Geri Dön

KKTC Gazimaguso şehri yeşil alanlarının irdelenmesi

A Study of the green areas in TRNC Famagusta city

  1. Tez No: 101222
  2. Yazar: BUKET ASİLSOY
  3. Danışmanlar: PROF.DR. AHMET C. YILDIZCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 81

Özet

ÖZET Akdeniz'in üçüncü büyük adası olan Kıbrıs'ın, 200 milyon yaşında olduğu ve uygarlık tarihinin günümüzden 9000 yıl öncesine kadar uzandığı tahmin edilmektedir. Ada, stratejik konumu ve doğal güzellikleri nedeniyle her zaman, dönemin güçlü devletlerinin ilgisini çekmiş ve birçok devlete yurt olmuştur. Bu 9000 yıllık süreç içerisinde Kıbrıs adası, oldukça değişken ve karmaşık gelişmelere sahne olmuştur. Adanın bu özelliği ona kültürel zenginlik sağlerken, çoğunlukla savaşlarla sonuçlanan çekişmeler, onun güzelliklerine gölge düşürmüştür. Günümüzde yine benzer karmaşık olaylara sahne olan ada, 20 Temmuz 1974 Banş Harekatı'yla Kuzey ve Güney Kıbrıs olarak ikiye aynimi ştır. Gazimağusa, Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti 'nin ikinci büyük şehridir. Şehir, adanın kuzey doğusunda, Mesarya Ovası ile deniz arasında uzanmaktadır. 1996 Genel Nüfus Sayımı'na göre 27,637 kişilik nüfusa sahip olan Gazimağusa' nın ilçe olarak nüfusu, civardaki yerleşimlerin de katılmasıyla 72,054 olarak hesaplanmıştır. Gazimağusa' nın M.Ö. 300 yılında bir balıkçı kasabası olarak kurulduğu bilinmektedir. 600'lü yıllann ikinci yansından itibaren bir liman kasabası olarak gelişmeye başlamıştır. Şehir en güzel dönemlerinden bir tanesini, 1192-1489 yıllan arasında devam eden Lüzinyanlılar zamanında yaşamıştır. Bu dönemde şehir, Doğu Akdeniz'in önemli bir limanı durumuna gelmiş ve koruma amaçlı kurulan iç kale ve surlan ile değer kazanarak nüfus artışına uğramıştır. Bu dönemin ardından şehir sırasıyla, Venedikliler, Osmanlılar ve İngilizler tarafından yönetilmiştir. ingiliz döneminin ardından 1960 yılında Kıbns Cumnuriyeti'nin kurulmasıyla Gazimağusa'da iki ayn belediye oluşturulmuştur. Böylece Suriçi mahallesi Türk, diğer mahalleler ise Rum belediyesince idare edilmeye başlamıştır. 1974 Banş Harekatı'yla şehrin gerek gelişimi ve büyümesi, gerekse nüfusu önemli değişimlere uğramıştır. 1974 yılı sonrası şehir, 80'li yıllann sonuna kadar geçen zamanı, yeniden organize olmaya çalışarak geçirmiştir. 1986 yılında kurulan ve sonradan ismi Doğu Akdeniz olarak değiştirilen üniversitenin faaliyet göstermeye başlamasıyla şehir, yeni bir döneme girmiş ve kalkınma yönünde adımlar atmaya başlamıştır. Doğu Akdeniz Üniversitesi, günümüzde yaklaşık 12 bin kişilik bir öğrenci kapasitesine sahiptir. Her geçen gün gelişip büyüyen üniversite, şehirdeki sosyo-ekonomik ve fiziksel gelişmelere yön veren etmenlerin başında, hatta ilk sırada gelmektedir. Üniversitenin kurulmasıyla şehir, gelen öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılayacak atılımlar içerisine girmiştir. Halen imar plam olmayan Gazimağusa, yaşanan bu gelişmeler karşısında tamamıyla hazırlıksız yakalanmış ve şehir, ekonomik ve siyasi belirsizliklerin de etkisiyle plansız bir şehirleşmenin kurbanı olmaktan kurtulamamıştır. Bir liman kasabasından bir üniversite şehrine dönüşümü yaşayan Gazimağusa için yeşil alanlann önemi her geçen gün artmaktadır. Fakat yaşadığı olumsuz gelişmeler nedeniyle, şehirdeki yeşil alanlar neredeyse tamamıyla unutulmuştur. xiiiTezin dördüncü bölümünde, Gazimağusa'nm yeşil alan envanteri çıkarılmış ve yeşil alan gereksinimi saptanmıştır. Gazimağusa'nm mahalleler bazında 267,575 m2 olan yeşil alan miktarının 120,570 m2'si boştur. Şehirde toplam 11 mahalle parkı, 3 çocuk oyun alanı, 3 futbol sahası, 1 atletizm stadyumu, bir basketbol sahası ve bir tenis kortu mevcuttur. Bu alanların tümü, az sayıda olmalarına rağmen bakımsızlık içerisindedir. Gerek mahalle parkları ile çocuk oyun alanları gerekse spor alanları, altyapı ve donatılar yönünden de yetersizdir. Gazimağusa'daki yeşil alanlar, şehir bütününe küçük lekeler halinde dağılmış ohıp, bir sistem oluşturmamaktadırlar. Lefkoşa şehri imar planında önerilen yeşil alan standartları dikkate alınarak yapılan hesaplamalar sonucunda şehrin, yaklaşık 35 hektar yeşil alana daha ihtiyaç duyduğu belirlenmiştir. Tezin beşinci bölümünde ise, yapılan anket çalışmalarının sonuçlarına yer verilmiştir, ilk anket çalışması, Gazimağusa halkının yeşil alan kullanımına ilişkin eğilim, gereksinim ve beklentilerini ortaya koymak amacıyla 120 kişiyle görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda bu kişilerin %56.68'inin, ilk tercih olarak boş zamanlarını evde geçirdiklerini ortaya koymuştur. Anketi cevaplayanların %35.8'i yeşil alan türleri içerisinde birinci sırada piknik alanlarını tercih ettiklerini belirtmişlerdir. Bu kişilerin %31.7'si ise yeşil alanları haftada bir veya birkaç kez kullandıklarını söylemişlerdir. Yeşil alanları hiç kullanmadığını söyleyenlerin oram ise %10.5'dir. Yeşil alanları hiç kullanmayan veya seyrek kullandığını söyleyenler, bu alanları neden kullanmadıkları sorusuna %56.52 oranıyla,“yakın çevremde yeterince yeşil alan yok”yanıtını vermişlerdir. Anketi cevaplayanların %38.3'ü Gazimağusa'daki yeşil alanları bakımsız ve donatı elemanları, fonksiyon alanları ile bitkilendirme bakımından yetersiz bulmuştur.“Gazimağusa'da beklentilerinize cevap veren yeşil alanlar var mı?”sorusuna ise, %55.83'ü“hayır yok”yanıtım vermiştir, %26.7'si ise yapılacak bir şehir parkının, şehrin sınırlan dışında olmasını tercih ettiklerini söylemişlerdir. Park kullanıcılarının memnuniyet derecelerinin ölçülmesi amacıyla yapılan ikinci anket çalışması için 75 kişiyle görüşülmüştür. Gazimağusa'nm beş ayn parkında gerçekleştirilen bu ankette, görüşülenlerin %54.67'si kadındır ve %50.67'si 15-25, %25.33'ü 26-40 yaş grubundadır. Gazimağusa şehrindeki parkları kullananların %53.33'ü lise mezunu, %60'ı öğrenci, %17.73'ü de ev hanımıdır. Bu kişilerin %70.7'si bekar olup, evli olanların %50.83'nün çocuğu vardır. Anketi cevaplayanların %38.7'si 11-25 yıldır Gazimağusa'da ikamet ettiğini ve %42.67'si ise bulunduğu parka başka bir mahalleden geldiğini belirtmiştir, %56'sının ise oturduğu ev bahçeli ve müstakildir. Park kullanıcılarının %29.33'ü kolay ulaşabileceği başka bir park olmadığı için bu parkı tercih ettiklerini belirtmişlerdir, %33.33'ü ise parkı dinlenmek amacıyla kullandığını söylemiştir. Bu kişilerin %29.33'ü parkı haftada bir veya birkaç kez, %25.33'ü ise ayda bir veya birkaç kez kullanmaktadırlar. Park kullanıcılarının önemli bir çoğunluğu, hem donatılan hem de tüm fonksiyon alanlannı yetersiz bulduklarını söylemişlerdir.“Parkın olumlu yönü nedir?”sorusuna kullanıcılann %56'sı, 'ulaşılması kolay' yamtım vermiştir. Parkın olumsuz yönü için ise %46.67'si bakımsızlığı işaret etmiştir, %29.3'ü kullandığı parkın hiç olumlu yönü olmadığını düşünmektedir. Anketi cevaplayanlann %52'si“Parkın iyileştirilmesini istediğiniz yönü nedir?”sorusuna,“parkın her yönüyle daha bakımlı olması ”yamtım vermiştir. XIVSonuç olarak söylenebilir ki Gazımağusa şehri, planlı bir fiziksel dokuya sahip olabilmek için zaman kaybetmiş ve özellikle son 10 yıldır ivme kazanan gelişmeler karşısında mevcut yasalar yetersiz kalmıştır. Yeşil alanlara ilişkin yapılacak çalışmalarda ilk olarak konunun öneminin kavranması gerekecektir. Çünkü gerek mevcut siyasi ve ekonomik sorunlar, gerek Kıbrıs insamnın sosyal ve kültürel alışkanlıkları ve gerekse Gazimağusa'daki nispeten kırsal olan yaşantının halen devam ediyor olması, yeşil alanları hep arka plana itmiştir. Bu sıkıntılara, kuraklığın yol açtığı doğal etmenler de katılmaktadır.Bu olumsuz gelişmelerden, zaten oldukça yetersiz olan yeşil alanlar fazlasıyla etkilenmiştir. Konunun öneminin anlaşılmasının ve gerekli plan ve yasaların hazırlanmasının ardından atılacak ilk adım, fînansal sorunların çözümlenmesi olmalıdır. Bu amaçla, yeşil alan düzenlemeleri ve bakımı için kullanılacak bir fon ayrılması sağlanabilir. Yapılacak çalışmalarda DAÜ ile işbirliği içerisinde olmak yerel yönetime, hem teknik ekip hem de fînansal yönden fayda sağlayabilir. Bu tezin, hazırlanmakta olan ve mevcut sorunlara çare olması amaçlanan imar planı çalışmaları ve Gazimağusa yeşil alanları için faydalı olması dileğiyle. XV

