İngiltere'de yaşayan Kıbrıslı Türkler üzerine sosyo-kültürel yapı analizi
A Structural social-cultural analysis of Turkish Cypriots wholive in England
- Tez No: 100334
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Sosyal Hizmetler, Folklore, Social Services
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi (Folklor) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 439
Özet
Kıbrıs'tan çeşitli nedenlerle İngiltere'ye göç eden Türklerden ilk gidenler grubunu oluşturan birinci kuşak, gittiği yıllardan itibaren, sonradan gelecek kuşaklar için gerek iş gerekse sosyal hayat bağlamında, birlik ve beraberlik içinde olacakları ve kültürü, kimliği koruyabilecekleri bir kültürel aktaran zemini hazırlamaya çalışmıştır. Çalışmamız boyunca birinci kuşağın ve ikinci kuşağın (onların çocukları) büyük bir bölümünün bu alanda yaptıkları çalışmaları, sosyo-kültürel yaşantılarım ve kültürel aktarımı tüm bağlamıyla ele alarak, Kıbrıs Türk sosyo-kültürel yapısı içinde meydana gelen serbest ve mecburi kültür değişmelerini, toplumsal dokuya nüfuz ediş sürecini, yapısal ve işlevsel balamdan anlayıp tahlil ederek (etik kategori), ele aldığımız kültürü anlayıp ve onun neticesinde varılan bulguları bilimsel bir düzlemde açıklayıp neden-sonuç (causse-effcect) ilişkisi içerisinde değerlendirerek, büyük bir çoğunluğun kimliklerini nasıl koruduklarım ortaya koymaya çalıştık. Kıbrıslı Türkler genellikle ilk yıllarda siyasî ve ekonomik nedenler başta olmak üzere eğitim, sağlık, evlilik gibi çeşitli nedenlerle İngiltere'ye göç etmişlerdir. İngiltere'nin dili, dini, kültürü farkh, iş alanlarının geniş oluşu ve Kıbrıslı Türklerin de azınlık olmaları nedenleriye özellikle ilk yıllarda aynı işyerinde çalışıp aynı bölge hatta mahallerde oturmuşlar, yeni gelenleri de kendi yanlarına alarak hertürlü sorunlarıyla ilgilenmişlerdir. İş yerlerinde kadın-erkek uzun saatler ağır şartlar altında çalışarak birçoğu belli bir müddet sonra çalıştıkları iş alanları ve ihtiyaçları paralelinde çeşitli işyerleri açmışlardır. Bu ortamlardan bazıları onlar için hem işyeri hem de görüşülen sosyal mekan olma özelliğini taşımıştır. Genel olarak uğraştıkları iş alanları restoran, bakkal-market-marketçilik, kahvehane, tekstil ürürderinin dikildiği fabrikalar, kasetçilik ve kuaförlüktür. Birincil ihtiyaçlardan olan barınma ve iş imkanlarım bir düzene koyan Kıbrıslı Türkler, sosyal açılardan da birlik oluşturmak istemişler ve dernek ve cemiyetler kurma yoluna gitmişlerdir. Özellike ilk yıllarda kurulan Kıbrıs Türk Cemiyeti, Kıbrıslı Türklerin hayatında milli birlik oluşturma, varlığını duyurma, iş bulma, haber ama, protestolara! ve yardım kampanyalarının düzenlendiği yer olma,IV dernekçilik, okul ve spor faaliyetlerinin başlangıç zeminini oluşturma bağlamında büyük bir öneme sahiptir. Kıbrıs'ta olayların olduğu yıllarda ingiltere'de yaşayan Kıbrıslı Türklerin maddî ve manevî açılardan Kıbrıs'a yardımları buradan örgütlenmiştir. Kıbrıs Türk Cemiyeti'yle başlayan demek, Türk dili okulları ve spor faliyeleri daha sonraki yıllarda genişleyerek birçok kurum ve kuruluşun oluşmasına imkan sağlayarak Kıbrıslı Türklere hizmet vermektedir, özellikle Türk dili okulları, gelecek nesillere dil ve kültür eğitiminin verilmesinde büyük öneme sahiptir. Yabancı bir ülke ve kültürde yaşamanın verdiği etkiye Kıbrıslı Türkler birbirleriye iyi ilişkiler kurmuşlar, çeşitli sosyal mekanlarda biraraya gelmek suretiyle bu bağlarım korumuşardır. Diğer milletlerle ve özellikle Rumlarla ilişkileri iş ilişkilerinden pek fazla öteye gitmemiştir. Aradan uzun yılların geçmesiye birlikte İngiltere'de birinci, ikinci ve üçüncü kuşak oluşmuştur. Birinci kuşak, ikinci kuşağı Türk kültürüyle yetiştirmeye çalışmış, üçüncü kuşakla birinci kuşağın bir arada olduğu ailelerde kültür aktarımı konusunda birinci kuşak üçüncü kuşağın kültürel eğitimiyle de