear strength of discontinuities. In order to describe the shear behaviour of a discontinuity, it is necessary to determine the influence of various factors on the shear characteristics. Discontinuity surface roughness related factors are, probably, the most important ones affecting shear resistance." Therefore, roughness should be extensively studied. For this purpose, discontinuity surface roughness characateristics were measured and evaluated by means of various techniques and different numerical methods. Digital photographs of the artifical discontinuity surfaces were taken by applying terrestrial photogrametry techniques. 3-D drawings of the surfaces were performed by using different graphical softwares. Digital data regarding surface roughness were analysed and modelled by analytical, variogram and fractal methods. Furthermore, surfaces whose roughness characteristics were known have been sheared at different normal load, shear displacement values and surface matching characteristics. This enabled the isolation of the effect of roughness on the shear resistance of discontinuities together with the degree of surface matching. This study shows that digital photogrammetric technique can be successfully employed at even small scale roughness measurements and subsequent analysis depending on the geometrical shape. It is finally concluded that digital assessment of the surface roughness geometry will have a significant assistance in the prediction of shear behaviour of discontinuties.
Benzer Tezler
- Süreksizlik içeren ortamların mekanik modellemesi için pürüzlülüğün kuramsal ve deneysel yöntemler ile sayısal tanımı
Quantification of surface roughness with theoretical and experimental methods for mechanical modelling of jointed rocks
KAYHAN DEVELİ
Doktora
Türkçe
2006
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MAHİR VARDAR
- Effect of discontinuity roughness and anisotropy on shear stregth
Süreksizlerdeki yüzey pürüzlüğünün ve anizotropinin makaslama dayanımına etkisi
ALPER KAAN DENLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Maden Mühendisliği ve MadencilikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELAL KARPUZ
YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM DÜZGÜN
- Kaya yüzey pürüzlülüğünün ölçülmesi ve uygulamalarının karşılaştırılması
Determination of surface roughness and comparison between application techniques
MEHMET AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Maden Mühendisliği ve MadencilikSelçuk ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. KEMAL GÖKAY
- Kaya kütlesindeki süreksizliklerin pürüzlülük ölçümleri için objektif yöntemlerin geliştirilmesi
Development of objective methods for measuring roughness of discontinuity surfaces in rock mass
İBRAHİM EMRE ÖNSEL
Doktora
Türkçe
2014
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiMaden Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CÜNEYT ATİLLA ÖZTÜRK
- Effect of surface roughness in microchannels on heat transfer
Mikrokanallarda yüzey pürüzlülüğünün ısı transferine etkisi
METİN BİLGEHAN TURGAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. SADIK KAKAÇ
YRD. DOÇ. DR. ALMILA GÜVENÇ YAZICIOĞLU