Les applications des algorithmes genetiques dans les modüles d'Optimisation des prologiciels de Gestion integre
İşletme kaynakları planlaması yazılımlarının optimizasyon modüllerinde genetik algoritma uygulamaları
- Tez No: 104046
- Danışmanlar: PROF. DR. ETHEM TOLGA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Fransızca
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Özet Sürekli gelişen ve rekabetlere tanık olan bir pazar içerisinde gerçek zamanlı kararların alınması son derece önemli bir rol oynar. Üretilen ürünün kalitesindeki problemler, çalışanların performansları, rakiplerin aldığı ticarî ve yönetimsel kararlar, teslimat tarihlerindeki kaymalar bir firma için gösterilebilecek tehlike örnekleridir. Bu tehlikelere karşı firmanın planlamada ve problemlerin çözümünü bulmada kullanabileceği çeşitli optimizasyon yazılımları vardır. Son yıllarda genetik algoritmalar da bu tip optimizasyon yazılımlarında istenilen en iyi sonuca ulaşabilmek için kullanılmaktadır. Genetik algoritmalar üzerine yapılan çalışmalar, bir grup Amerikalı biyologun ellili yıllarda biyolojik yapılan bilgisayarla simüle etmesiyle başlamıştır. 1960 ve 1970 yıllan arasında Holland, daha önceki yapılan çalışmalann sonuçlannı da kullanarak, genetik algoritmalann temel prensiplerini geliştirmiştir. O zamanki bilgisayarlann hafıza ve işlemci bakımından yetersiz olması çalışmaları kısıtlamış, gerçek ve büyük problemlerin çözümünde pek yardımcı olamamıştır. Genetik algoritmalar, doğal evrim ilkelerinin sanal bir ortamda simüle edilmesinden oluşmuştur. Biyolojideki birçok terimi kullanmasına rağmen, biyoloji alanındaki genetik kadar karmaşık bir yapıya sahip değildir. Genetik algoritmalarda da bir toplum ve toplumu oluşturan bireyler vardır. Bireyler, bir ya da birden fazla kromozomdan, kromozomlar ise bireyin tüm karakteristiklerini tutan genlerden oluşur. Doğal süreçlerde de yeralan seçim prensipleri, çaprazlama ve mütasyon kavramlan genetik algoritmalarda da bulunur. Bir optimizasyon probleminde, bir birey uzayda bir noktayla gösterilir ve ona optimize edilmek istenen kriterin değeri bağlanır. İlk toplumun üretilmesinden sonra seçim prensipleri, çaprazlama ve mütasyon gibi özellikleriyle genetik algoritmalar bir xısonraki nesillerin üretimine başlar ve bu üretilen nesillerden kriterlere en uygun olanların seçilmesine, daha sonraki nesiller için en iyi ebeveynlere karar verilmesine çalışılır. Günümüzde genetik algoritmalar, birçok alanda kullanılır. Özellikle endüstriyel ve ticarî alanlarda uygulamaları gözlemlenir. Üretim planlama, detaylı çizelgeleme ya da kısacası üreticiden tüketiciye kadar oluşturulabilecek sanal bir veri ağının herhangi bir noktasında optimizasyon problemlerinin çözümünde kullanılır. Bir işletmenin sahip olduğu kaynakların etkin olarak kullanılması için uygulayabileceği bir çözüm olan İşletme Kaynaklan Planlaması ya da daha çok bilinen ismiyle ERP (Enterprise Resource Planning) de genetik algoritmaların da içinde bulunduğu bir grup optimizasyon tekniğini barındıran ek yazılımlar kullanmaktadır. ERP paketleri, birçok modülden oluşan, entegre olmuş verileri içeren, gerçekzamanlı parametrelerle sistem üzerinde çeşitli ayarlamalar yapılabilen çok karmaşık ama kapsamlı yazılımlardır. Günümüzün hızla değişen iş dünyasının taleplerini karşılamak için ihtiyaç duyulan dinamik stratejilere sahiptir. SAP, 25 yılı aşkın bir süredir stratejik bir çözüm olarak değişim ve ilerlemeye esnek biçimde uyum sağlamaya olanak veren, açık bir bilgi teknolojisi yapısına sahip olan istemci/sunucu mimarisiyle kurulmuş dünyada en çok kullanılan standart iş yazılımlarından birini R/3'ü üretmiştir. SAP R/3 sistemi, her büyüklükte ve her sektörden şirketlerde kullanılabilir. Hem ileriye dönük bilgi yönetim sistemi, hem de iş süreçlerini optimize etme araçları sağlar. R/3 'ün temelinde, güçlü bir fmans, muhasebe ve kontrol, üretim ve malzeme yönetimi, kalite yönetimi, bakım ve onarım, satış ve dağıtım, insan kaynaklan yönetimi ve proje yönetimi programlan yeralır. Bütün şirket kademelerinde kritik faktörleri denetlemek ve izlemek için karar süreçlerine destek sağlar. R/3 modülleri, entegre bir sistem olarak tasarlanmış olmalanna karşın tek tek de kullanılabilirler. Satış ve malzeme planlaması, üretim planlaması, depo yönetimi, mali muhasebe ve insan kaynakları yönetimi, departmanlar ve işlevsel birimler arası xııbir olay ve süreç akışına entegre edilmiştir. R/3'te coğrafî ve organizasyonel sınırlar ortadan kaldırılmıştır. Şirketlerin yönetim merkezleri, üretim yerleri, satış büroları ve bağlı şirketler faaliyet süreçlerini entegre bir biçimde yönetmek üzere bütünleşirler. Bunlarla birlikte R/3, sistemin uygulamaları faaliyet süreçlerini müşteri ve satıcmınkiyle bağlantıya sokarak, tedarikten teslimata kadar uzanan yolda lojistik zincirler yaratır. R/3 sistemi üç ana program grubundan oluşur:. Finansal Sistemler. Lojistik Sistemler. İnsan Kaynaklan Bu gruplardan Finansal Sistemler, mali muhasebe, ortak girişim muhasebesi, maaliyet muhasebesi ve kontrol, hazine ve nakit yönetimi, yatırım yönetimi, kurumsal emlak yönetimi ve işletme kontrolü alt bölümlerinden oluşur. Lojistik Sistemlerde ise, ürün veri yönetimi, satış dağıtım, üretim planlama ve kontrol, proje sistemleri, malzeme yönetimi, kalite yönetimi, bakım onarım ve servis yönetimi gibi alt bölümler yeralır. İnsan Kaynakları ise, tüm personel yönetim görevlerini kapsayan, süreçlerin basitleştirilmesine ve hızlanmasına yardımcı olan entegre uygulamaları kullanır. Bu uygulamalar arasında personel yönetimi, organizasyon yönetimi, bordro hesaplamaları, zaman planlaması ve personel gelişimi bulunur. SAP, işletmelerin arz, talep ve ekonomik dinamikler gibi değişen harici piyasa koşullarını öngörebilmek ve bunlara gerçek zamanda karşılık verebilmek için ihtiyaç duydukları hızlı altyapıyı kazandıracak olan Tedarik Zinciri Optimizasyonu, Planlaması ve Uygulanmasını (SCOPE : Supply Chain Optimisation, Planning and Execution) yaratmıştır. XlllBugün şirketlerin dahili faaliyetlerin yanısıra, birçok harici veri noktasını gözlemlemesi ve tedarik zincirlerinin ve ekosistemlerinin her noktasında hızla karşılık vermeye hazırlıklı olmaları gerekir. SAP İleri Planlama ve Optimizasyon (APO : Advanced Planner and Optimizer), SAP SCOPE stratejisinin tedarik zinciri planlamada kullanılan bir öğesidir. APO, Tedarik Zinciri Kabini, Tahmin, İleri Planlama ve Terminleme ve Taahhüt verebilme alt bölümlerinden oluşur ve gerçek zamanda işbirliğine dayalı karar desteğine, sınırlamaya dayalı ileri planlama ve optimizasyona olanak verir. Veri nesnelerini bellekte tutularak işlenmesi için geliştirilmiş yeni bir teknoloji olan liveCache'e dayalı olduğundan, APO tahmin, planlama ve optimizasyon faaliyetleri gerçek zamanda gerçekleştirilebilir. APO'nun alt bölümlerinden birisi, Tedarik Zinciri Kabini, müşterilerin tüm tedarik zincirini ve planlama kararlarıyla yürütme arasındaki