Ahmet Cevdet'in mantık ve adab (tartışma) anlayışı
Ahmet Cevdet's understanding of logic and discussion
- Tez No: 103765
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM EMİROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 146
Özet
ÖZET Ahmet Cevdet, ilk Türkçe Mantık kitabı olan Mi'yâr-ı Sedâd ve Âdâb-ı Sedâd adlı eserlerinde, mantık ve ilim anlayışını, mantık konularını ve tartışma yöntemlerini ele alıp işlemektedir. Ahmet Cevdet'in mantığının ilk bölümünde lafızlar ve lafızların aralarındaki ilişkiler, beş tümel, kategoriler, tanım ve bölmeden oluşan tasavvurât işlenir. Sonra da önermeler ve çeşitleri, kıyas ve şekilleri, daha sonra da beş sanat incelenir. Ahmet Cevdet'in Âdâb anlayışında ise münazara ve tartışma kuralları, tartışmada tarafların engelleme (men'), delili bozma (nakz) ve delile karşı koyma (muraza) gibi üç önemli rolleri ve uyacakları usûller ele alınıp işlenir. Bu eserlerde ve yapılan değerlendirmelerde, Ahmet Cevdet'in gerek kendi dönemindeki gerekse günümüzdeki mantık çalışmalarına olan katkısı, mantık ve tartışma ile ilgili görüşleri ve bu alandaki etkisi ortaya çıkmaktadır. O, bu çalışmalarında mantığa yeni şeyler eklememesine rağmen, mantık ve tartışma konularını kendine özgü işleyişiyle, klasik mantık anlayışımızda önemli bir yer almıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT In this books Mi'yâr-ı Sedâd and Âdâb-ı Sedâd, which are the first logical treatises in Turkish, Ahmet Cevdet dealt with the meaning of logic and science, the methods of discussion, and all subject relating with logic. Mi'yâr-ı Sedâd consists of two section. In the first chapter, he studies on the meaning of word, the relationship between the words, five universal categories, definition, division and etc.. Later in the second, he discusses on the some other topics such as proposition and types of propositions, syllogism and it's different forms, and five logical arts. In this other book, Âdâb-ı Sedâd, Ahmet Cevdet assigned it mainly the rules of debates and discussion, like methods of prevention of the collocutor (men'), demolishing the evidence (nakz), and opposing the evidence (muâraza). Having examined on this book, it can be conducted that Ahmet Cevdet was not a innovator in the science of logic, in the sense that he didn't add any new topic to this field. But on the other land, by his self-style dealing with the subjects. He is an important person in our understanding of classical logic.
Benzer Tezler
- Giritli Sırrı Paşa'nın Türk düşüncesine katkıları Mi'yârü'l-Makâl adlı eserinin tercümesi ve mantık anlayışı
Giritli Sırrı Pasha?s contributions to Turkish thought the translation of his work called Mi?yârü?l-Makâl and his logical understanding
ELİF ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinGazi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM MARAŞ
- Kilisli Abdullah Efendi'nin kıyas anlayışı
Kilisli Abdullah Efendi on anagoly
HALİL İMAMOĞLUGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAHİR YAREN
- Assessment of sea level rise for coastal zone management: Vulnerability of Fethiye Bay
Kıyı alanları yönetimi açısından deniz seviyesi yükselmesinin değerlendirilmesi: Fethiye Körfezi kırılganlık derecesi
AYSİM DAMLA ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLİZAR ÖZYURT
PROF. DR. AHMET CEVDET YALÇINER
- İkdam gazetesi üzerine bibliyografik bir inceleme (1894-1900)
Bibliographic search in İkdam the daily newspaper (1894-1900)
MÜZEYYEN BUTTANRI
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLGE ERCİLASUN