Düşünme ihtiyacı ve ve beden algısına ilişkin özgüven
Need for cognition and self-esteem about body image
- Tez No: 100329
- Danışmanlar: DOÇ.DR. DENİZ ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 57
Özet
ÖZET Bu araştırmanın amaçlarından biri, Türkçe'ye uyarlanmış olan Düşünme İhtiyacı Ölçeği'nin psikometrik özelliklerini, daha önce yapılanlardan farklı olarak, yetişkin ve çalışanlardan oluşan farklı bir örneklem grubu üzerinde incelemektir. Araştırmanın bir diğer amacı ise, yüksek ve düşük düşünme ihtiyacına sahip kadın ve erkeklerin bedensel algılarına ilişkin özgüven açısından bir farklılık gösterip göstermediklerini ortaya koymaktır. Araştırmanın ilk amacını gerçekleştirmek için, gönüllü olan 100 (50 kadın ve 50 erkek) gönüllü katılımcıdan veri toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için birinci ve ikinci düzeylerde yapılan Faktör Analizleri sonucunda, iki faktör elde edilmiştir. Ölçekteki maddelerin 17'sinin yüklendiği birinci faktör düşünme ihtiyacını yansıtmaktadır. Ölçekteki sadece 18. Madde olan tek bir maddenin yüklendiği ikinci faktör ise toplam varyansın yaklaşık %17'sini açıklamaktadır; ancak, bu faktörü oluşturan maddenin madde-test korelasyonu ile ayıredici gücü anlamlı düzeyde olmadığı için, tüm yetişkinlere ortak ve genel bir özelliği yansıttığı düşünülmektedir. Bu nedenle, Düşünme İhtiyacı Ölçeği'nin, yazılı kaynaklarla uyuşan biçimde, tek bir faktör örüntüsü gösterdiği sonucuna varılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı.79 olarak bulunmuştur, öncekilerle tutarlı olup yeterli düzeydedir. Ayrıca, her iki ölçeğe verilen yanıtların sosyal beğenirlikten etkilenebileceği düşüncesiyle katılımcılara Sosyal Beğenirlik Ölçeği de uygulanmıştır. Ancak, ölçekler arası korelasyonlar anlamlı düzeyde olmadığı için yanıtların sosyal beğenirlikten etkilenmediği ortaya konmuştur.Ill Araştırmanın diğer amacına ulaşmak için, ilk 1 00 katılımcıya ek olarak 300 kişiden daha veri toplanmıştır. Yüksek ve düşük düşünme ihtiyacına sahip olan kadın ve erkekleri belirlemek amacıyla, düşünme ihtiyacı ölçeğinden, 400 kişilik örneklemde, en yüksek ve en düşük puanları alan üst %25 ile alt %25'i oluşturan kişilere (yüksek düşünme ihtiyacı olanlar 127 ve düşük düşünme ihtiyacı olanlar ise 93 katılımcıdır) Beden Değerlendirmesi Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular, beklendik yönde çıkmıştır: Kadınların bedensel algılarına yönelik özgüveni, erkeklere kıyasla daha düşüktür. Bununla birlikte, beden algısına yönelik özgüvende gözlenen bu cinsiyet farkı, düşünme ihtiyacının düzeyine bağlı olarak da değişme göstermektedir. Düşünme ihtiyacının düzeyi beden algısına ilişkin özgüven üzerinde erkekler açısından bir fark yaratmazken kadınlar açısından yaratmaktadır. Düşünme ihtiyacı düşük olan kadınların bedensel algılarına ilişkin özgüveni, düşünme ihtiyacı yüksek olan kadınlara kıyasla daha düşüktür. Ayrıca, yüksek düşünme ihtiyacına sahip olma, bedensel algıya yönelik özgüven üzerinde kadınlarla erkekler arasında bir fark yaratmazken düşük düşünme ihtiyacına sahip olma bir fark yaratmaktadır; şöyleki, kadınların bedensel algılarına yönelik özgüveni erkeklerden daha düşüktür. Bulgular, ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT The purpose of the present study was to explore the factor structure and the psychometric properties of the Turkish version of the Need for Cognition Scale on a sample consisting of adults; since the previous adaptation studies were conducted on samples consisting of university students. In the study, the effect of having a high or low need for cognition on self-perceptions of body-esteem of men and women was also examined. In order to determine the psychometric properties of the scale, 50 men and 50 women participated in the study. To obtain people with high and low need for cognition, the scale was administered to 400 participants (200 males and 200 females) and the ones who scored the highest and the lowest %25, were selected to find out their standing on the perceived body-esteem variable. The results of the first and the second order factor analysis of the Need for Cognition Scale indicated a one factor pattern, in line with the literature. The Cronbach alfa obtained was.79, which can be considered as satisfactory. The results of the 2 (sex) X 2 (need for cognition level) ANOVA, showed a main effect of sex as expected. A significant interaction effect was also found. As the tukey results among the means indicated, the level of need for cognition had no effect on perceived body-esteem for males; on the other hand, females with low need for cognition had lower perceived body- esteem than the females with higher need for cognition. While females with high-need for cognition were not different in relation to perceived body- esteem from males with high-need for cognition, females with low-need for cognition had lower perceived body-esteem than their male counterparts. The results seemed to be in line with the literature.
Benzer Tezler
- Bodily experience and spatial thinking in architectural design process
Mimari tasarım sürecinde bedensel deneyim ve uzamsal düşünme
SEMA ALAÇAM
Doktora
İngilizce
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÇAĞDAŞ
- EMDR odaklı çevrimiçi grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinde psikolojik ihtiyaç doyumu, psikolojik sağlamlık, psikolojik iyi oluş ve küçük 't' travma üzerindeki etkisi
The effect of psychological counseling on need satisfaction, resilience, psychological well-being and small 't' trauma with the EMDR focused online group applied to university students
SAFİYE YILMAZ DİNÇ
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA SAPMAZ
- Görmeyen bireylerin mekan algısı ve deneyimleri çerçevesinde mekânsal çok-duyululuk
Spatial multi-sensoriality through the experiences and spatial perception of visualy disabled individuals
AYLİN AYNA
Doktora
Türkçe
2018
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ZEYNEP AYGEN
- MÖ II. binyılda Anadolu ve Ege dünyasında kadın ve kadın temsili
Women and women representation in Anatolia and the Aegean world in the 2nd Millennium BC
MELİSA KESKİN KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Arkeolojiİzmir Demokrasi ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERİM KONAKÇI
- The role of the visual culture on the formation of architectural design taste 'Examining the representation of interiors in the illustrated periodicals from mid-19th to the late 20th century'
Mimari beğeni algısının oluşumunda görsel kültürün etkisi' 19. yüzyıldan 20. yüzyıla süreli yayınlar üzerinden alternatif bir iç mimarlık tarih okuması'
ŞEYMA KURTULUŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İç Mimari ve Dekorasyonİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL