Katalitik konvartörlerin deaktivasyon mekanizmalarının mikroyapısal ve kimyasal incelemesi
Microstructural and chemical study of the deactivation mechanisms in catalytic converters
- Tez No: 104104
- Danışmanlar: PROF. DR. OKAN ADDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
katalitik konvertorlerin deaktivasyon mekanizmalarının mikro yapısal ve kimyasal incelemesi ÖZET Hava kirliliği son 20 ila 25 yılda dünyada önemli bir çevre problemi haline gelmiştir. Bunun sebebi hızlı endüstrileşme olup artan taşıt sayısı da beraberinde gelen bir sonuçtur. Motorlu taşıtların egzozlarından çıkan gazlar hava kirliliğinin yaklaşık % 90'lık bir kısmım oluşturur. Bunu hesaba katarak, otomobillerden ve diğer benzinli/dizel taşıtlardan çıkan gazların zararsız hale dönüştürülmesi ile ilgili olarak ilk yasal düzenlemeleri A.B.D. yapmıştır. 1970'lerden başlayarak tüm ülkede taşıtlardan çıkan zararlı gazlan nispeten zararsız/zehirsiz hale getirebilecek bir sistemin gerekliliği ortaya konmuştur. Katalitik konvertör en verimli çözüm olarak ortaya çıkmıştır ve 1975 yılında A.B.D. yasaya bağlı olaraktan bütün otomobillere katalitik konvertör bulundurma zorunluluğunu getirilmiştir. Bundan çok daha önce, Kaliforniya Eyaleti halihazırda taşıtlardan gaz emisyonu ile ilgili yasal düzenlemelere başlamıştı ki günümüzde en sıkı taşıt emisyonu kanunları bu A.B.D'nin bu eyaletindedir. Genel olarak otomobillerin katalitik konvertörlerinin 70 bin ila 80 bin kilometre sonra işlerliklerini yitirdikleri düşünülmektedir. Benzinli araçlar için hem işleyiş açısından hem de şekil açısından değişik türlerde konvertörler vardır. Bu tezde en sıkça kullanılan, alümina altlığı üzerinde disperse olmuş Pt ve Rh katalistlerini içeren“Balpeteği yapısındaki konvertörler”ile çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda kullanılmış konvertorlerin, yeni bir konvertör ile kıyaslandığında tane büyümesi, altlıkta seryum oksit heterojenasyonu, seramik altlığın mekanik özelliklerinde düşüş ve büyük miktarlarda kataliz kaybma uğradıkları tespit edilmiştir. Aynca 25 bin ve 50 bin kilometrelerdeki konvertörlerde gözle görünür bir kurum oluşumu göze çarpmıştır. Yapılan Pb analizleri de kullanılmış konvertörlerde katalist zelürlenmesinin bulunduğuna işaret etmektedir. viü ta ffeföüREtfır «uran? BMfltaıımw>» mmâ
Özet (Çeviri)
MICROSTRUCTURAL and CHEMICAL STUDY OF THE DEACTIVATION MECHANISMS IN CATALYTIC CONVERTERS SUMMARY Air pollution has become a significant environmental problem on earth in the last 20 to 25 years. This may be attributed to rapid industrialization, and the increasing number of vehicles is a proportional result of that. Nearly 90% of the overall processed / burned gas emissions are released by motorized vehicles. Regarding this fact, U.S.A. was the first to take precautions and go onto some legislative procedure in exhaust gas emissions from automobiles and other gasoline/diesel vehicles. Requirement of a system, which would convert those harmful exhaust gases to relatively non-poisonous ones, has begun to be taken into consideration nationwide starting from the 1970's. Catalytic converter was the efficient solution for the exhaust gas conversions in road vehicles and in 1975, U.S.A. declared, by law, that all the automobiles would have a“catalytic converter”. Much before that, California State was already involved in emission legislations. Today, California is also known to have the most strict emission rules and laws. In a general sense, catalytic converters in automobiles are expected to loose their efficiency after some 70 000 or 80 000 kilometers. There are different type of converters for gasoline cars, both in operation mechanism and in geometry. We chose to work with the most widely used“Honeycomb monolith type converters”coated with an alumina washcoat with Pt-Rh catalysts spread on it. As a result of our study, we found that the used up converters showed significant differences in terms of grain growth of the washcoat, heterogenization of cerium oxide in the washcoat, loss of mechanical rigidity of the ceramic filter and dramatic reductions in catalyst quantities when compared to a new one. Coke formation was observed even with naked eye on the converters used for 25 OOOand 50 000 kilometers. Result of Pb analysis in the converters also bear questions about the functionality of the catalysts. IX
Benzer Tezler
- Investigation of thermomechanical failures in metal housing of catalytic converter used for automotive exhaust system
Otomotiv egzoz sistemindeki katalitik konvertörlerin metal kılıflarında termomekanik yorulma araştırması
ERDEM GÖKDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞAFAK YILMAZ
DR. İSMAİL HAKKI SAVCI
- Otomobil egzoz sistemlerinde kullanılan katalitik konvertörlerin ısıl analizi
Thermal analysis of catalytic converters used on automobiles
GÖRKEM TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. MUSTAFA ÖZDEMİR
- Recovery and optimization of nano-materials used in catalytic converters
Katalitik konvertörlerde kullanılan nano-materyallerin geri kazanımı ve optimizasyonu
KADİR KIRAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiNanobilim ve Nanomühendislik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN KADIRGAN
- Hurda katalitik konvertörlerden hidrometalurjik yöntemler ile platin, paladyum ve rodyumun geri kazanımı ve optimizasyonu
Recovery of platinum, paladyum and rhodium from spent catalytic converters by hydrometalugical way
UĞUR AKMIRZA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT ERCAN AÇMA
- Katalitik konvertörlerden platin grubu metallerinin geri kazanımı
Recovery of platinum group metals from catalytic converters
ÇAĞRI EYÜBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
KimyaSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA AKÇİL