ilgilenmiş, özellikle çocukların kültürel bağlamda eğitimine önem verimiştir. Kıbrıslı Türkler İngiltere'de mutfak kültürü, bahçelerin düzenlenmesi, alışveriş, eğlence gibi sosyal hayatla ilgili unsurlarda çalışma boyunca örneklediğimiz şekliyle İngiltere'deki imkanları değerlendirerek Kıbrıs'taki yaşantılarım benzerini oluşturmaya çalışmışlardır. Kıbrıs Türk kültürü içerisindeki gelenek görenek ve adetlerinin birçoğunu yaşatmaya çalışan birinci kuşak, ikinci ve hatta üçüncü kuşağa da bunların aktarımım sağlamaya çalışmıştır. Geçiş dönemlerinde yoğunlaşan kültür unsurları, doğumla başlayan hamilelikle ilgili uygulamalar, çocuklara Türk isimlerinin verilmesi, kına ve dini bir gereklilik olan sünnet düğünleridir. Daha sonra ise Kıbrıslı Türklerin hayatında birçok işleve sahip geçiş dönemi olan evlilik gelmektedir. Kıbrıslı Türkler dünürcülük kurumuna büyük bir işlev yükleyip, Türklerle evlenmek suretiyle kimliklerini korumaya çalışmışlardır. Düğünler hem bir sosyal ortam hem de geleneğin yoğun yaşandığı bir kültürel olgu olarak yaşatılmaktadır. Geçiş törenlerinin sonucusu ve dini inacın yaşatıldığınıngöstergesi olan hayatın son bulduğu ölüm çerçevesinde oluşan adetleri ise cenaze ve mevlit törenleridir. Kıbrıslı Türkler Kıbrıs'ta öğrenmiş oldukları birçok halk edebiyatı ürünlerini gelecek nesillere aktarırken, İngiltere'deki yaşam şartlan da onlar arasında özellikle“hayat hikayeleri”ve“kalıp sözler”adım verdiğimiz yeni halk edebiyatı ürünlerinin oluşumunu da sağlamıştır. İlk yıllarda Kıbrıs'taki Türklerle mektup ve gelen-gidenlerle başlayan haberleşme, teknolojinin gelişimiyle birlikte yerini telefona hatta internete bırakmıştır. Kıbrıs'tan, ailelerinden, İngiltere'de görüşemediklerinden haber almak için kahvehane cemiyet, bakkal, market, düğün salonu, sinema gibi sosyal ortamları değerlendiren Kıbrıslı Türkler, artık bunların yanında kendilerine ait radyo, gazete, dergi imkanlarına da sahiptir. Gazete, dergi ve radyo sayesinde de kendi seslerini duyurabilmektedirler. Bunun yanında BRT Int ve Türkiye'den yaym yapan tv kanallarıyla da hertürlü olaydan anında haberdar olabilmektedirler. Kıbrıslı Türkler milli varlıklarını korumak, seslerini duyurmak amaçlı olarak ayrıca milli günlerde çeşitli gösteriler ve törenler düzenlemektedirler. Bunula birlikte dini bayramlara da önem vererek, gelecek nesillerin de bunları yaşatmalarım sağlamaya çalışmaktadırlar. Ülkelerine ve kültürlerine bağlı olan Kıbrıslı Türkler sık sık aileleriyle birlikte Kıbrıs'a giderek özlem gidermekte, çocuklarının ata yurdunu, ailelerini ve kültürünü tanımalarım istemektedirler. Birçok aile de uzun yıllar İngiltere'de çalıştıktan sonra emeklilik, çocuklarım Türk kültürüyle yetiştirme ve yeni bir iş kurma amaçlarıyla geri dönüş yapmaktadırlar. Ancak İngiltere'deki Türklerin Kıbrıs'a geliş-gidişler, vatandaşlık, yatırımlar ve emlakla ilgili çeşitli sorunları bulunmakta ve bu sorunlar da birçok Kıbrıslı Türkün geri dönüş yapma düşüncelerini değiştirmelerine yol açmaktadır.VI Her milletin DNA'larında getirdiği ve yaşamış olduğu coğrafya ve ülkenin genel yapısıyle şekillenen bir karakteri, kimliği vardır. Kimlik olgusu insanın almış olduğu kültürle doğrudan ilişkilidir. Çalışma boyunca birçok yönüyle ele alıp incelediğimiz Kıbrıslı Türklerin sosyo-kültürel yapısı ve davranış özellikleri de“Kıbrıslı Türk kimliğinin”yaşadığım ve bir sonraki kuşaklara aktarılmak için sosyal zemin oluşturulmaya çalışıldığını ortaya koymaktadır. Ancak yabancı bir ülkede faklı bir din, dil ve bayrak altmda yaşama, yabacı eşlerle evlilikler, eğitim, sosyal çevre gibi birçok etkenler sonraki kuşaklara doğru kültürel kayba neden olmaktadır. Bu kültürel kayıp da yeni yetişen kuşakların hayatlarım incelemek suretiye görebilmekteyiz. Ancak alınacak çeşitli önlemlerde kültür kaybı(asimilasyon) süreci zayıflatılabilecektir.
Özet (Çeviri)
