Rize'deki çay sektörünün mevcut durumları üzerine bir araştırma
A Research on the existing status of the tea sector in Rize
- Tez No: 105988
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ŞİMŞEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gıda Mühendisliği, Food Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 67
Özet
ÖZET Türkiye; 150-200 bin ton kuru çay üretimi ile dünyada çay üreten en büyük beş ülkeden biridir. Ülkemizin Doğu Karadeniz Bölgesinde Rize başta olmak üzere, Trabzon, Artvin, Giresun ve Ordu'da çay tarımı yapılmaktadır. Kamuya ait fabrikalar İktisadi Devlet Teşekkülü ( İ.D.T) statüsünde, özel sektöre ait firmalar ise % 80'i Aş, % 15'i Ltd.şti, % 5'i Adi ortaklıktır. Fabrikaların işleme kapasiteleri kamu sektöründe minimum 90 ton/gün, maksimum 290 ton /gündür. Özel sektörde ise minimum 15 ton/gün, maksimum 200 ton/gündür. Sektörde bulunan 275 yaş çay işleme fabrikasının 45'i kamu sektörüne, 230'u ise özel sektöre aittir. Rize ili sınırları içinde kamuya ait 32, özel sektöre ait 183 yaş çay işleme fabrikası bulunmaktadır. Bu fabrikaların yaş çay işleme kapasiteleri toplam 15.331 ton/ gündür. Toplam kapasitenin 6.600 ton/ günü kamuya ait fabrikaların, 8.746 ton / günü ise özel sektör fabrikalarına aittir. Bu kapasitenin yaklaşık 5.000 ton/ günü atıl durumdadır. Bu sektörde çalışan personelin 23 bini kamuya ait fabrikalarda, 6.000-6500'ü ise özel sektörde olmak üzere toplam 29-30 bin civarında personel çalışmaktadır. Araştırma kapsamındaki kamuya ait 30 yaş çay işleme fabrikası 4300 ton/ gün, özel sektörde ise 20 yaş çay işleme fabrikasında 1797 ton/ gün kullanılabilen kapasite bulunmaktadır. Kamu sektöründeki 30 fabrikada 13.485 personel çalışırken, özel sektördeki 20 fabrikada 1.584 personel çalışmaktadır. Kamu sektöründe yaklaşık 320 kg yaş çay işlemek için bir personel kullanırken, özel sektörde ise 1135 kg için bir personel kullanılmaktadır. Kamu sektöründe kapasiteden yararlanma oranı % 75-80, özel sektörde ise % 40-45 tir. Hammadde temininde kamu sektörü zorluk çekmezken, özel sektör ise çeşitli nedenlerle zorluklar yaşamaktadır. Sektörde % 66 Çaykur, % 30 Ortodoks, % 4 CTC ve Rotervan çay işleme sistemi kullanılmaktadır. Kamu sektörü ürettiği kuru çayı Türkiye genelinde oluşturduğu bayilik sistemi ile pazarlamaktadır. Özel sektörde ise % 55.25'i fabrika-toptancı- perakendeci, % 22.25'i fabrika-bölge bayi-bayiler-perakendeci, % 11.95'i fabrika-perakendeci, %10.55'i fabrikadan, yaş çay karşılığı üreticilere pazarlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Turkey is one of the five big tea-growing countries by produking 150- 200 thausand tons of dry tea. Tea agriculture is made in Trabzon, Artvin, Giresun, Ordu and especialy in Rize, in the East of Blak Sea Regran of our country. The factories belonging public are in the statue of state Economic Enterprises, the firms belonging private sector are divided as 80 % incarporated company, 15 % limited company and 5 % ordinary partner ships. The production capacity of the factories in public sector is minimum 90 ton/day, maximum 290 ton/day and in private sector, capacity is minimum 15 ton/day,maximum 200 ton/day. There are 275 raw tea manipulation factories in this sector. 45 of them belong to public sector, 230 belong to private sector. In Rize, there are 32 public, 183 private tea manipulation factories. Raw tea manipulation capacity of these factories is totally 15.331 ton/day. 6.600 ton/day of total capasity belong to public factories, 8.746 ton/day belong to private factories. Nearly 5.000 ton/day of this capacity is inactive. 23 thousand worker work in public factories, 6.000-6.500 worker work in private factories, totally there are 29-30 thousand people work in this sector. The servicable capacity in the 30 raw-tea manipulating factories belonging public sector is 4300 ton/day, 20 private sector factories is 1797 ton/day, the factories in research. While 13.485 people are working in 30 public sector factories, 1.584 people work in 20 private sector. In public sector, one person is used in order to produce nearly 32 kilograms of raw tea, in private sector one person is used for 1.135 kilograms of raw tea. The rate of making use of the capacity in public sector is 75-80 %, in private sector is 40-45 %. While public sector has not got any difficulty in finding raw material, private sector has varibus difficulties. In sector 66 % Çaykur, 30 % Orthodox, 4 % CTC and Rotervan tea producing systems are used. Public sector markets the produced dry tea by the selling system which is created in the general of Turkey. In private sector 55.25 %, factory- wholesaler- retailer, 22.25 % factory-regiondistributor- distributors-retailer, 11.95 % factory- retailer, 10.55 % from factory, dry tea is marketed in return of raw tea to the producers
Benzer Tezler
- İşletmelerde yönetim işlevleri ve çay işletmelerinde bir araştırma
Functions of management in businesses and an appilication in tea businesses
İSMAİL HAKKI ÇİFTÇİ
- Rize Gazetesi'ne göre Rize'de sosyo-ekonomik ve kültürel hayat
According to socio-economic and cultural life in Rize
ELİF YORMAZ
- Azerbaycan ve Türkiye tarımında çay bitkisinin (Camellia sinensis L.) önemi ve rolü
Importance and role of tea plant (Camellia sinensis L.)in agriculture of Azerbaijan and Turkiye
TURAN MAMMADOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUMHUR AYDINALP