Tarsus Surgurlar evi
Tarsus Sungurlar house
- Tez No: 100921
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 266
Özet
Topoğrafik yapısının sağladığı olanaklar ve zengin tarım arazilerine sahip olması nedeni ile Tarsus Antik çağdan itibaren önemli bir merkez haline gelmiş ve yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. Osmanlılar zamanında da Çukurova'nın ticaret, sanayi ve kültür açısından önemli kentleri arasında yer alan Tarsus, bu dönemde“Tarsus Evleri”diyebileceğimiz özgün sivil mimari örnekleri kendi bünyesinde geliştirmiştir. Yörede kolay şekillendirilebilir bir taşın bulunması ve Toroslar'daki ormanlardan ağaç getirebilme olanağı ahşap ve taşa dayalı yapım tekniğini geliştirmiştir. Geçimin ağırlıklı olarak tarıma dayanması, evlerin giriş katlarının yüksek beden duvarlı, geniş hacimli depo ve ahır mekânları olarak değerlendirilmesini gerektirmiştir. Taş işçiliği ile süslenmiş görkemli kapılar avluya açılır. Avlu ve yaşama katı arasında birinci kat seviyesinde, misafirler için ayrılmış selamlık odası bulunur. Yaşama katına, avludan başlayan taş-ahşap merdivenle ulaşılır. Nemli ve sıcak bir iklime sahip olan Tarsus'ta üst katlar“hayat”ve“eyvan”denilen bahçeye dönük yarı açık mekânlar etrafında şekillenmiştir. Bazı evlerde hayat bir cumba veya balkon ile sokak üzerine taşırılmıştır. Tarsus evlerinde özellikle kapı çevresinde ve taş konsollardaki bezemeler, ahşap ve demir işçiliği, yapıyı zengin kılan diğer ayrıntılardır. Tarsus'un Kızılmurat Mahallesi'nde 48. Sokak üzerinde bulunan ve yaklaşık on yıldır kendi kaderine terk edilen Sungurlar evi, tipik bir Tarsus evidir. Yaklaşık olarak yüz yıl önce Burhanzade Gafur Efendi tarafından yaptırılan Sungurlar evinde hayat, ahşap bir cumba ile sokak cephesine yansıtılmıştır. Üst kattan taşarak aşağı doğru kıvrımlanan ve duvar yüzeyi ile hemyüz olarak soğan biçimini alan bağdadi cumbanın, günümüzde Tarsus için tek örnek olması onu ayrıcalıklı yapan en önemli özelliğidir. Yıkım tehlikesi ile karşı karşıya gelmiş olan Sungurlar evi tarihi dokunun, bir parçası olmasının yanı sıra yapım tekniği ve malzemesi ile de bir belge olarak korunmalı ve yaşamın bir parçası olarak gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. Sungurlar evinde bu amaç ile yapılacak çalışmalar: 1. Yapının mevcut durumunun ayrıntılı ölçümlerle ve fotoğraflarla belgelenmesi ve 1/50 ölçekli çizime aktarılması, 2. Yapının onarımı için gerekli müdahalelere kaynaklık etmesi açısından mevcut hasarların rölöve paftalarına işlenmesi ve tanımlanması, 3. Yapının kullanım aşamasında mekânların uğradığı değişikliklerin belirlenmesi ve restitüsyon projesinin hazırlanması, 4. Rölöve ve restitüsyon çalışmalarının bir arada değerlendirilerek müdahale kararlarının belirlenmesi ve yapıya uygun bir işlev kazandırmak amacı ile restorasyon projesinin hazırlanması. XVII
Özet (Çeviri)
Tarsus has been an important residential center since ancient times due to the opportunities provided by its topographic position and rich agricultural fields. During the Ottoman period Tarsus was one of the important cities of Çukurova in terms of trade, industry and culture. The unique houses of Tarsus were built in this period. The availability of stones that can be shaped easily and wood from the forests on Thaourus mountains, helped the development of a building technique which is based on wood and stone. Since most of the people were cultivating land to make their livings, they had to build high walled mansions which had large barns and sheds on their ground floors. The monumental doors decorated with stonework open to the courtyard. There is a room which is devoted to the male visitors on the first floor level between the courtyard and the upper floor. The upper floor is reached by the upstairs that start from the courtyard. Since Tarsus has a hot and humid climate, the top floors were built around the semi-open spaces that are called“hayat”and“iwan”. In some houses, hayat was overchanged towards the road with a jetty or a balcony. Wood and iron works around the doors and stone masonry in Tarsus houses make the buildings look rich. Sungurlar Evi which is a typical Tarsus house is situated in -Kızılmurat Mahallesi 48th Street- of Tarsus. It has been deserted over ten years and is in a ruinous state now. Sungurlar Evi was built by Burhanzade Gafur Efendi 100 years ago. It's hayat profits over the street with a timber jetty which is swelling of from the top flat and in the perpendicular with the interflat, shaping like an onion and this important feature makes it unique in Tarsus. Sungurlar Evi, faced with the danger of falling apart, should be preserved as a monument with its material and building technique besides being a part of history and should be inherited to the next generations as a part of life. The following studies were done for this purpose. 1. The documentation of the present state of the building by detailed measurements and photographs and copying them to the 1/50 scale drawings. 2. In order to determine the necessary interventions to preserve the building, the damages were detected and marked on the measured drawings. 3. The history of the building was studied and a chronological analysis of the fabric was made, to mark the changes and additions during the last fifty years. 4. To provide a convenient function to the building; the determination of the restoration project after the analysis of both measured drawings and restitution studies. xvin
Benzer Tezler
- Farklı dikim zamanı, malç ve parafin uygulamalarının Antalya koşullarında aşılı-köklü asma fidanı üretimine etkisi üzerinde araştırmalar
Başlık çevirisi yok
RUHSAR ARICA
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
ZiraatAkdeniz ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. İBRAHİM UZUN
- Tarsus-Karabucak yöresi buharlaşmış ve buharlaşmamış okaliptus odununun (eucalyptus camaldulensis dehn) bazı fiziksel ve mekanik özelliklerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURGÜL AY
- Tarsus evlerinin iç mekan organizasyonunda 1800-1998 yılları arasında meydana gelen değişimlerin analizi
Analyzeses for the interior space organization changes of Tarsus houses between 1800-1998
FEHİME YEŞİM GÜRANİ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İç Mimari ve DekorasyonÇukurova Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF GÜRÇINAR
PROF. DR. MUALLA YILDIZ
- Tarsus yöresinde yetiştirilen misket üzümünün tatlı şaraba işlenmesi üzerinde bir araştırma
A Study on the suitabilty of muscat variety grown in Tarsus region of Turkey for the production of dessert wine
BANU ŞANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Gıda MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CANBAŞ
- Tarsus ovası drenaj kanal sularının niteliği ve sulamada kullanılma olanakları
Water quality of drainage canal waters in Tarsus plain and possible utilization of drainage canal waters for irrigation
ALİ YARPUZLU
Doktora
Türkçe
1999
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATTİLA YAZAR