The first generation immigrant group who immigrated to England have simply prepared a basis for the next generation which they could transfer the culture to their own children and showed them how to keep and protect their cultural identity as well as showing them how to keep their family connections in both social and working life. This study simply depicts how the first generation and second generation (their children) transfered these cultural and socio-cultural facts. It also focuses on the voluntary and compulsary cultural changes the process of application of these changes to the society and analysis of this process based on the ethical category. This study aims to understand the culture and its outcomes and evaluate these outcomes in relation with cause and effect process and make a scientific analysis of how these people preserved their cultural identity. Turkish Cypriot in the first place preferrend to immigrate to England for political and economical reasons and for educational, healty And marriage reasons. The fact that England's language, race, religion and culture was diffirent and also because the country had abundant job opportites, made Turkish Cypriots to work and live collectively. Because Turkish Cypriot were minority during the first years most of them worked in the same job, lived in the same area and dealed with each others's and new comers' problems. Mainly both women and men worked under strict conditions and for long hours and this led them to open their own work after working this hard and feeling some necessities in their lives. These working places have became both a working area and a social meeting erwiorment for them. Generally Turkish Cypriots dealed with becoming a hair-dresser, having a market, coffee shop or restaurant or working in textile factories.vuı After dealing successfully with the job and hausing problems and putting them in to order, Turkish Cypriots aimed to create a collective society and Cypriots aim established associations for this purpose. Specially Cyprus Turkish Association has great importance due to the feet that it transfered the nationalistic ideology and collectiveness. This association also functioned in finding jobs, receiving news from Cyprus, donation campaigns, organizing school, associations and sports facilities. The donations made by Turkish Cypriots to their own country was organized by this associations. Cyprus Turkish Association's activities and its positive consequences made other associations and Turkish Language schools to be established and function in a similar way. Specially Turkish Language schools have great importance in transferring and teaching their own language and culture to the next generations. Living in a forcing country and different culture led Turkish Cyipriots establish good connections and relationship with each other and meet frequently and preserve their oun cultural identy. Their relationship with other foreigners and specially with Greeks did not go furter than business relationship. After long years the first, the second and the third genaration was formed in England. The first generation tried to raised the second generation with the Turkish Cypriot culture. In the families where third generation and first generation were together first generation was interested with the cultural education of the first generation and took their cultural education as an important issue. Turkish Cypriot tried to establish a similar life to Turkish Cypriot life by applying their kitchen habits, shopping habits, garden organizations and social life facilities to their life in England. In this case Turkish Cypriot's culture and traditions were successfully transferred from first generation to the second generations and even to the third generation. These cultural and traditions simply consisted henna nights