Bahauddin Ebu Muhammed Tahir b. Ahmed b. Muhammed el-Kazvini ve Gayetu't-Tarif min Usuli't Tasrif isimli eserinin tenkitli neşri
Bahauddin Abu Muhammad Tahir b. Ahmad al-Kazvini and a critical edition of his wprk titled Gayet at-Ta'rif min Usul at-Tasrif
- Tez No: 103910
- Danışmanlar: PROF.DR. MUHARREM ÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Religion, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 296
Özet
ÖZET Sarf, Arapça kelime yapılarıyla ilgili Arap Dili kurallarını inceleyen bir ilim dalıdır ve kelimelerin orijinal manalarını anlamada önemli bir kriterdir. Kelimelerin tam olarak anlaşılması ise, cümle ve kelâmların anlaşılmasını sağlayacağı muhakkaktır. Bu bakımdan İslâm literatürünü inceleyen âlimler ilk devirlerden beri bu ilme çok önem vermişlerdir. Nahiv ilminde olduğu gibi, sarf ilminin doğmasına da, Arap asıllı olmayan bazı müslümanlann yaptığı dil yanlışlıklan sebep olmuştur. Bu yanlışlıklar, Arap müslümanlar tarafından anında düzeltilmiş ise de, Muâzu'l- Herrâ (187/802) gibi âlimler köklü çareyi, bütüncül kurallar koymada bulmuşlar ve bu ilim ortaya çıkmıştır. İlk âlimler tarafından tartışılıp ortaya konan bu sarf kurallarını Sîbeveyh (180/796), nahiv, lügat ve meânî gibi ilimlerle kanşık olarak kitabında toplamıştır. Onun talebesi olan el-Ahfeş (215/830)'in talebesi el- Mâzinî (247/861), bu kitapta bulunan sarf bilgilerini kendi bilgileriyle birleştirerek müstakil bir sarf kitabı yazmıştır. Ebû 'Alî el-Fârisî(377/987), İbn Cinnî(330/941 ), ez-Zemahşerî (538/1 143) ve İbnu'l- Hâcib (646/1 248) bu ilimde söz sahibi olmuş en büyük âlimlerdir. Bu âlimler dışında sarf ilmine hizmet etmiş büyük âlimler de vardır. Bahâuddîn Ebû Muhammed Tâhir b. Ahmed en-Neccâr el-Kazvînî bunlardandır. Aslında bir kelâm ilmi âlimi olan bu zat, kendi zamanında belli bir seviyeye ulaşmış bulunan sarf bilgilerini derli toplu bir şekilde Ğâyetu't- Ta'rff mln Usûli't- Tasrif aû\\ kitabında toplamıştır. Benzerleri arasında değerli bir eser olan bu kitabın günümüze kadar ulaşması, ilim âlemi için bir kazançtır. Ğâyetu't- Ta'rff orta seviyede bir ilim talebesine yönelik olarak hazırlandığı için, önce sarf ilminin tarifi yapılmış, konusu belirlenmiş ve bu ilimle ilgili bütün konulara yer verilmeye çalışılmıştır. Sarf ilminin inceliklerine mümkün olduğu kadar girilmemeye çalışılmış ise de zaman zaman bu hususlara değinilmiştir. Eserin sonunda, sarf ilmiyle alâkalı bulunan savt ilmine ait bazı bilgilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The“sarf' is a branch of science that studies the rules of Arabic Language relating to the structure of words and it is an important criterion to understand the original meanings of the Arabic words too. A full mastery of the vocabulary no doubt provider for an understanding of sentences and phrases. Therefore, the scholars who studied Islamic Literature have attached much significance to this science for centruies. The linguistic errors made by muslims of non Arabic origin led, as was the case with the ”nahv“ (syntax), to the birth of the ”sarf'. Although these errors were immediately corrected by Arab muslims, scholars like Mu'âz al-Harrâ (187/802) tended to solve the problem radically, by establishing indusive rules which, in turn, led to the birth of the science in question. These rules as to the“sarf' discussed by the earlier scholars have been collected in the book by Sîbawaih without distinction form such sciences as syntax, lexicography and rhetoric. Al-Mâzinî (247/861) who was a student of Al-Ahfesh (215/830) a student of Sfbawaih was able to produced a separate book on the ”sarf', combining his own knowledge with those of Sfbawaih in that book. Other authorities of this science were Ebû 'Alî al-Fârisî (377/987), IbnCinnî (330/941), az-Zamahsharî (538/1143) and Sbn al-Hâcib (646/1248). There are still other scholars who have made significant contributions to this science. Abû Muhammad Tâhir b. Ahmad b. Muhammad al-Kazvfnf an-Naccir was one of them. Being originally a theologian he gathered in his book Ğâyat at-Ta'rff min 'Usûl at-Tasrif the already settled data concerning the structure of words in a systematic manner. This book which was distinguished form among its contemporaries is a great contribution to the word of learning. Since Ğâyat at-Ta'rif addressed the students of intermediate level, it begins first with a definition of the "sarf', then it determines the subject matter of the science, and then treats all issues related to the science. Although the book aimed in principle not to touch the unsolved issues, it still had now and then to deal with some of them. The book reserved some room at its conclusion for the science of sounds which is not altogether unrelated to the science of word structure. VI
Benzer Tezler
- Abdullah B. Fudio'nun Ziyau't-te'vilin'de kiraat olgusu
منهج عبد الله بن فودي في القراءات في ضياء التأويل
MOHAMMED O M ALAZAMI
Doktora
Arapça
2022
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHADDİN DARTMA
- Siyasi, sosyal ve kültürel tarihe kaynaklığı yönüyle İslâm iktisat kaynakları: Ebû Yûsuf'un (v. 182/798), Kitâbü'l-Harâc ve Ebû Ubeyd'in (v. 224/838), Kitâbü'l-Emvâl örneği
Islamic commercial writings in terms of political, social and cultural aspects -sample works of Kitâbü'l-Harâc by Ebû Yûsuf: v. 182/798) and Kitâbü'l-Emvâl by Ebû Ubeyd (v. 224/838)
SELMAN TOZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. BAHAÜDDİN VAROL
- Ebü'l-Hüdâ es-Sayyâdî ve tasavvufa dair üç eseri
Ebu'l Huda es Sayyadi and his three works of sufism
SARİYE ÖLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERZENDE İDİZ
- Hulefâ-i Râşidîn Döneminde ekonomik değişme ve toplumsal etkileri
Economic change and social effects during the Rashidun Caliphs Period
SEVGİ NUR APAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiAksaray Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAHAÜDDİN VAROL
- El-İrâkî ve Tefsîru'l-Kur'an'ın özellikleri
Al-Iraki and features of Tafs?r al-Qur??n
CELAL EKER
Doktora
Türkçe
2009
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSHAK YAZICI