Özet (Çeviri)

A STUDY OF THE GREEN AREAS IN TRNC FAMAGUSTA CITY SUMMARY Cyprus, is one of the three big islands in the Meditterranean sea. It is estimated that the island is about 200 Million years old and its inhabitation is estimated as 9000 years back. Mainly beacause of its strategic location and of course its attractive nature, the island had frequently been occupied and dominated by the influencial tribes within the region. This multitribal origin of the cypriot nation may seem to be a richness in culture. Unfortunately the reality is different and complicated. The people instead of amalgameting in one nation, kept and improved their differnces, ultimately dividing the island into two separate parts in 1974. Famagusta, is the second big city in Turkish Republic of Northern Cyprus. It is located in the north-eastern part of the island between beautiful beaches on one side and the Mesaoria plain on the other. Famagusta's population: according to 1996 statistics, 27,637 people lives in the city. The overall population including suburbs, amounts to 72054. It is estimated that settlement begun in Famagusta around 300 BC. The city therefore is a rather old, historical city which has always been the trading centre of the Island and its neighbours. The geographical location and the trading potential enabled Famagusta to develop rapidly, reaching it glorios level between years 1 192-1489. In those years the city had been the most important trading centre of the region. The building of walls around the city, obviously for defence reasons, correspond to those years. The population as well increased accordingly. Gazimagusa, after Lusignan era, was ruled by Venetians, Turks and the British. In 1960 the Republic of Cyprus was established and in accordance with the constitution, Famagusta was divided into two municipal regions. The part of the city within the walls became under Turkish Cypriot jurisdiction and the suburbs, under the Greek cypriot jurisdiction. After the Turkish peace operation in 1974, Famagusta grew rapidly changing in physical sence and character. Untill at the end of 1980's attempts were made to reorganise the city to face these unfamiliar demands of change. In 1986 a university, which was later named as Eastern Mediterranean University was introduced. At present around 12 thousand students are enrolled to the university. Most of these student are from foreign countries. The student capacity of EMU is double of that number. The accumulation of these people in a small place as Famagusta, naturally, generated a differnet development as regards the physical environment and daily economical life. This caught the officials unprepared and therefore the city started developing in an unexpected social, environmental and economical way. xviTo supply the incoming population with food and accomodation, created new businesses and new places were needed to accommodate these businesses. Officials had no master plan for the city to cope with this grate transformation. The reality that- building of houses and shops- required landscapes in their vicinity, was either forgotten or ignored. In part 4 of this thesis, Famagusta 's available landscape areas are shown in detail and the need for more landscapes is indicated. There are 267,575 m2 of landscape area in residental areas. A considerable part of these areas (120,575 m2) is empty. In addition to that, 3 playgrounds for chidren, 3 football grounds, a stadium, a basketball playground and a tennis court is also available in the city. These playgrounds, small in number as they are, are not properly looked after and almost all of them are in poor conditions. Parks and playgrounds are not properly designed and do not have the necessary equipment. If Nicosia's landscape needs is considered, as indicated in its master plan, Famagusta requires 35 hectars of landscape area. In part 5 of the thesis, the results of a polling are discussed. In the first part 120 people were asked of what they expected from a landscape and how a landscape should be. The followings are the summary of the results: - %56.68 of the people tell that they stay at home when thay are free -%35.8 use landscapes as picnic areas - %3 1.7 of the people tell that thay use the green areas once or twice a week. -%10.5 tell that they don't useany of the green areas -%56.52 of the people indicated that there are no parks or landscape in their vicinity. What all said in common is that, the parks and the landscapes are not looked after well and the parks, lack the neccessary donations and equipment. 