before the wedding, rules and traditional beliefs about pregnancy and male child's circumcision feast which is a relious belief In addition to these, TurkishIX Cypriots showed great importance to weddings. They simply got married to keep their identity. Weddings are a great cultural issue in both traditions and social life. The last important event in Turkish Cypriot are funerals and prayers followed by the funural. These prayers helped Turkish Cypriots keep their religious beliefs alive. Turkish Cypriots also transfered their cultural folk literary facts known in their own culture to the next generations. These literature pieces were“life stories”and“structural words”which were products of cultural folk literature. During first few years Turkish Cypriots used letters and“guest”as a communication tool. With technology's development these things left its place to telephone and internet. People used coffe shops, markets, wedding places, cinemas and collective environment to get news from their families andCyprus but apart from these, families and from Cyprus but apart from this they now use radios, newspaper and mapazines to communicate. They can make their verice hearol with radio, newspaper and maggazines Additionally they can receive news immediately from their country with the help of BRT Int and tv channels transmitting from Turkey. In order to preserve their cultural and national existence, Turkish Cypriots organize ceremonies and activities in national days. Also they celebratie reliqiowdays and transfer these celebrations to the next generations. Turkish Cypriots oftenly visit Cyprus due to the fact that they are so tied up to their country and culture. With these visits they aim to see the places and people that they miss and introduce their motherland, families and introduce their own children. After spending long years in England they usually get retired and come to Cyprus in order to raise up their children with Turkish culture and establish a new business in their own country Howewer mostly they face difficulties in arrivals and departures and entry to their country as well as facing difficuluties with citizenship,investment and accommodation. These problems sometimes cause reasons to change some of Turkish Cypriot's minds in coming and setting in Cyprus. Every nation has an identity coming from its DNA and structure by general and geographical acts of the country. Identity issue is directly related to the culture itself. This study simply showed us that Turkish Cypriots socio-cultural structure and behaviour characteristics preapared a basis to transfer this to the next generatyions and the Turkish Cypriot culture is actuality alive. However living in a forcing country under a different religion, race flag and language, marriage with foreigners, education and social environment may cause cultural loss with the coming generations. This cultural loss İs clear when we analyze news generations lives. However we can say that if some precautions will be taken cultural loss (assimilation) would be preveted.
Benzer Tezler
- Taksim tezi bağlamında Kıbrıs (1954-1960)
Cyprus in the context of the partition thesist (1954-1960)
EMRAH BALIKCIOGLU
- Bütün yönleriyle 1974 Kıbrıs Harekatı
With all aspects Turkey Operation of Cyprus 1974
MEHMET YILDIRIM
- İngiltere'nin Kıbrıs politikası: 1945-1960
Cyprus policy of the United Kingdom: 1945-1960
EFTAL IRKIÇATAL
- Turkish, Turkish-Kurdish and Turkish-Cypriot muslim's sense of belonging in Britain
Türk, Türk-Kürt ve Türk-Kıbrıs müslümanların İngiltere'de aitlik algısı
BARIŞ ÇAĞIRKAN
- Kıbrıs Barış Harekâtı'nın Türkiye ve Yunanistan basını eksenli analizi
Comperative analyses of the Cyprus operation of 1974 on the basis of Turkish and Greek newspapers
OZAN YÜCESOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECDET AYSAL