otomatikleştirilmiş, entegrasyonu görsel olarak yönetmelerine olanak veren zengin bir grafik arabirimdir. Tedarik Zinciri Makinası ve Tedarik Zinciri Uyarı Monitöründen oluşur. APO'nun diğer bir altı bölümü Tahmin'de ise, müşterilerin ileri istatistik tekniklerine, promosyon planlamasına ve internet ile işbirliğiyle gerçekleştirilmiş tahmine dayanarak yüksek hacimli talep planlaması yapmasına olanak verir. İleri Planlama ve Terminleme, tedarik zinciri planlama işlevlerine yenilikçi bir yaklaşımı desteklemek, karmaşık dağıtım ve üretim planlama sorunlarını çözmek için otomatik olarak konfigüre edilir. Dağıtım, Yaygınlaştırma ve Nakliye, Üretim Planlaması ve Üretim Terminlemesini ele almak üzere geliştirilmiş bir dizi araç içerir. Temel amacı, tedarik planını Tahmin tarafından saptanmış olan fiili taleple senkronize etmektir. Taahhüt verebilme, ürün ve kaynak kullanılabilirliği ve malların tahsisine ilişkin hızı, çok düzeyli, kurallara dayalı kontroller gerçekleştirir. Ürünler, kaynaklar ve xıvmüşterilerin bulunduğu yere bakılmaksızın, teslimatın ne zaman gerçekleştirilebileceğinin doğru olarak belirlenmesine olanak verir. SAP APO, bu bahsedilen işlevleri gerçekleştirebilmek için çeşitli adımlarda birbirinden farklı algoritmalar kullanır. Bunlardan bazıları, doğrusal programlama, tamsayılı programlama, dal sınır yöntemi ve genetik algoritmalardır. Modellemesi ve çözümü çok zor ve karmaşık olan bazı üretim planlaması problemlerinde genetik algoritmaların kullanımı daha fazladır. Bu bağlamda genetik algoritmalar, sunduğu sağlam ve etkin çözüm yaklaşımlarıyla günümüz ERP paketlerinin optimizasyon modüllerinin kaçınılmaz, bütünleyici bir parçası olarak yerini almıştır. Bu çalışmada konu edilen optimizasyon paketi APO, yukarıda bahsi geçen birçok optimizasyon tekniğini barındırmakla beraber, genetik algoritma çözümünü de geniş kapsamlı, karmaşık problemlere, bağıl olarak hızlı sonuçlar sunmak adına kullanıcıya sunmuştur. XV
Özet (Çeviri)
Resume Depuis plusieurs annees les algorithmes genetiques sont devenus un des techniques les plus importants grace â leurs nombreux avantages contre les autres techniques d' optimisation: ils sont robustes, rapides, suffisamment generaux pour pouvoir s'adapter a un grand nombre de situations et aussi il n'est pas necessaire de connaître precisement le systeme a optimiser. Ils sont bases sur les principes de 1' evolution et de 1'heredite de la genetique. Ils permettent, d' optimiser des systemes tres compliques en utilisant des opeYateurs de selection et de recombinaison. Aujourd'hui, les algorithmes genetiques sont utilises dans plusieurs domaines. En particulier les problemes d'ordonnancement et de planification de production constituent un domaine de recherche fertile pour les algorithmes genetiques. Pour ces problemes, on cherche a determiner un ordre de traitement pour un ensemble de tâches devant etre traitees par un ensemble de processeurs. Les progiciels de gestion int6gree (PGI) ou avec le nom le plus connu ERP (Entreprise ressource planning) etant des logiciels modulaires, integres, parametrables en temps reel, sont des solutions integrant un ensemble de fonctionnalites qui etaient auparavant distributes a travers differents progiciels ou logiciels. Les avantages de ce rapprochement etant Tintegrite des donnees de l'entreprise ainsi qu'une disponibilite â tous les niveaux. L'integrite apporte aussi la qualite puisque les donnees visualises ne peuvent etre une