55.83% said, parks do not meet their needs while 26.7% preferred a park away from the residental areas. In a second polling, aimed to find out how satisfied of the parks the people are, 75 people were attended which %54.67 is women. %50.67 of them is between the age of 15-25, and the %25.33 is between ages 26-40. %55.33 has a secondary school graduate, %60 is students, and %17.73 is housewifes. %70.70 of the attendants is not married and %50.83 of those married have children. %38.7 is living in Famagusta for 11-25 years. %42.67 of those who use the park, come from other parts of the city. %56 lives in a house with a garden. %29.33 indicates that they have no other park to go therefore they preferred this one. %33.33 uses the park for rest. %29.33 uses the park once or twice a week while %25.33 once or twice a month. Most of the park users indicates that the parks are not properly equipped and looked after. When asked, what is the good thing for this park, %56 says they reach the park easily and when asked what is the bad thing, %46.67 says the park is not looked after well and %52 of the attendants wants to see the park looked after better. Finally one can say that, Famagusta delayed in having a master plan and the existing regulations do not cope with the latest developments. Existing political and economical situation, the cultural and social characteristics of the Cypriot people, relatively rural environment of Famagusta, may be the causes that delayed the development of the landscapes. When natural factors such as drought is added, even the existing landscapes may not be kept as they are. XVIITo consider landscapes, the authorities firstly must appreciate how important these areas are for a city. After preparing the master plan and other needed projects, the second thing to consider, as regards to landscapes, is to solve the financial problems. Funds may be created to finance the management of the landscapes. EMU may the the source of technical and even financial source for this reason. XVUl

Benzer Tezler

  1. Tez No

    595078

    Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin yönetsel coğrafyası

    Administrative geography of Turkish Republic of Northern Cyprus

    PINAR ERENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaAnkara Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİME KARABACAK

  2. Tez No

    396544

    Anne- babaların çocuklarını yetiştirirken benimsedikleri toplumsal cinsiyet rolleri tutumları

    Determining the gender role of parents during rising up their children

    BUSE ERZEYBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sosyal HizmetlerAnkara Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VELİ DUYAN

  3. Tez No

    786032

    Okul yöneticilerinin yönetime ilişkin narsistik özelliklerinin öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    SEVİL BAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve ÖğretimYakın Doğu Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKMEN DAĞLI

  4. Tez No

    609621

    KKTC'de kullanılan damla sulama sistemlerinde tıkanıklık düzeyi ve performans değerlendirmesi

    Conflict level and performance evaluation of drip irrigation systems in KKTC

    HALE GÜMÜŞSOY KAYNAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Biyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERVET TEKİN

  5. Tez No

    335484

    Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde yaşayan 19-40 yaş arası kadınların beslenme durumunun saptanması ve kalsiyum tüketim durumunun değerlendirilmesi

    The assessment of nutritional status and calcium intake of women aged 19-40 living in the Turkish Republic of Northern Cyprus

    SULTAN NAZİF

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Beslenme ve DiyetetikHacettepe Üniversitesi

    Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİT TANJU BESLER

Geri Dön