copie des originaux. Les principaux ERP sont SAP R/3, ORACLE APPLICATIONS, PEOPLESOFT, BAAN IV. Au niveau stratGgique l'ERP permet, grace â sa base de donnees, de consolider, d'analyser, de projeter tres rapidement et avec une qualite d'information inegalable en fraicheur. IXLe concept du prologiciel R/3 est d'integrer toutes les activitds de l'entreprise dans un systeme global couvrant 1' ensemble des operations de planification, de gestion et de suivi. R/3 est compose d'applications modulaires. Elles peuvent etre mises en place de façon isolees, en liaison les unes avec les autres ou en complement de solutions extemes. Les modules principales de SAP sont la Gestion Financiere (FI), la Logistique (LO) et les Ressources Humaines (HR). Dans une architecture client/serveur, ses systemes de base de donnees prennent en charge 1' administration des donnees operationnelles. Toutes les societes, quelle que soit leur taille, effectuent des previsions de ventes, qui leur servent d'outils d'aide a la decision et â la planification des activites. Plus que toute autre type d' information, ces valuations constituent des donnees strategiques en raison de leurs repercussions a court et â long terme sur les performances de l'entreprise ainsi que sur ses investissements en marketing. En general, les previsions de ventes s'effectuent a l'aide de techniques simples, faciles â assimiler, et dans lesquelles est prise en compte 1' expertise du personnel de l'entreprise. APO (Advanced Planner and Optimizer) apporte une dimension nouvelle a l'ordonnancement et a la planification avancee, puisque toutes les functions de planification operent sur un modele commun et coherent dans Z/veCache, ce qui assure la synchronisation et 1' optimisation en temps reel de la chaîne logistique. Aujourd'hui, les entreprises cherchent plus que jamais a accroître leur chiffre d'affaires en reduisant les coûts par la planification de l'offre et de la demande tout en realisant leurs objectifs en termes de satisfaction de la clientele, de rentabilite et de part de marche. APO facilite Tintegration etroite des modules Gestion de la demande, Planification en reseau de la chaîne logistique et/ou Planification de la production, ce qui permet d'equilibrer de façon globale les plans lies â l'offre et a la demande.
Benzer Tezler
- Hileli finansal raporlama: Muhasebe manipülasyonu ile karlılık oranları ilişkisine yönelik ampirik bir araştırma
Fraud financial reporting: An empirical research on the relationship of accounting manipulation and profitability ratios
İLHAN ACAR
- Sosyal medya reklamcılığında haksız rekabet
Unfair competition in social media advertising
HAYRİYE DİLARA ABBASOĞLU
- Yapay zekâ teknolojilerinin ceza muhakemesinde kişisel veri toplanmasına etkileri
The impact of artificial intelligence technologies on personal data collection within criminal procedures
IRMAK ERDOĞAN
- İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku bakımından dijital platform çalışanlarının hukuki statüsü
Legal status of digital platform workers in terms of Labour and Social Security Law
HAZAL TOLU YILMAZ
- La selection des inducteurs de cout dans la methode ABC avec la methode Zionst-Wallenius et programmation de but
Faaliyet tabanlı maliyetlendirmede Zionst-Wallenius yöntemi ve hedef programlama ile maliyet sürücü seçimi
ABDULLAH ÇAĞRI TOLGA
Yüksek Lisans
Fransızca
2003
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. ERTUĞRUL KARSAK
